Denim: Van Oorsprong tot Duurzaamheid

• Design
• MBO
• Studiejaar 1

Denim: Van Oorsprong tot Duurzaamheid

Leerdoel

Aan het einde van de les zul je de oorsprong van denim begrijpen en manieren kennen om het te verduurzamen.

https://fashionunited.nl/nieuws/mode/tijdlijn-een-korte-geschiedenis-van-de-opkomst-van-denim/2018042531712

Niet meer weg te denken!

Denim jeans zijn een onmisbaar onderdeel geworden van ons leven, maar de meeste van ons staan nauwelijks stil bij de vraag waar dat geliefde kledingstuk eigenlijk vandaan komt. Er mogen dan talloze innovatieve materialen beschikbaar zijn, denim is en blijft toch één van de meest veelzijdige, duurzame en populaire materialen die op de markt is gebracht. Het is een van de weinige items die niet is gebonden aan geslacht, leeftijd of klasse - de meeste mensen bezitten tegenwoordig meer paren dan ze in een week kunnen dragen.

Een korte terugblik op de geschiedenis van denim

Dat een straatbeeld zonder denim inmiddels ondenkbaar is, is eigenlijk heel verrassend wanneer je bedenkt dat deze stof zo’n tweehonderd jaar geleden werd gezien als de typische stof voor werkkleding. Denim is ontelbare keren "opnieuw" uitgevonden en de stof heeft door de jaren heen veel verschillende vormen aangenomen. Ondanks de recentelijk toegenomen interesse in stretchbroeken als leggings en yogabroeken en de toegenomen aandacht voor de donkere kant van denimproductie, is niets of niemand er tot op heden in geslaagd denim van zijn troon te stoten. Nu bieden nieuwe vormen van "slimme" denim dragers toegevoegde voordelen als smartphone connectiviteit, maar hoe zit het met de roots van de stof?

DE GEBOORTE VAN DENIMSTOF

EIND 18E EEUW

Historici mogen er dan nog niet uit zijn waar de geboorte van denim precies heeft plaatsgevonden (was het Frankrijk of toch Groot-Brittannië?), de definitie van de stof is wel duidelijk: het is een stof met een zogenaamde keperbinding (twill weave) waarbij één gekleurde en één witte draad worden gebruikt.

Oorsprong van Denim

De allereerste variant van het katoenen materiaal (Genes) werd in Genua (een stad in Noordwest-Italië) gemaakt. Zeelieden uit Genua, waren groot fan; ze droegen er broeken van op zee.

https://youtu.be/Z63YZSNynKo?si=t_ZMxMuMz9rgA0EE (ontstaan Denim)

Materiaal uit Nimes

Het woord 'denim' komt van de naam van een Frans materiaal, serge de Nimes (letterlijk vertaald: 'materiaal uit Nimes') en is dus een afleiding van die Franse plaats.

In Nimes probeerde wevers het Italiaanse jean (Genes) na te maken, maar kwamen in plaats daarvan met een soortgelijk geweven katoen (twill) dat ze denim noemden en sterker en van betere kwaliteit was dan jean. Denim werd veel gebruikt om andere kleding mee te beschermen, zoals een overall.

Denim in de Mode

Denim kreeg populariteit in de jaren 1950 en is sindsdien een icoon in de mode-industrie geworden.

Amerikaan Leob Strauss, die zijn naam later veranderde naar Levi,  stond aan de wieg van de spijkerbroek zoals we 'm nu kennen (in eerste instantie bedoeld als werkkleding voor mijnwerkers, later een hit als cowboy- en vrijetijdsbroek) komt het woord jeans uit Europa.   https://youtu.be/hCOIr7P2aLc?si=fwvl-3-h2MdPAnUB (history)

https://youtu.be/6R9cAoCyatA?si=brTFB8Mr5lJc7BXw (film levi)

   https://www.youtube.com/watch?v=hCOIr7P2aLc

Productieproces van Denim

Het productieproces van denim omvat katoenteelt, indigoverven, weven en afwerking, wat grote invloed heeft op het milieu.

Milieuproblemen

De denimindustrie staat bekend om watervervuiling, overmatig watergebruik en chemisch afval.

Daadwerkelijk duurzaam: hoe duurzaam is denim?

Duurzame denim

Duurzame denim begint bij de keuze van materialen. Bij de productie van jeans is veel water nodig, en aan de verfprocessen komen vaak veel chemicaliën te pas. Biologisch katoen, gerecycled katoen en hennep zijn enkele duurzamere alternatieven die steeds vaker worden gebruikt. Deze materialen verminderen het waterverbruik, de chemicaliën en de negatieve ecologische impact die gepaard gaan met conventionele katoenteelt.

Welke duurzame alternatieven zijn er ?

Duurzame Alternatieven

Er zijn duurzame alternatieven voor denim, zoals biologisch katoen, gerecyclede denim en innovatieve productiemethoden.

