3.1 Machthebbers in Europa

1 / 21
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 2

This lesson contains 21 slides, with interactive quizzes, text slides and 1 video.

time-iconLesson duration is: 120 min

Items in this lesson

Slide 1 - Slide

3.1 Machthebbers in Europa
Aan het einde van deze les weet je:
  • hoe koning Lodewijk XIV het Franse gebied uitbreidde en  zijn macht in Frankrijk vergrootte 
  • Hoe de Engelse koning minder machtig werd
  • Hoe Nederland werd bestuurd 

Slide 2 - Slide

Slide 3 - Slide

Slide 4 - Slide

Slide 5 - Slide

Slide 6 - Slide

Slide 7 - Slide

Maken deze les 2H
3.1 Machtshebbers in Europa

opdracht 1 t/m 6

werkboek blz. 63-64
Informatieboek blz.48-50
Huiswerk noteren in papieren agenda

Slide 8 - Slide

Maken deze les 2V
3.1 Machtshebbers in Europa

opdracht 1 t/m 6

werkboek blz. 67-69
Informatieboek blz. 52-55
Huiswerk noteren in papieren agenda

Slide 9 - Slide

Kenmerken van de Republiek der Nederlanden
  • 7 gewesten (staatjes): Hol, Ze, Ut, Gld, Ov, Gr, Fr. 
  • Holland machtigste gewest
  • Het hoogste bestuur in elk gewest lag bij de Staten (vergadering met vertegenwoordigers van de steden en adel)
  • De gewesten werkten samen in de Staten-Generaal over buitenlandse politiek, handel, leger en vloot)

De Republiek werd bestuurd door regenten uit rijke families/bovenlaag (oligarchie): gewone volk niks te vertellen. 

Slide 10 - Slide

Stadhouder en de regenten
De bestuurders van het land werden regenten genoemd
Een machtige man was de stadhouder
Hij had leiding over het leger, de marine en sommige regenten
Andere machtige man was de raadpensionaris. Hij was politiek leider van de Republiek.

Regenten
Regenten kwamen altijd uit rijke families. De rijke mensen (handelaren) hadden het voor het zeggen
Stadhouder
De stadhouder was van adel (en dus geen regent). Hij was altijd een afstammeling van Willem van Oranje.

Slide 11 - Slide

Stadhouder
  • Opperbevelhebber van het leger en vloot
  • Invloed op benoeming van regenten
  • Nakomelingen van Willem van Oranje
  • Hij kon roem vergaren door oorlog te voeren!

Slide 12 - Slide

Raadpensionaris
  • Soort president van de Republiek
  • voorzitter van de Staten-Generaal
  • afkomstig uit het belangrijkste gewest (Holland) in de Staten-Generaal
  • Hij wilde rust en vrede om de handel veilig te stellen!
  • Machtstrijd met de stadhouder (van Oldenbarnevelt en Maurits)

Slide 13 - Slide

De stadhouder en de raadspensionaris

Omstreeks 1650 ontstond er weer een strijd tussen de stadhouder en de regenten. Na de dood van stadhouder Willem II besloten de Staten-Generaal om geen stadhouder meer te benoemen: stadhouderloos tijdperk ingesteld (1650-1672)

Johan de Witt werd raadpensionaris.

Johan van Oldenbarnevelt was raadpensionaris van de Staten van Holland tijdens de Tachtigjarige Oorlog. Hij werkte lange tijd samen met Maurits van Oranje, maar werd persoonlijk slachtoffer van een door Maurits beheerst politiek proces dat leidde tot zijn executie.
Maurits van Oranje, prins van Oranje en graaf van Nassau was stadhouder en legeraanvoerder van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. 
Na de dood van stadhouder Willem II in 1650, moest Willem III nog geboren worden. Regenten gebruikte dit moment om de macht van de Oranjes te minderen. In een bijzondere vergadering van de Staten-Generaal (de Grote Vergadering) werd afgesproken om geen nieuwe stadhouder te benoemen. - Dirck van Delen, Grote Vergadering 1651, Rijksmuseum Amsterdam

Slide 14 - Slide

Stadhouderloos tijdperk - groeide zelfverrijking door de regenten (kloof met gewone burgers)

Slide 15 - Slide

Slide 16 - Video

Maken deze les 2V
3.1 Machtshebbers in Europa

opdracht 7 t/m 9

werkboek blz. 68-69
Informatieboek blz. 52-55
Huiswerk noteren in papieren agenda

Slide 17 - Slide

Geef minimaal twee verschillen tussen het bestuur van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden en het bestuur van Nederland nu

Slide 18 - Open question

Geef een overeenkomst tussen het bestuur van de Zeven Verenigde Nederlanden en het bestuur van Nederland nu

Slide 19 - Open question

Staten-Generaal
stadhouder
regent
Staten
gewesten
oligarchie
de hoogste regent
het bestuur van een gewest
de bestuurders (in de Staten-Generaal)
een gebied dat zichzelf bestuurt
hier kwamen bestuurders samen om beslissing te maken op landsniveau
als een land bestuurd wordt door een klein groepje (rijke) mensen

Slide 20 - Drag question

Slide 21 - Slide