5.1 Een verdeelde wereld

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Keerpunten in WO II: een kort overzicht

 

• 1. Aanval op Polen                                             > Begin WO II
• 2. Battle of Britain (juni - oktober 1940)  > D-Day mogelijk (6 juni 1944)
• 3. Operatie Barbarossa (juni 1941)            > einde niet-Aanvalsverdrag / Rusland in oorlog
• 4. Pearl Harbor (7 december 1941)            > Amerikaanse deelname aan WO II > 'De Grote Drie'
• 5. Slag om Stalingrad (42/43)                      > eerste nederlaag van Hitler, begin opmars Russen
• 6. D-Day  (6 juni 1944)                                      > Landing Geallieerden op Normandië (Tweede Front)
• 7. Inname Berlijn Russen (april 45)           > capitulatie Duitsland
• 8. Atoombommen (6/9 aug '45)                 > capitulatie Japan, einde WO II

conferentie van Teheran, '43

Hiroshima, aug '45

Leg het begrip Koude Oorlog uit aan de hand van de cartoon.

Belangrijk I:

• 1. WO II bracht 'De Grote Drie' bij elkaar:
•     er was een gemeenschappelijke vijand.
• 2. WO II ging over in de Koude Oorlog:
•     = de periode van 1945 - 1991 waarin het kapitalisme olv Amerika en het communisme olv de Sovjet Unie elkaar als een geweldige bedreiging zien, maar geen directe oorlog met elkaar voeren. 
• Gevolg: wapenwedloop oa kernwapens >
• wederzijdse afschrikking

Belangrijk II:

• K.O. leidde tot bewapeningswedloop
• K.O. indirect gevoerd door grootmachten.
• Belangrijke gebeurtenissen:
• Berlijnse Blokkade (1948/49)
• Hongaarse Opstand (1956)
• Bouw Berlijnse Muur (1961)
• Cuba-crisis (1962)
• Val van de Muur (1989)

Conferentie van Jalta (februari 1945):

• Oprichting van de Verenigde Naties
• In de bevrijde gebieden moeten democratische regeringen komen
• Dld verdeeld in bezettingszones
• SU verklaart oorlog aan Japan

Conferentie van Potsdam

(juli/aug 1945)

• denazificatie Dld
• Vervolging oorlogsmisdadigers >
• Neurenbergse Processen
• Berlijn opgedeeld in zones 

Dus: nog tijdens WO II al spanningen tussen Westen en Oosten:

• Onenigheid over:
• de manier waarop er nieuwe regeringen in de bevrijde gebieden in Europa komen >
• West-Europa: parlementaire democratieën
• Oost-Europa: volksdemocratieën (alleen communistische partij toegestaan) 
• de grenzen van het verslagen Duitsland       Jalta                                            Potsdam
• de invloedssferen in Europa

Berlijnse Crisis (1948/1949)

•  nav. invoeren één munt in west. zones >
  
•     Stalin blokkeert toegangswegen W-Berlijn >
  
•     grote tekorten in West-Berlijn >
  
•     Luchtbrug:  

Documentaire over de Blokkade van Berlijn (5 minuten)

Verdeling Duitsland in 1945:

4 bezettingszones

Verdeling Berlijn in 1945 +

Berlijnse Muur  in 1961 

Berlijnse Crisis (1948/1949)

•  nav. invoeren één munt in west. zones >
  
•     Stalin blokkeert toegangswegen W-Berlijn >
  
•     grote tekorten in West-Berlijn >
  
•     Luchtbrug >
  
•     na 11 maanden blokkade opgeheven.
  
• Gevolgen crisis:
  
•     - Duitsland opgedeeld in BRD en DDR (1949)
  
•     - Navo opgericht (1949) >
  
•     - Warschau-pact (1955):
  
•        BRD lid van de Navo!!!
• Ook:
• samenwerking in Europa >
• EGKS > EEG > EG > EU

Luchtbrug naar West-Berlijn

                     1948 -1949 (11 maanden)

Na WO II: 

Breuk isolationisme VS:

• Trumandoctrine (1947):
• 'ieder land dat zich bedreigd voelt, van binnenuit of van buitenaf, door een ander systeem, kan rekenen op de steun van Amerika'
• Marshallplan (1947)
• Economisch hulpprogramma voor door de oorlog getroffen landen
• ook aangeboden aan oost-Europese landen...
• Alles onderdeel van: Containmentpolitiek:
• uitbreiding van het communisme beperken
• 
  

Het wantrouwen tussen Westen en Oosten verder aangewakkerd door: de atoombom (50 minuten)

Documentaire over Duitsland in de periode 1945 - 1989

(jort geschiedenis)