3hv-2.2

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

2.2 Verteringsstelsel

Leerdoelen

• Je kunt de functie van vertering, verteringssappen en enzymen beschrijven.
• Je kunt de werking en functie van de darmperistaltiek beschrijven
  

Verteringsstelsel

Doel: verteren voedsel zodat voedingsstoffen worden opgenomen 

Lang kanaal van mond tot kont

Verteringsstelsel

• Voedingsstoffen worden tijdens de vertering afgebroken tot kleinere verteringsproducten zodat deze door de darmwand passen en in het bloed terechtkomen. 
• Water, glucose, vitaminen en mineralen passen zonder vertering door de darmwand!
• Eiwitten, koolhydraten en vetten moeten wel verteerd worden.

Vertering

Vertering gebeurt door:

1. voedsel in kleine stukjes delen door de kauwen
2. voedingsstoffen omzetten met behulp van verteringssappen

Mechanische vertering -> vergroot het oppervlakte

Chemische vertering: verteringssappen

• Stoffen worden afgebroken door scheikundige reacties. 
• Sappen worden gemaakt door verteringsklieren:

1. Speekselklieren
2. Maagsapklieren
3. Lever
4. Alvleesklier
5. Darmsapklieren

Enzymen

• Enzymen zijn stoffen die scheikundige reacties sneller laten verlopen.
• Enzymen zitten in verteringssappen en helpen om stoffen in voedsel af te breken tot verteringsproducten.
• Het eten is al voorgekauwd, dus kan daar extra goed op inwerken

Het enzym amylase

knipt grote koolhydraten 

in stukken

Enzymen: sleutel-slotprincipe

Darmperistaltiek

• Kringspieren en lengtespieren bevinden zich in de wand van het hele verteringsstelsel (foto)
• Als je voedsel doorslikt, spannen de kringspieren samen om het voedsel vooruit te duwen
• Voedingsvezels stimuleren de spieren in de darmwand en zorgen zo voor een goede darmwerking

De slokdarm met kring- en lengtespieren

-->Kan je ondersteboven water doorslikken?

• In je gehele darmkanaal heeft de wand kringspieren (vernauwen) en lengtespieren (verwijden).
• Peristaltische bewegingen = het afwisselend samentrekken van de kring- en lengtespieren.

Voedingsvezels stimuleren de spieren in de darmwand en zorgen zo voor een goede darmwerking

Darmperistaltiek