doelgroepen persoonlijkheidsstoornissen cluster B week 2

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

Persoonlijkheidsstoornis

Cluster B

Programma van de les

• Leerdoelen
• Terugblik vorige les
• Theorie cluster B
• Afronding

leerdoelen

- Je kan vertellen welke persoonlijkheidsstoornissen onder cluster B vallen.

- Je kan vertellen welke kenmerken deze persoonlijkheidsstoornissen hebben. 

- Je kan vertellen welke kwaliteiten je kan inzetten om met deze doelgroep om te kunnen gaan.

Wat is GEEN oorzaak van een persoonlijkheidsstoornis?

1. Genetische factoren
2. Omgevingsfactoren
3. Mishandeling
4. Hersenziekte

Een persoonlijkheidsstoornis ontwikkelt zich vaak in..

1. de adolescentie
2. de vroege jeugd
3. de volwassenheid
4. de puberteit

Wat is een kenmerk van de schizotypische persoonlijkheidsstoornis?

1. Je denkt dat er dingen gebeuren speciaal voor jouw terwijl de gebeurtenis toeval is
2. Je voelt, ziet, ruikt, merkt dingen en anderen niet
3. A en B zijn beide goed
4. Je hebt hechte vriendschappen

Wanneer wordt er gesproken van een persoonlijkheidsstoornis?

1. Als de cliënt langdurige denk,- belevings- en gedragspatronen heeft die niet passen binnen de omgeving waarvan hij deel uitmaakt.
2. Als de cliënt kortdurige denk,- belevings- en gedragspatronen heeft die niet passen binnen de omgeving waarvan hij deel uitmaakt.

Cluster A, B en C 

Er bestaan volgens het psychiatrisch handboek DSM-5 tien soorten persoonlijkheidsstoornissen.                                         Deze zijn onderverdeeld in 3 clusters.

DSM

Het Diagnostisch en Statistisch handboek van Psychiatrische aandoeningen

Indeling

Cluster A: paranoïde, schizoïde, schizotypisch

Cluster B: antisociaal, narcistisch, theatraal, borderline

Cluster C: ontwijkend, afhankelijk, dwangmatig

Anti sociale persoonlijkheidsstoornis

   

• herhaaldelijke wetsovertredingen
  
• oneerlijk, liegen, bedriegen voor voordeel of plezier
  
• impulsiviteit of onvermogen ‘vooruit te plannen’
  
• prikkelbaar en agressief, vechtpartijen of geweldpleging
  
• roekeloze onverschilligheid voor de veiligheid van zichzelf of anderen
  
• gedraagt zich onverantwoordelijk, behoudt geen werk, komt financiële verplichtingen niet na
  
• ontbreken van spijt en schuldgevoelens
  

Antisociale persoonlijkheidsstoornis

Ruw en gewelddadig … of

Slim, charmant en handig

3 tot 6 % bij mannen, 1 % bij vrouwen

Begint in de jeugd: norm overschrijdend gedag.
Maar: bij de meeste kinderen stopt dat wanneer zij volwassen worden.

De anti-sociale persoonlijkheidsstoornis kenmerkt zich door een patroon van gebrek aan respect voor en schending van de rechten van anderen. Voor deze classificatie moet iemand ten minste 18 jaar oud zijn en in de voorgeschiedenis enkele symptomen van een normoverschrijdende gedragsstoornis hebben, begonnen voor de leeftijd van 15 jaar.

Antisociale persoonlijkheidsstoornis

Oorzaken:

Genetische factoren

Psychologische factoren

Sociale factoren

De anti-sociale persoonlijkheidsstoornis kenmerkt zich door een patroon van gebrek aan respect voor en schending van de rechten van anderen. Voor deze classificatie moet iemand ten minste 18 jaar oud zijn en in de voorgeschiedenis enkele symptomen van een normoverschrijdende gedragsstoornis hebben, begonnen voor de leeftijd van 15 jaar.

Wat is Borderline?

Borderline is een persoonlijkheidsstoornis.

Het is een psychische aandoening waarbij iemand te maken heeft met angst, depressiviteit en instabiliteit in zijn/haar leven.

Abrupte veranderingen in gevoelens, stemmingen, relaties, zelfbeeld en gedrag zijn kenmerkend voor deze psychische aandoening.

Wat is Borderline?

Persoonlijkheidsstoornis 

Stemmingswisselingen

Weinig tot geen grip op emoties

Kleine dingen kunnen je erg boos maken

Hoe ontstaat Borderline?

Geen precieze oorzaak

Psychologische factor: ingrijpende gebeurtenissen

Contact leggen /angst

Symptomen van Borderline

Mensen met borderline kunnen last hebben van meerdere van de volgende klachten:

- Impulsiviteit 

- Stemmingswisselingen

- Zwart-wit denken

- Extreme verlatingsangst

- Opzettelijke zelfbeschadiging (automutilatie)

- Identiteitsproblemen

- Psychotische verschijnselen 

Borderline

wat is geen oorzaak van borderline

1. aanleg
2. emotioneel/ seksueel misbruik
3. verslaving
4. trauma`s waarbij veiligheid ontbreekt

Aandachtspunten in de omgang

Iemand met borderline reageert vanuit zijn/haar kwetsbaarheid, de angst om in de steek gelaten te worden, negatieve kijk op zichzelf en de dingen om hem/haar heen. Dat zorgt voor conflicten en is vaak aanleiding voor borderline-gedrag. Een gewone opmerking wordt snel opgevat als kritiek.

