Uitscheidingsstelsel

• Fysiologie
• MBO
• Studiejaar 1

Uitscheidingsstelsel

Uitscheidingsstelsel

Sportmassage hfd 9

Tractus Uropoeticus

 

 Met uitscheiding wordt bedoeld: het verwijderen 

van schadelijke en/of overtollige stoffen uit

 het bloed, weefselvloeistof of lymfe.

 Het bloed, weefselvloeistof of lymfevloeistof

 behoren tot het interne milieu. 

Het verwijderen van stoffen van het interne naar het externe milieu wordt uitscheiding genoemd.

Behoort het afgeven van ontlasting ook tot het uitscheiden?

Transport over de membranen

Bij de uitscheiding van stoffen van het interne naar en het externe milieu vindt op 2 manieren plaats:

1. passief: diffusie/osmose
   
2. actief: actief transport (filtratie)

• In de nieren vindt er diffusie/osmose en filtratie plaats

Tractus Uropoeticus

• 2 nieren (renes)
• 2 urineleiders (ureters)
• 1 blaas ( vesica)
• 1 urinebuis ( uretha) 

Functies

• Reinigen bloed
• controleren constante samenstelling bloed
• productie van urine
• uitscheiden van afval- en overtollige stoffen

De nieren hebben o.a. als taak om afvalstoffen uit het interne milieu te verwijderen. In de lever vindt de afbraak van eiwitten plaats, waarbij ureum ontstaat. Via de bloedbaan komt dit aan bij de nieren. Daar vindt in de nefronen de ultrafiltratie plaats, gevolgd door terugresorptie (of ook wel reabsorptie genoemd) van belangrijke stoffen. De nieren verwijderen de afstoffen via de urine uit het lichaam.

aan Rugzijde

in Buikholte

De nieren bevinden zich links en rechts van de wervelkolom, ter hoogte van de onderste ribben. Dus hoog in de buikholte, waarbij de rechternier zich onder de lever bevindt en wat lager ligt dan de linkernier. Ze hebben elk de vorm van een boon en zijn bruinachtig van kleur. De nieren zijn omhuld door steunvet (vetkapsel), dat de organen op hun plaats houdt. Bovendien zijn ze beide omringd door een bindweefselschede (fascie), een soort ophangbanden.

Nier

• per etmaal: +/- 1500 liter bloed door nieren
• ligt in de buikholte dichtbij wervelkolom
• aan de rugzijde
• +/- 10 cm groot (150/180gr) 

Nier

• nierschors
• niermerg
• nierbekken
• urineleider 
• blaas
• urinebuis

Nefron

• Functionele eenheid nier
• filter om bloed te zuiveren
• -/+ 1.000.000 per nier 

onderdelen Nefron

• aanvoerend en afvoerend bloedvat
• Glomerulus
• Kapsel van Bowman
• Lichaampje van Malpighi
• 1ste gekronkelde buisje
• Lis van Henle
• 2de gekronkelde buisje
• Verzamelbuis

Processen in nefron

• Ultra filtratie (zeer fijn zuiveren)
• Reabsorptie (terug opnemen)
• Excretie (uitscheiden)

Ultra-Filtratie

• bloedplasma, water, zouten, voeding- en afvalstoffen worden Kapsel van Bowman in geperst
• Voorurine
• bloedcellen en eiwitten via afvoerend bloedvat

voorurine: per 24 uur -/+ 180 liter

samenstelling bijna gelijk aan bloedplasma, behalve rode bloedcellen en grote eiwitten(deze kunnen niet door het membraan heen)

Reabsorptie

• terughalen van nuttige stoffen uit het nierbuisje terug naar het bloed
• Reabsorptie water, glucose, zouten 

• Reabsorptie van water door middel van osmose en het hormoon ADH
• 180 liter voorurine uiteindelijk blijft er maar 1,5 liter urine daadwerkelijk over
• op peil houden van de bloeddruk

19% Hormonen

Excretie

• Urine = 1,5 liter water + afvalstoffen

Urine bestaat uit:

• Water
  
• Ureum (afvalproduct van eiwitafbraak)
  
• Zouten (natrium, kalium)
  
• Creatinine (afvalproduct van spierenergie)
• overschot vitaminen, hormonen, medicijnen

• via de verzamelbuis naar de nierbekken (via de nierkelk)
• in nierbekken verzameld(NIET opgeslagen)
• via de urineleiders naar de blaas(opslag)
• via urinebuis uitgescheiden

Wat heeft alcohol voor een invloed op het hormoon ADH?

