Les 13 ZK2A 11-10-23 paragraaf 1.5a

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

       Startklaar:

- Telefoon in Zakkie!

- Op tafel:

              Pen

              Map

              Feniksboek

Welkom bij de Geschiedenisles ZK2A!

Startopdracht:

Schrijf de antwoorden op de volgende vragen op:

1.  Waar bestaat de Staten-Generaal tegenwoordig uit?

2. Wat was de rijkste groep mensen in de Republiek?

3. Wat was de op-1-na rijkste groep mensen in de Republiek?

Programma deze les:

1. Startopdracht
2. Lesdoelen 
3. Uitleg: naar school in de Republiek
4. Opdrachten
5. Samenvatten en afsluiten

Lesdoelen

Aan het eind van deze les:

... Weet je hoe het onderwijs eruit zag in de 17e eeuw.

Herhaling vorige les

Staten-Generaal in de 17e eeuw: vertegenwoordigers uit de 7 Gewestelijke Staten

Staten-Generaal nu: Eerste en Tweede Kamer samen

Groepen in de Republiek:

1. Regenten

2. Kooplieden / handelaren

3. Ambachtslieden

4. Armen / boeren / ongeschoolden

Staten-Generaal

Tweede 

Kamer

Eerste

Kamer

NU:

Staten-Generaal

1. Zeeland

2.  Holland

3. Utrecht

4. Gelderland

5. Overijssel

6. Groningen

7. Friesland

Regenten

17e eeuw:

Bevolking van de Republiek

Hele rijke mensen                                    Regenten

Rijke mensen                                                Handelaren, advocaten                                                                                          en notarissen

                                                                                      Ambachtslieden ,                                                                                                    met eigen winkel

Armen                                                                                 Ongeschoold

Tegelijkertijd met de leerlingen opdracht 6a invullen op blz. 14 van het werkboek (KGT) en blz. 19 (BK).

Naar school...

In elke stad was er wel een school voor kinderen tussen de 5 en 10 jaar. De schoolmeester leerde hen lezen en schrijven.

Maar...ouders moesten zelf voor de school betalen. Lang niet iedereen kon dat. Veel kinderen gingen dus niet naar school.

Bron: Schoolklas met slapende schoolmeester. - Jan Steen 1672

Naar school: 

In elke stad was er wel een school voor kinderen tussen de 5 en 10 jaar. 

De schoolmeester leerde hen lezen en schrijven.

 

Maar ouders moesten zelf voor de school betalen. Lang niet iedereen kon dat. Veel kinderen gingen dus niet naar school.

Basisschool in de 17e eeuw

- Voor kinderen van 5 tot 10

- Leren lezen en schrijven

- Ouders moesten betalen voor de school, dus niet alle kinderen konden ernaar toe. 

Schrijf op!

Naar school...

Na deze basisschool gingen rijke kinderen naar de Latijnse school. Daar leerden de kinderen Latijn, Grieks, filosofie, godsdienst en 'welsprekendheid'

Bron: Schoolklas met slapende schoolmeester. - Jan Steen 1672

Latijnse school

School in de zeventiende eeuw voor kinderen van rijke mensen. De kinderen leerden hier Latijn, Grieks, filosofie, godsdienst en 'welsprekendheid'.

filosofie

Nadenken over alle problemen die mensen kunnen tegenkomen in het leven. 

Na deze basisschool gingen rijke kinderen naar de Latijnse school. Daar leerden de kinderen Latijn, Grieks, filosofie, godsdienst en 'welsprekendheid'

Deze foto toont de Latijnse school in Leiden, waar Rembrandt op heeft gezeten.

Latijnse school

- School na de basisschool

- Voor rijke kinderen

- Ze leerden Latijn, Grieks, filosofie, godsdienst en "welsprekendheid"

Schrijf op!

Universiteit van Leiden

De Universiteit van Leiden was al in de zeventiende eeuw een belangrijke universiteit. 

Je kon hier: medicijnen, theologie en rechtsgeleerdheid studeren.

Bron: Bibliotheek van de Universiteit in Leiden in 1610.

Universiteit van Leiden

De universiteit werd opgericht in 1575 onder leiding van (onder andere) Willem van Oranje. Tijdens de Opstand tegen Spanje konden de Nederlanders niet meer terecht bij de Universiteit in Leuven (België). Daarom had Nederland een universiteit nodig. Leiden werd gekozen, omdat deze stad hevig verzet bood tegen de Spanjaarden tijdens de Opstand. (De brief van oprichting is nog steeds te vinden in de bibliotheek van deze universiteit.)

theologie

De studie naar godsdienst en alles wat daarmee te maken heeft.

rechtsgeleerdheid

De studie naar wetten en regels in de Republiek. Deze studie bestaat nog steeds, maar heet nu 'rechten'.

De Universiteit van Leiden was al in de zeventiende eeuw een belangrijke universiteit.

Je kon hier: medicijnen, theologie en rechtsgeleerdheid studeren.

Deze afbeelding is van de bibliotheek van de Universiteit Leiden in 1610

Universiteit Leiden

- Na de basisschool en de Latijnse school

- Al in de 17e eeuw was deze universiteit belangrijk en bekend

- Je kon er medicijnen, theologie en rechten studeren.

Schrijf op!

Wetenschappelijk onderzoek

1. Het is belangrijk om zelf onderzoek te doen, door een proef. Zo kon je zelf zien wat er gebeurde. 
2. Dat schreef je heel precies op. 
3. Weer voer je dezelfde proef uit en bekijkt of het op dezelfde manier gebeurd. 

Dus niet hetzelfde als religieuze interpretatie of op basis van oude teksten die moeten worden geloofd, omdat het vroeger nou eenmaal zo werd gedaan of gedacht.

Zet de onderdelen van wetenschappelijk onderzoek in de juiste volgorde.

Stap 1

Stap 2

Stap 3

Stap 4

Nadenken waarom iets gebeurd.

Nauwkeurig kijken naar wat er gebeurd.

Controleren of het bij een volgende proef precies weer zo gaat.

Precies opschrijven wat er gebeurd.

Opdracht 2, werkboek bladzijde 18 

Huiswerk (komt op Magister!)

Opdrachten 2 en 3 (werkboek bladzijde 18)

Op basis van paragraaf 1.5 (leerboek blz. 16-17)

----> Lees dus eerst goed paragraaf 1.5 door

Basisschool in de 17e eeuw

Latijnse school

Universiteit Leiden

......

......

......

Samenvatting: ....

Eindopdracht: schrijf een Cornell-samenvatting van de les waarin je de sleutelwoorden gebruikt:

Scaffolding:

In de 17e eeuw was er een betaalde basisschool voor kinderen tussen 5 en 10. Niet alle kinderen konden daar dus naartoe. 

Sommige rijke kinderen konden daarna naar de Latijnse school, waar ze Latijn, Grieks, filosofie en godsdienst leerden. 

(Daarna was er de universiteit, zoals die in Leiden. Daar kon rechten, medicijnen en theologie worden geleerd.)

Opdrachten (wordt huiswerk)

Opdrachten 2 en 3 (werkboek bladzijde 18)

Op basis van