paragraaf 4.2

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Feniks les 13   Staten ontstaan  H 4.2

Het koningschap door god gegeven !

* Staatsvorming van Frankrijk

* steden steeds belangrijker

* macht adel kleiner

* particularisme tegen centralisatie

* de staat Bourgondië mislukt

Willem van Normandië en de slag bij Hastings

• 1066 sterft Engelse koning Edward zonder ergenaam.
  
• Engelse koning was een leenman van de Franse koning.
  
• Hoogste graaf Harold eist de troon, maar hertog Willem van Normandië is neef van de Engelse koning  en Harold had de eed van trouw gezworen aan Willem.
  
• Willem van Normanidië valt Engeland binnen en verslaat Harold bij de Slag bij Hastings
  
  Gevolgen: 
  
• Willem van Normandië wordt Willem de Veroveraar, koning van Engeland
• Normandische adel en geestelijken werden beloond met stukken land, zij werden leenmannen van de Engelse koning.

De 100-jarige oorlog

• 1337 - 1453  100-jarige oorlog
• De Engelse koning Edward III had het Franse Aquitanië in leen,  maar de Franse koning veroverde het gebied terug
• Engelse koning was ook bang voor het verliezen van de handel met Aquitanië en Vlaanderen
• Engelse koning vond dat hij recht had op de Franse troon 
  1337: Begin van de 100-jarige oorlog
  
  
• Engelsen aan de winnende hand door:
  -> Boogschutters: pijlen konden langere afstanden afleggen
  -> Uitputting van Franse legers
  -> Bondgenootschappen met machtige hertogen

Gevolgen 100-jarige oorlog: Engeland 

• Engelse koning raakt zijn gebied in Frankrijk kwijt 
  
• Gevoelens van eenheid 

• Verzwakte economie 
• Adel krijgt meer invloed 
  
• Het Engelse parlement werd steeds belangrijker

Gevolgen 100-jarige oorlog: Frankrijk

• Franse koning vergrootte zijn grondgebied en zijn macht
  
• Gevolens van eenheid
  
• Verzwakte economie
• Koning start met centralisatie in Frankrijk
  -> permanent leger
  -> permanente belastingen

Jeanne d'Arc, redt de Franse koning !

• Als  14-jarige hoort zij stemmen,  met 16 jaar geven stemmen haar religieuze opdrachten.
  
• Opdracht om naar de Franse koning te gaan en Frankrijk te redden. Koning stemt toe.
• Onder leiding van Jeanne d'Arc verovert het Franse leger Orléans, Fransen krijgen zelfvertrouwen.
• Op 19-jarige leeftijd veroordeeld tot brandstapel door Engelsen. 
  1453 wonnen Fransen de laatste grote veldslag. Einde 100-jarige oorlog

Centralisatie, na de 100 jarige oorlog geen gezeik meer met leenmannen !

• Centralisatie: het streven van een koning om vanuit een hoofdstad het grondgebied centraal te regeren. 
• 
  Overal dezelfde wetten, rechtspraak en belastingen, tegenovergesteld aan het feodalisme.
  
• -> van belastinggeld worden huurlegers en ambtenaren betaald. 
  
  
• Weerstand bij Engelse adel en geestelijken, hun macht nam af.

Leenman de hertog van Bourgondië wilde een eigen staat aan de noord-oost grens van Frankrijk (inclusief de Nederlanden)

* door huwelijkspolitiek

* door veroveringen

* wilde net als zijn leenheer, centralisatie en uniformering

* legde hoge belastingen op en negeerde privileges van de steden

* steden komen in verzet, particularisme.

* de staat Bourgondië mislukt, na de dood van Karel de Stoute komt via een huwelijk het grondgebied in handen van de Oostenrijkse familie Habsburg.

vragen maken en nakijken

4.2  opdrachten

1, 

2  (lees eerst p 312 gebeurtenis-verschijnsel-ontwikkeling),

4, 5, 6 en 8.