Hoe beïnvloedt het hormoon ADH de hoeveelheid urine die wordt geproduceerd?

1. Je moet vaker plassen
2. Je moet MINDER vaak plassen

Waar in het lichaam bevinden zich de nieren?

1. Boven het middenrif aan de rugkant
2. Onder het middenrif aan de rugkant Onder het middenrif aan de rugkant
3. Onder het middenrif aan de buikkant
4. In de Thorax aan de rugkant

Hoe heet de buitenste laag van het nierweefsel?

1. De schorslaag
2. De merglaag
3. De Glomerulus
4. Kapsel van Bowman

Boaz drinkt bij een borrel een forse hoeveelheid alcohol. Alcohol remt de productie van ADH. Welke symptomen zal hij merken?

1. Hij moet veel minder plassen dan normaal
2. Hij krijgt een extreem hoge bloeddruk
3. Hij krijgt pijn bij het plassen
4. Hij moet veel meer plassen dan normaal

Welke bewering over de glomerulus is JUIST?

1. Het is een arterieel haarvatennet
2. Het is een arterieel-veneus haarvatennet
3. Het is een veneus haarvatennet
4. Het is de verzamelbuis

Welk van onderstaande structuren ligt in de schorslaag van de nier?

1. De verzamelbuis
2. De glomerulus
3. De lis van Henle
4. De nierbekken

Waardoor wordt de glomerulus omsloten?

1. De verzamelbuis
2. De nierbekken
3. De lid van Henle
4. Kapsel van Bowman

Welke van de volgende stoffen zijn normale bestanddelen van urine?

1. Bacteriën, leukocyten en urinezuur
2. Ureum en water
3. Glucose, zouten en hormonen
4. Rode bloedcellen en Glucose

Door welk orgaan ligt de rechter nier meestal lager dan de linker?

1. Lever
2. Milt
3. Darmen
4. Dunne darm

Welke functie heeft het vet rondom de nier?

1. Bescherming en steun
2. Voeding en warmte-isolatie
3. Warmte-isolatie en bescherming
4. voor reabsorptie van vet

Welke stof passeert het Kapsel van Bowman Niet?

1. Eiwitten
2. Zout
3. Glucose
4. Ureum

Waar liggen delen van het nefron?

1. Alleen nierschors
2. Alleen niermerg
3. In de nierbekken
4. Deels in de nierschors en deels in het niermerg

Welke structuur treft men in de merglaag van de nier aan?

1. De verzamelbuis
2. De glomerulus
3. Kapsel van Bowman
4. 1ste gekronkelde buisje

Waar gaat het nierbekken in over?

1. De urinebuis
2. De urineleider
3. De blaas
4. De glomerulus

Hoe heet de kleinste functionele eenheid van de nier?

1. Nefron
2. Glomerulus
3. Kapsel van Bowman
4. Niermerg

Het Nefron bestaat alleen uit het lichaampje van Malpighi

1. juist
2. onjuist

Waarin eindigt het slingerende, gekronkelde kanaal van het nefron?

1. in het nierbekken
2. in de verzamelbuis
3. in de blaas
4. in de urineleider

De nier is een goed doorbloedt orgaan

1. juist
2. onjuist

Welke structuur bevindt zich voornamelijk in de merglaag van de nier?

1. De lis van Henle
2. Glomerulus
3. Lichaampje van Malpighi
4. 1ste gekronkelde buisje

Welke delen van de nieren spelen een rol bij de vorming van urine?

1. alleen niermerg
2. alleen nierschors
3. zowel de niermerg als nierschors
4. de nieren produceren geen urine

per etmaal wordt er 180 liter urine uitgescheiden

1. juist
2. onjuist

de voorurine bestaat uit 1,5 liter per etmaal

1. juist
2. onjuist