3.1 Stad en platteland

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

3.1 Stad en platteland

Lesdoelen par. 3.1

1. Wat is het verschil tussen de stad en het platteland?
   
2. Wat zijn de krimp- en groeigebieden van Nederland en waarom is dat zo?
   
3. Welke gevolgen heeft de toename van het aantal huishoudens voor het woningbestand?
   

Benodigde voorkennis 

Je kent de provincies van Nederland;
Je kent de verschillen tussen een stad en dorp;
Je kent de Randstad;
Je kent de oorzaken van bevolkingsgroei en bevolkingskrimp;

Welke informatie haal je uit deze grafiek?

Het grote plaatje

Wat is een stad? Noem 4 functies van een stad.

Wat zegt dit kaartje over het grondgebruik in Nederland?

Kenmerken

In Nederland woont 80% van de Nederlandse bevolking in steden. De rest woont in een dorp of op het platteland.

Bodemgebruik in NL 2012

Mate van verstedelijking wordt gemeten met adressendichtheid

Kenmerken stad:

• Bepaalde omvang, maar kan per land verschillend zijn 
• Bevolkingsdichtheid of adressendichtheid
• Hoge bebouwingsdichtheid, hoogbouw
• Aandeel werk in secundaire en tertiaire sector
• Groot aantal voorzieningen en functies ook voor het gebied rond de stad.

Steden in soorten en maten 

stadsgewest

^{De dorpjes erom heen hebben een sterke relatie met de stad (= centrale stad) in het midden. Voor: voorzieningen, werkgelegenheid ed.} 

^{Agglomeratie: Stad en dorpen eromheen die aan elkaar vast zijn gegroeid.}

stedelijk gebied

Stadsgewesten komen steeds dichter bij elkaar te liggen. Er zijn nauwe contacten tussen. 

Stedelijke netwerken

Samenwerkingsverbanden tussen verschillende steden.

Waarom belangrijk?

Verstedelijking Nederland

Urbanisatie graad?

Urbanisatie tempo?

Van alle mensen in Nederland, hoeveel wonen er in de Randstad?

1. een kwart
2. bijna de helft
3. 3/5
4. 1/9

Welke stad hoort er niet bij de Randstad?

1. Amsterdam
2. Haarlem
3. Rotterdam
4. Utrecht

De groei in de steden wordt alleen veroorzaakt door hoge geboortecijfers.

1. niet waar
2. waar

Noord-Groningen is een van de krimpgebieden van Nederland

1. juist
2. onjuist

Noem drie redenen waarom de bevolking in de krimpgebieden afneemt.

Zelfstandig werken

Lees paragraaf  3.1

Maken opdracht 2, 3 

Gebruik voor deze vragen kaart van slide 8

en voor vraag 2 filmpje slide 7

Krimp naast groei

Bevolking van de Randstad, Groningen, Nijmegen, Eindhoven en Zwolle groeit veel sneller dan in de rest van het land.

Door hogere geboortecijfers, maar ook door buitenlandse en binnenlandse migratie.

Krimpgebieden

- Jongeren vertrekken (ontgroening)

- Ouderen blijven over (vergrijzing)

-> Door verdwijnen van bijv. jongeren bevolking zijn er meer ouderenwoningen nodig. (Oudere bevolking heeft andere behoeften)

-> Soms wel bevolkingskrimp maar niet minder huizen nodig (door bijv. zelfstandig wonende jongeren of echtscheidingen)

Krimp naast groei

Vier krimpgebieden: Delfzijl en omgeving (= Noord-Groningen), Oost-Groningen, Zeeuws-Vlaanderen en Zuid-Limburg (= Parkstad Limburg).

De verwachting is dat de bevolking van de vier grote steden en de middelgrote gemeenten zal groeien en de kleinere gemeenten verder krimpen.

nos.nl

Het dorp verandert

• In gebieden met bevolkingskrimp: minder kinderen geboren en gezinnen met kinderen, jongeren en hoogopgeleiden gaan naar de grotere steden.
  
• Meer opleidingsmogelijkheden en banen in de stad.
• Door de afname van (jongere) bevolking verdwijnen voorzieningen. Minder (of andere)woningen nodig.

Nadelen Krimp

• samenstelling bevolking - vergrijzing
• verdwijnen voorzieningen, bijv basisschool maar later ook bakker, huisarts, bieb of zelf openbaar vervoer
• huizenprijzen in stad stijgen enorm
• (stedelijk) beleid aanpassen

Verschillend beleid

Door bevolkingskrimp moeten gebieden worden heringericht.

Door de migratie naar de stad/ meer alleenstaanden verhoogde vraag naar woningen.

Jonge gezinnen willen ruimer huis met een tuin-> 

verhuizen naar de dorpen in de beurt.

                                    Beweegtuin voor ouderen

Meer huishoudens

Door de bevolkingsgroei is het aantal huishoudens flink toegenomen.       - vooral het aantal alleenstaanden sterk gegroeid door de toename van het aantal echtscheidingen,

- het aantal alleenstaande ouderen en

-  zelfstandig wonende jongeren.

Aantal huishoudens  en bevolking in NL, 2000-2016 

Krimp komt vooral in het zuiden van het land voor.

1. juist
2. onjuist

Het grootste deel van de bevolking woont in het Westen.

1. juist
2. onjuist

De belangrijkste stad van een agglomeratie wordt de centrale stad genoemd.

1. juist
2. onjuist

Om de mate van verstedelijking te weten, wordt de bevolkingsdichtheid gebruikt.

1. juist
2. onjuist

Bevolkingskrimp heeft altijd tot gevolg dat er minder huishoudens zijn.

1. juist
2. onjuist

Openboek SO 3.1

- Wat is het verschil tussen de stad en het platteland?

- Wat zijn de krimp- en groeigebieden van Nederland en waarom is dat zo?

- Welke gevolgen heeft de toename van het aantal huishoudens voor het
    woningbestand?

Zelfstandig werken

Lees paragraaf  3.1

Maken opdracht 4,5,6,

www.cbs.nl

Afsluitende foto

Wat zie je?

Waar komt het voor?

Waarom komt dit hier voor?

Is dit gewenst?

Komt dit overal zo voor? 

Beschrijving van de afsluitende foto

Congestie in Milaan

Oud examenopdracht

      Opdrachten           Bronnen            Antwoorden

Samenvatting