Als je dat weet en accepteert, kun je begrip en aandacht opbrengen voor de chaos die degene met borderline voelt. Vaak is borderline-gedrag een noodsignaal waarmee iemand aangeeft hoe moeilijk hij/zij het heeft.

Luister

Geef geen advies

Duidelijk

Betrouwbaar

Consequent

Toon respect

Gebruik de 

ik-boodschap

Ga niet in op borderline gedrag

Stel vragen

Cijfers Borderline

Een borderline persoonlijkheidsstoornis komt voor bij 1 tot 2 procent van de bevolking. In Nederland gaat het om 150.000 tot 200.000 patiënten. Het merendeel is vrouw. 

Borderline

De 33-jarige Sonja de J., moeder en moordenaar van peuter Savanna, lijdt volgens deskundigen van het Pieter Baan Centrum aan een ernstige borderline-persoonlijkheidsstoornis. 

Wat is er gebeurd?

Zaterdag 20 september 2004  is de  3-jarige Savanna uit Alphen aan de Rijn vermoord. Ze werd door haar moeder en stiefvader jarenlang ondervoed en mishandeld met de dood tot gevolg.

Het lichaampje van Savanna werd per toeval door een agent ontdekt in de kofferbak van de auto van haar ouders. Vermoedelijk is het meisje gestikt in een washandje of ander stuk textiel dat in de mond van Savanna werd gedrukt en daarna met tape werd dichtgeplakt. De moeder werd door de rechtbank veroordeeld tot zes jaar cel en tbs. De stiefvader kreeg twee jaar cel met tbs.

De dood van Savanna leidde tot veel commotie omdat hulpverleners het gezin al jaren volgden. Het OM maakte eind 2006 bekend over te gaan tot vervolging van het gezinsvoogd. De zaak veroorzaakte een schok bij hulpverlenend Nederland. Uiteindelijk sprak de rechtbank de voogd vrij. 

www.bnr.nl

laten luisteren : 3,13 - 6,22 minuten laten luisteren.

14 minuten tot 15:30 minuten

en eventueel 16:16 tot 17:10

Reacties?

Narcisme

Wat zijn de kenmerken van een narcistische persoonlijkheid?

Een aantal narcisme kenmerken op een rij:

Mensen met narcisme zijn ervan overtuigd dat zij meer ‘bijzonder’ zijn dan andere mensen. Dit laten zij ook graag aan anderen merken.

Iemand met een narcistische persoonlijkheidsstoornis wil constant bewonderd worden. Hij of zij geniet daar enorm van.

Een gebrek aan empathie

Gespeeld charmant zijn

Verslaafd aan aandacht krijgen

Agressief gedrag vertonen

Gebrek aan emoties

Een groot ego

Macht willen hebben

Gebrek aan berouw of schuldgevoelens

Extreem jaloers zijn

Narcisme komt meer voor bij mannen

waar

niet waar

Cijfers narcisme

Volgens de DSM-5 hebben in Nederland circa 80.000 tot 160.000 mensen een narcistische persoonlijkheidsstoornis

 (0,5 – 1%). 

Ongeveer driekwart hiervan is man.

Narcisme

Iemand met een narcistische persoonlijkheidsstoornis heeft opgeblazen gevoelens van eigen belangrijkheid en is steeds op zoek naar bewondering van anderen. Daarbij hebben mensen met deze stoornis een gebrek aan inlevingsvermogen in anderen.

Narsisme

• echte gevoelens en liefde verlangt, hij of zij heeft er geen toegang toe.”

• Is eerst liefdevol en naarmate de relatie vordert minachtend

• Charmant voor de buitenwereld

• Zijn/haar behoeften gaan altijd voor op de jouwe

• Voortdurende behoefte aan bevestiging en bewondering

• Superieur en arrogant gedrag

• Weinig of geen empathie

• Gesprekken draaien altijd rond hem/haar

• Vaak afgunstig op het succes van anderen

• Houdt zich niet aan regels en afspraken, verwacht wel dat jij je eraan houdt

• Pathologische leugenaar en bedrieger

• Kan moeilijk alleen zijn

• Zuigt alle energie uit jou door onvoorspelbaar gedrag

• Ervaart elke opmerking als persoonlijke kritiek

• Manipuleert je met woede-uitbarstingen zodat je terechte kritiek inslikt

• Geeft jou de schuld van wat fout loopt

• Heeft weinig of geen echte vrienden

• Ondermijnt je imago bij anderen, om je te isoleren van de buitenwereld

• Verraadt en manipuleert mensen

• Echte communicatie is niet mogelijk. Vermijdt het gesprek of wordt boos

• Makkelijke prooi voor verslavingen

Kenmerken van een narcist 

• Iemand met een narcistische persoonlijkheidsstoornis wil constant bewonderd worden(Extreme behoefte aan bewondering)
• Voelt zich onvergelijkbaar beter dan anderen en dringt aan op erkenning van die superioriteit
• Een gebrek aan empathie.
  
• Gespeeld charmant zijn.
  
• Verslaafd aan aandacht krijgen.
  
• Agressief gedrag vertonen.
  
• Gebrek aan emoties.
  

Narcistische persoonlijkheidsstoornis

Moeilijk om te veranderen

Wees je bewust van manipulatie en liegen

Zorg dat je controle houdt en bewaak de grenzen.

een klein stukje laten zien- aanrader: Netflix serie Dirty John.

Volgende week

Cluster C: ontwijkend, afhankelijk, dwangmatig

vragen

VRAGEN? 

Evaluatie:
Hoe tevreden ben je over deze les?

😒🙁😐🙂😃