Les 2: antibacteriële middelen en hoofdluis

• farmacotherapie
• MBO
• Studiejaar 1

Les 2: Antibacteriële middelen

Oefenen antibacteriële middelen

wat	Oefenen met geneesmiddelen
Tijd	15-20 min
hoe	klassikaal, klas opdelen in twee groepen. Elke groep heeft 1 vertegenwoordiger Team A stelt vraag aan vertegenwoordigers, vertegenwoordigers tikken op het a4-tje met het juiste antwoord.
hulp	uit het hoofd
uitkomst	Herhalen van geneesmiddelen, geneesmiddelgroep, werking en bijwerkingen
klaar	Je kent van elke geneesmiddelgroep de geneesmiddelen, belangrijkste bijwerking en de werking

Lesdoelen

• Je weet welke geneesmiddelen worden gebruikt bij de behandeling van bacteriële infectieziekten
  
• Je weet welk gevolg onoordeelkundig gebruik van deze geneesmiddelen kan hebben
  
• Je weet welke gebruiksadviezen je moet geven bij de verschillende antibacteriële middelen
  
• Je kunt een deskundig zelfzorgadvies geven over hoofdluis, door gebruik te maken van de NAN en de KNMP-richtlijnen
  
• Je kunt de WHAM- vragen stellen en doorvragen

FPZ boek leesstof

•  Farmaceutische patiëntenzorg: hoofdstuk 20 (20.1)
• KNMP standaarden voor zelfzorg: hoofdluis

Antibiotica kun je onbeperkt gebruiken, want ‘baat
het niet, schaadt het niet’

1. Waar
2. Niet waar

Medicatiebewaking penicillines

Meneer de Bruin komt naar de apotheek voor een amoxicilline kuurtje. Hij gebruikt ook nog andere medicatie waaronder acenocoumarol, metoprolol, hydrochloorthiazide.

1. Met welk medicijn heeft amoxicilline een interactie?

2.Leg uit wat de interactie betekent.

3.Hoe handel je de interactie af?

Medicatiebewaking penicilines

Effect op de werking van medicatie:

• effect van VKA wordt versterkt (m.u.v. flucloxacilline)
• Tetracyclines kunnen het bactericide effect van penicillines tegengaan (bij bepaalde indicaties)

00:21

Antibiotica die de groei van een bacterie remmen noemen we

1. Bacteriostatisch
2. Bacteriocide

00:22

Antibiotica die de bacterie doden noemen we

1. Bacteriostatisch
2. Bactericide

Tetracyclines

• Bacteriostatisch
• Breed spectrum
• bijwerkingen: maagdarm klachten, overgevoeligheid voor zonlicht (doxycicline) 
• preparaten: tetracycline, doxycycline (Efracea 40 mg), minocycline
• Altijd met voldoende water drinken, zittend of staand

maag darm klachten: misselijkheid en diarree

Medicatiebewaking tetracyclines

Absorptie: 

• antacida : tetracycline 2 u voor of 4 u na 
• ijzerzouten: staken ijzer of tetracycline 2 u voor of 4 u na

Werking:

• effect van VKA wordt versterkt --> TD

Macroliden

• Bacteriostatisch
• werkingsspectrum vergelijkbaar met smal-spectrum penicilline
• voordeel: werken tegen groep bacteriën die resistent geworden zijn tegen penicilline
• Helicobacter pylori, luchtwegaandoeningen en geslachtsziekten
  
• Lage toedieningsfrequentie &korte behandelingsduur
• INTERACTIES (erythromycine en claritromycine)

remmen de aanmaak van een bacterieel eiwit

Medicatiebewaking macroliden

• preparaten: azitromycine, erythromycine,  claritromycine
• bijwerkingen: maag-darm klachten, overgevoeligheidsreacties
• interacties; claritromycine en erythromycine remmen cyp3a4

Chinolonen

• breedspectrum
• bacteriocide
  
• Norfloxacine (UWI), ciprofloxacine (wond)
  
• reserveantibiotica
• op geleide van gevoeligheidsbepaling
• Preparaten: Ciprofloxacine, levofloxacine, ofloxacine (ook occulair)
• ciprofloxacine mag niet met melk producten

Medicatiebewaking chinolonen

Absoprtie

• antacida: chinolonen 2 u voor of 4 u na antacidum
• ijzerzouten: chinolonen 2 u voor ijzerzouten (normaal preparaat) innemen; bij voorkeur ijzertherapie staken
• sucralfaat:  het chinolon moet ten minste 4 uur vóór sucralfaat worden ingenomen. Maar bij voorkeur wordt sucralfaat tijdelijk gestaakt of vervangen door een H2-antagonist

Lokale antibiotica

Ooginfectie: chlooramfenicol
Huid:

• mupirocine (Bactroban),
  
• fusidinezuur (Fucidin)
  

Extra lesmateriaal

• https://www.sbaweb.nl/media/docs/samenvatting_e-boek_antibiotica.pdf
• https://www.youtube.com/watch?v=_KLtGF_iskA