Spelling en grammatica woordsoorten

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Spelling en grammatica woordsoorten

Hoofdstuk 1.8, 2.8, 4.9 & 5.9

4.9 Spelling

Voltooid deelwoord en verkleinwoorden

Noteer het voltooid deelwoord van het werkwoord dat tussen haakjes staat.
Lisa heeft erg ... (genieten) van het feestje.

Noteer het voltooid deelwoord van het werkwoord dat tussen haakjes staat.
Ik had mijn oude gymdocent bijna niet ... (herkennen).

Noteer het voltooid deelwoord van het werkwoord dat tussen haakjes staat.
Ella werd om 8 uur door haar vader ... (ophalen).

Noteer het voltooid deelwoord van het werkwoord dat tussen haakjes staat.
Een vijftienjarige Canadees heeft een Mayastad ... (ontdekken).

Noteer het voltooid deelwoord van het werkwoord dat tussen haakjes staat.
Mijn hond heeft deze week zijn bot ... (begraven).

Herhaling voltooid deelwoord

- Bij een voltooid deelwoord staat meestal een vorm van hebben, zijn of worden

- Een voltooid deelwoord begint vaak me ge- (uitzonderingen)

-d of -t bepalen > langer maken of 't kofschip x

- uitgang voltooid deelwoord sterke werkwoord --> -en

Kies het juiste verkleinwoord van het woord tussen haakjes.
Doe mij maar dat ... (menu).

1. menutje
2. menu'tje
3. menuutje
4. menuuje

Noteer het verkleinwoord van het woord tussen haakjes.
Wat een schattig ... (auto) heb je daar!

Kies het juiste verkleinwoord van het woord tussen haakjes.
Gisteren was er een ... (diskjockey) bij ons thuis.

1. diskjockeytje
2. diskjockeyje
3. diskjockey'tje

Kies het juiste verkleinwoord van het woord tussen haakjes.
Ik heb van mijn zusje een ... (ketting) gekregen.

1. kettingkje
2. kettingje
3. kettingtje
4. kettinkje

Noteer het verkleinwoord van het woord tussen haakjes.
Dani heeft ongeveer een ... (A4) gebruikt voor zijn verslag.

Herhaling verkleinwoorden

- In de meeste gevallen gebruik je -je of -tje

- In sommige gevallen gebruik je -pje of -kje (NOOIT -ngkje)

- Woorden die eindigen op een lange klinker die je met één letter schrijft, krijgen een extra klinker

- Bij woorden die eindigen op -y , gebruik je -'tje (uitzonderingen)

5.9 Spelling

Tegenwoordig deelwoord, bijvoeglijk naamwoord & trappen van vergelijking

Welk woord is een correct voorbeeld van een tegenwoordig deelwoord?

1. gesloopt
2. lachend
3. hangen
4. schrok

Waar of niet waar?
Een tegenwoordig deelwoord eindigt altijd op een -d

1. Waar
2. Niet waar

Vul het tegenwoordig deelwoord in van het werkwoord tussen haakjes.
... (zuchten) liet de ober zich op een stoel zakken.

Vul het voltooid deelwoord dat wordt gebruikt als bijvoeglijk naamwoord in.
De ... (vluchten) man verstopte zich achter de boom.

Vul het voltooid deelwoord dat wordt gebruikt als bijvoeglijk naamwoord in.
De ... (haasten) jongen vergat bijna zijn tas thuis.

Zet het woord tussen haakjes in de juiste vorm.
Jitse kreeg (weinig) snoepjes dan zijn grote broer.

1. weinig
2. minst
3. minder
4. weiniger

Kies het juiste woord.
Johan is net zo goed in rekenen als/dan zijn klasgenootje.

1. als
2. dan

Wat is de vergrotende trap van 'graag'?

Waar of niet waar?
Een tegenwoordig deelwoord geeft aan dat een handeling nog bezig is.

1. Waar
2. Niet waar

Zet het woord tussen haakjes in de juiste vorm.
... (hijgen) arriveerde Janneke bij het lokaal.

Herhaling tegenwoordig deelwoord

- handeling is nog bezig

- infinitief + d

Herhaling bijvoeglijk naamwoord

- eindigt meestal op -e

- stoffelijke bijvoeglijke naamwoorden > -en

- tegenwoordig deelwoord +e

- te + infinitief

- voltooid deelwoord + e (zo kort mogelijk!)

Herhaling trappen van vergelijking

- stellende trap = gelijk of gelijkwaardig

- vergrotende trap (+er) = niet gelijk of gelijkwaardig

- overtreffende trap (+st(e)) = overtreft al het andere

1.8 & 2.8 Grammatica woordsoorten

Lidwoord, zelfstandig naamwoord, werkwoord, bijvoeglijk naamwoord en voorzetsel

Wat is het bijvoeglijke naamwoord in deze zin?

De verloren ring werd gelukkig gisteren door iemand teruggevonden.

1. door
2. verloren
3. ring
4. teruggevonden

Waar of niet waar?
Een stoffelijk bijvoeglijk naamwoord eindigt altijd op -en.

1. Waar
2. Niet waar

Welke woordsoort is 'sinds'?
Voorbeeldzin: Ik werk hier al sinds 1988.

1. zelfstandig naamwoord
2. bijvoeglijk naamwoord
3. lidwoord
4. voorzetsel

Het meisje vroeg zich af wanneer haar moeder haar zou ophalen.
'Het' is hier een...?

1. Bepaald lidwoord
2. Onbepaald lidwoord
3. Bijvoeglijk naamwoord
4. Zelfstandig

Noem een voorbeeld van een voorzetsel.

Waar of niet waar?
Een bijvoeglijk naamwoord staat altijd vóór een zelfstandig naamwoord.

1. Niet waar
2. Waar

Welke woordsoort is 'gestolen' in deze zin?

De gestolen fiets werd snel teruggevonden.

1. zelfstandig naamwoord
2. werkwoord
3. bijvoeglijk naamwoord
4. voorzetsel

Hoeveel lidwoorden zijn er?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Welk woord is een eigennaam?

1. jas
2. Berlijn
3. gedraaid
4. krant

Noem een voorbeeld van een stoffelijk bijvoeglijk naamwoord.

Kies het juiste antwoord. Er is slechts één correct antwoord.
Het regent vaak hier op het exotische eiland.

1. 'Het' is een lidwoord in deze zin
2. 'exotische' is een werkwoord
3. 'op' is een voorzetsel
4. 'regent' is een bijvoeglijk naamwoord

Herhaling lidwoord

- de, het en een

- staat voor een zelfstandig naamwoord

- de, het = bepaald (zelfstandig naamwoord is bekend)

- een = onbepaald (zelfstandig naamwoord is onbekend)

Herhaling zelfstandig naamwoord

- mensen, dieren, planten, dingen en begrippen

- kun je een lidwoord voor zetten

- kun je meestal in meervoud zetten

- kun je vaak een verkleinwoord van maken

- eigennamen

Herhaling werkwoord

- drukt een handeling, situatie of gebeurtenis uit

- hele werkwoord = infinitief

- kun je aanpassen aan de persoon die iets doet of aan de tijd

- aanpassen = vervoegen

Herhaling bijvoeglijk naamwoord

- beschrijft een kenmerk of eigenschap van een zelfstandig naamwoord

- eindigt meestal op -e (uitzonderingen)

- stoffelijke bijvoeglijke naamwoorden eindigen meestal op -en

Herhaling voorzetsel

- kun je vóór de kast zetten of vóór de vakantie

- staan aan het begin van eens zinsdeel

- staan aan het begin van een deel van een zinsdeel 

Veel succes!!