week 4, bijvoeglijk naamwoord, voorzetsels, voltooid deelwoord, klankvast en klankveranderend voltooid deelwoord, herhaling en opsomming.

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b, k, g
• Leerjaar 1

Taalverzorging en schrijfvaardigheid

In deze les:                                      90 min

• Inloop
• Lesopening

Klassikaal aan het werk: 

hfdst. 9, gramm., 3 

Zelfstandig aan het werk: 

hfdst. 9, opdracht 9, 11, 14, 15, 17, 20 en eventueel 27.  

Evaluatie en reflectie ( 5 min) 

Doelen van de les: 

• Je kan wat een bijvoeglijk naamwoord is.  
• Je weet wat voorzetsels zijn. 
• Je weet wat een voltooid deelwoord is. 
• Hebben we geoefend met bijzonder taalgebruik als herhaling en opsomming. 

Bijvoeglijk naamwoord (bnw) 

Vertelt iets over een zelfstandig naamwoord (dier, ding, mens).

Kan voor of achter het znw staan

- het spannende boek

- een spannend boek'

- het boek is spannend

wat is een bijvoeglijk naamwoord?

1. aardappel
2. het
3. geweldige
4. gescoord

znw en bnw

Online: hoofdstuk 9, grammatica, opdracht 3 samen

individueel 4, 17 en 20. 

Voorzetsels

= over voorzetsels.

Wat zijn voorzetsels?

1. de, het, een
2. in, voor, achter
3. raam, deur, wand
4. voorlezen, voorspellen, voorzeggen

Wat is een voorzetsel?

1. de
2. naast
3. fietsen
4. fles

Een voorzetsel geeft een tijd, plaats of richting aan. 

Plaats: in, naast, op mijn kast.

Tijd: na, voor, tijdens de vakantie.

Richting: op, bij, naar het schoolplein. 

Online: hfdst. 9, opdracht 9 en 11.

Voltooid deelwoord. 

Het voltooid deelwoord is een werkwoordsvorm waaruit blijkt dat iets al gedaan is --> het is "voltooid". 

- Het voltooid deelwoord staat vaak aan het einde van een zin en begint vaak met ge-, be-, ver-, er-, her-of ont-. 

Voltooid deelwoord bij klankvaste ww

Eindigt op -t of -d. Zelfde letter als die je hoort in de verleden tijd. 

Hele werkwoord: maken, pakken, gapen.

Pv verleden tijd: maakte, pakte, gaapte.

Vdw: gemaakt, gepakt, gegaapt. 

Hele werkwoord: lopen, slapen, worden.

Pv verleden tijd: liep, sliep, werd.

Vdw: 

 Voorbeelden van klankvaste (zwakke) werkwoorden in verleden tijd:

De persoonsvorm in de verleden tijd is dan de ik-vorm +te of +de.

Voltooid deelwoord bij klankveranderende ww

Hier hoor je hoe je het moet spellen als je het hardop zegt. 

Hele werkwoord: lopen, slapen, brengen.

Pv verleden tijd: liep, sliep, bracht.

Vdw: gelopen, geslapen, gebracht. 

De persoonsvorm in de verleden tijd is dan de ik-vorm +te of +de.

Wat is het voltooid deelwoord?

Een voltooid deelwoord ...

1. staat altijd aan het begin van een zin
2. staat vaak in het midden van een zin
3. staat meestal aan het eind van een zin

Wat is het voltooid deelwoord

1. gefietst
2. fietsen
3. fietsten

Voltooid deelwoord opdrachten

Online: hfdst. 9, spelling, opdracht 14.

Bijzonder taalgebruik

Herhaling: je herhaalt woorden of zinnen of je zegt meerdere keren hetzelfde, maar steeds net iets anders. 

Opsomming: je zet een aantal dingen op een rij of noemt ze na elkaar op. 

Extra opdracht: hfdst. 9, formuleren, opdracht 27.

Ik weet wat een bijvoeglijk naamwoord is?

1. ja
2. met hulp
3. soms
4. snap er niks van

Ik weet welke voorzetsels er zijn.

1. ja
2. nee

Ik heb geoefend met voltooid deelwoorden.

1. ja
2. nee

Ik weet wat het verschil is tussen een opsomming en een herhaling.

1. ja
2. nee