hv3 th. 2 voeding en vertering H2 het verteringsstelsel

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

2.2 Verteringsstelsel

Leerdoelen

• Je kunt de functie van vertering, verteringssappen en enzymen beschrijven.
• Je kunt de werking en functie van de darmperistaltiek beschrijven
  

Verteringsstelsel

Doel: verteren voedsel zodat voedingsstoffen worden opgenomen 

Lang kanaal van mond tot kont

Verteringsstelsel

• Voedingsstoffen worden tijdens de vertering afgebroken tot kleinere verteringsproducten zodat deze door de darmwand passen en in het bloed terechtkomen. 
• Water, glucose, vitaminen en mineralen passen zonder vertering door de darmwand!
• Eiwitten, koolhydraten en vetten moeten wel verteerd worden.

Vertering

Vertering gebeurt door:

1. voedsel in kleine stukjes delen door de kauwen
2. voedingsstoffen omzetten met behulp van verteringssappen

Mechanische vertering -> vergroot het oppervlakte

Chemische vertering: verteringssappen

• Stoffen worden afgebroken door scheikundige reacties. 
• Sappen worden gemaakt door verteringsklieren:

1. Speekselklieren
2. Maagsapklieren
3. Lever
4. Alvleesklier
5. Darmsapklieren

Enzymen

• Enzymen zijn stoffen die scheikundige reacties sneller laten verlopen.
• Enzymen zitten in verteringssappen en helpen om stoffen in voedsel af te breken tot verteringsproducten.
• Het eten is al voorgekauwd, dus kan daar extra goed op inwerken

Enzymen: sleutel-slotprincipe

Het enzym amylase

knipt grote koolhydraten 

in stukken

Darmperistaltiek

• Kringspieren en lengtespieren bevinden zich in de wand van het hele verteringsstelsel (foto)
• Als je voedsel doorslikt, spannen de kringspieren samen om het voedsel vooruit te duwen
• Voedingsvezels stimuleren de spieren in de darmwand en zorgen zo voor een goede darmwerking

De slokdarm met kring- en lengtespieren

-->Kan je ondersteboven water doorslikken?

• In je gehele darmkanaal heeft de wand kringspieren (vernauwen) en lengtespieren (verwijden).
• Peristaltische bewegingen = het afwisselend samentrekken van de kring- en lengtespieren.

Voedingsvezels stimuleren de spieren in de darmwand en zorgen zo voor een goede darmwerking

Darmperistaltiek

Wat is een voedingsstof?

1. Alles wat je eet of drinkt
2. alle onverteerbare stoffen in plantaardig of dierlijk voedsel
3. Alle stoffen in voedingsmiddelen die het lichaam kan gebruiken

Voedingsmiddel of voedingsstof
Appel

1. Voedingsmiddel
2. Voedingsstof

Wat is geen bouwstof?

1. Water
2. Mineralen
3. Eiwitten
4. Koolhydraten

Beschermende stoffen zijn

1. mineralen en vitaminen
2. koolhydraten en eiwitten
3. mineralen en eiwitten
4. vitaminen en koolhydraten

Wat is vertering

1. Het eten en verwerken van voeding
2. Het vermalen en uitscheiden van voeding
3. Van mond tot kont de hele weg met verteringssappen
4. Het kleiner maken van voeding en deze stoffen door je bloed laten opnemen

Je tong is een onderdeel van je verteringsstelsel

1. Onjuist
2. Juist

Wat is de volgorde van het verteringsstelsel?

1. mond, maag, 12v- darm, dunne darm
2. mond, 12v- darm, dunne darm
3. mond, dunne darm, 12v- darm, maag

Wat is de taak van het verteringsstelsel

1. Aansturen van organen en spieren
2. Klein maken en opnemen van voedingsstoffen
3. opnemen van zuurstof en afgeven van koolstofdioxide
4. vervoeren van bloed

Mechanische vertering is.......

1. vertering door kauwen
2. vertering door enzymen

Chemische vertering is ......

1. vertering door kauwen
2. vertering door enzymen

Wat is geen functie van de darmperistaltiek?

1. Voedselbrij kneden
2. Voedselbrij mengen
3. Voedselbrij voortduwen
4. Voedselbrij zuiveren

Wat is géén verteringssap?

1. Speeksel
2. Alvleeskliersap
3. Bloed
4. Darmsap

Wat is de functie van hoektanden?

1. Afbijten
2. Vasthouden
3. Malen
4. Vermengen

Maken en lezen

Thema 2, basisstof 2 (het verteringsstelsel): Lezen bs 2 en maken opdracht 1 t/m 8. + nakijken

Kijk het na + verbeter het + STEL VRAGEN als je het niet begrijpt