11.5 De nieren dl2 + Afronding H11

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Paragraaf 1 Dierenwelzijn

Paragraaf 11.5 De nieren deel 2

Deze les:

- Afronden 11.5 De Nieren dl2

- Maken oefentoets Nieren

- Bespreken 11.4 Ademen + opdr. 11.3 en 11.4

- Maken oefentoets Longen

--> volgende week    =    SO H11 (11.1, 11.3 - 11.5) (1x)

Doel 11.5

Je leert hoe je nieren stoffen uitscheiden

Je leert hoe het tegenstroomprincipe in je nieren werkt

Je leert hoe hormonen de water- en zouthuishouding van je lichaam regelen

Je leert hoe hormonen je bloeddruk aanpassen

BINAS 85C

Voorurine -> urine

In het filtraat/ de voorurine zitten: water, glucose, zouten, ureum, andere afvalstoffen.

1. Glucose en andere voedingsstoffen moet weer terug in de bloedbaan.

2. Water en zouten moeten deels weer terug in de bloedbaan.

3. Ureum en andere afvalstoffen moeten in de voorurine blijven.

4. Ontzuren van het bloed

Osmotische waarde in de nier

Laag in de nierschors 

(ongeveer gelijk aan 

bloedplasma en 

weefselvloeistof)

Hoog het het niermerg

Tegenstroompricipe

Het bloed rond het nier-

buisje loopt de andere

kant op dan de voorurine.

Dit bevorderd de terug-

resorbtie van water.

Hormonen - Renine 

- Er is een te laag zoutgehalte in het bloed (te lage osmotische waarde).

- Hierdoor verlaagt de bloeddruk en verhoogt de afgifte van renine 

- angiotensinogeen wordt omgezet tot angiotensine I en II

- Dit verhoogt de afgifte van Aldosteron in de bijnierschors.

- Reabsorptie van Na+ neemt toe 

Zie BINAS 89A, 89C en 85D

Tweede gekronkelde nierbuisje

Aldosteron bevordert de werking van de Na/K pompen in het tweede gekronkelde nierbuisje.

Hoe meer Aldosteron hoe meer zout er uit de voorurine wordt gehaald en terug naar het bloed wordt gepomt.

Hormonen - ADH

Antidiuretisch Hormoon (= anti plas hormoon)

Wordt afgegeven door de hypofyse als er een watertekort in het bloed is (te hoge osmotische waarde)

Zie BINAS 89A en 89D

Verzamelbuisje

Waterkanalen zorgen voor terugstromen water in het bloed.

ADH zorgt voor toename van het aantal waterkanalen in de celmembranen van de cellen in het verzamelbuisje.

Hormonen - Bloeddruk

Renine en ADH zijn ook betrokken bij het regelen van de bloeddruk. Veel water vasthouden betekent een hogere bloeddruk. 

Veel water verliezen betekent een lagere bloeddruk -> plaspillen

Doel 11.5

Je hebt geleerd hoe je nieren stoffen uitscheiden

Je hebt geleerd hoe het tegenstroomprincipe in je nieren werkt

Je hebt geleerd hoe hormonen de water- en zouthuishouding van je lichaam regelen

Je hebt geleerd hoe hormonen je bloeddruk aanpassen

Doel 11.5

BINAS 85A Nieren

BINAS 85B Samenstelling bloedplasma en urine

BINAS 85C Niereenheid/ nefron

BINAS 85D Osmoregulatie

BINAS 89A Hormonen

Begrippen: tegenstroomprincipe, ADH, aldosteron, renine

Nakijken/Bespreken

11.5 opdr. 1, 2, 4 en 6

Maken Oefentoets Nieren:

https://biologiepagina.nl/Toetsen/nierenbb/nieren.htm

11.3 + 11.4 Longen

Wat bespreken?

Uit LessonUp's 11.3 en 11.4

- Bespreken 11.3 opdr. 10

- Nakijken overige opgaven. 

Begrijp je alles? Maken oefentoets Longen:

https://biologiepagina.nl/Toetsen/longenbb/longen.htm