Nieuwe verftechnieken

Waterverbruik hangt bovendien nauw samen met verftechnieken en productiemethodes. Het verven van textiel is wereldwijd de op één na grootste watervervuiler. Bij duurzame jeans worden innovatieve, waterbesparende verftechnieken toegepast. Denk hierbij aan geavanceerde verfmethoden en gesloten watersystemen in fabrieken, waardoor het waterverbruik wordt verminderd. Zo stelt Denham: “We worden steeds inventiever met de technieken waarmee we stof kleuren. De ‘dye box’ is een goed voorbeeld. Het is een unieke methode om garens en materialen te verven met zeer weinig of zelfs geen water.”

Zero Water Fabrics’. Hierbij wordt denim met 99 procent minder water geverfd in een kleinere ruimte, wat de impact op het milieu drastisch vermindert. Daarnaast gebruiken we ook innoverende technieken als ‘Lazer Ozone’ en ‘Eco Sprays’ om te voorkomen dat onze wassingen en afwerkingen op een chemische manier worden geproduceerd.

Verduurzaming in de Industrie

Duurzamer denken

Hoewel de materialen en het productieproces een grote rol spelen, gaat duurzame mode tot slot ook over het maken van een gewild product dat mensen koesteren en met plezier voor een lange tijd dragen. Denham: “Het gebruik van hoogwaardige materialen zorgt ervoor dat jeans jarenlang mee kunnen gaan. Spijkerbroeken worden beter en mooier naargelang hun ‘leeftijd’: hoe meer we ze dragen, hoe beter ze eruitzien.”

Het recyclen van denim

Naast zo verantwoord mogelijk produceren, is het hergebruiken en recyclen van bestaande producten ook een impactvolle manier om duurzame denim te creëren. Van Meurs (Lois jeans) stelt dat 90 procent van hun jeans wordt gemaakt met ‘pre- en post-consumer recycled’ katoen. “Met name die eerste categorie draagt zorg voor een minimale hoeveelheid katoen die verloren gaat in het productieproces. Een uitdaging met gerecyclede garens is dat ze in combinatie met virgin (nieuwe, red.) garens moeten worden gebruikt omdat de garens anders uiteindelijk minder sterk zijn.”

Circulaire Economie

De circulaire economie bevordert hergebruik en recycling, wat belangrijk is voor de toekomst van denimproductie.

De toekomst van duurzame denim

Hoe duurzaam is denim nu eigenlijk? We kunnen met zekerheid zeggen dat duurzame denim duurzamer is dan traditionele denim. Hoewel de vraag naar duurzame denim groeit, is er nog steeds een groot deel van de merken dat prioriteit geeft aan een lage prijs boven duurzaamheid, ten koste van mens en milieu. De bovengenoemde duurzame technieken worden (helaas) nog lang niet door alle merken toegepast.

Studentenactiviteit: Duurzaamheidstips

Ga in groepen na welke duurzaamheidstips kunnen worden toegepast in het productieproces van denim.

Innovatieve Technologieën

Innovatieve technologieën, zoals laserbehandeling en waterbesparende verfmethoden, dragen bij aan duurzamere denimproductie.

Toekomstperspectief

De toekomst van denim ligt in het aannemen van duurzame praktijken en het blijven innoveren van productiemethoden.

Duurzame Keuzes

Als consumenten kunnen we bijdragen aan duurzaamheid door bewust te kiezen voor merken die zich inzetten voor duurzame denimproductie.

Het recyclen van denim

Naast zo verantwoord mogelijk produceren, is het hergebruiken en recyclen van bestaande producten ook een impactvolle manier om duurzame denim te creëren. Van Meurs stelt dat 90 procent van hun jeans wordt gemaakt met ‘pre- en post-consumer recycled’ katoen. “Met name die eerste categorie draagt zorg voor een minimale hoeveelheid katoen die verloren gaat in het productieproces. Een uitdaging met gerecyclede garens is dat ze in combinatie met virgin (nieuwe, red.) garens moeten worden gebruikt omdat de garens anders uiteindelijk minder sterk zijn.”

Afgelopen jaar lanceerden Lois hun ‘Club 62’-lijn, bestaande uit items die geïnspireerd zijn op onze archiefstukken. Van Rongen: “Bestaande stukken worden hergebruikt als inspiratie voor nieuwe collecties. Hierdoor consumeren we geen nieuwe items, maar maken juist gebruik van dat wat er al is.” Datzelfde geldt voor Denham. “We sporen onze klanten aan om hun spijkerbroeken terug te brengen naar onze winkels als ze versleten zijn. We versnipperen de spijkerbroeken, spinnen ze opnieuw en maken er nieuwe jeans van. Het is een circulair proces.” Bovendien bieden tegenwoordig vele denimmerken, waaronder de drie genoemd in dit stuk, een reparatieservice aan wanneer je jeans kapot is.

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.

Schrijf 2 dingen op waarover je meer wilt weten.

De leerlingen voeren hier twee dingen in waarover ze meer zouden willen weten. Hiermee vergroot je niet alleen betrokkenheid, maar geef je hen ook meer eigenaarschap.

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.