2HV HS 3 paragraaf 3 Veranderen van fase

• Natuurkunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

GELUKKIG NIEUWJAR ! 

Vandaag

•  PLATTEGROND 
• SOMMIGEN ZITTEN VANDAAG ANDERS
• TELEFOON IN ZAKKIE OP TAFEL
• BOEK, PEN, SCHRIFT OP TAFEL

  

Voorkennis

Stoffen kunnen voorkomen in drie fasen: 

• vaste stof, 
• vloeistof 
• gas.

• vaste plaats
• 
  
• vorm is vast

ρ

• geen vaste plaats
• 
  
• geen vaste vorm

ρ

• geen vaste plaats
• 
  
• geen vaste vorm

ρ

Temperatuur is warmte

Leerdoelen

3.3.1 Je kunt de zes fase-overgangen van stoffen beschrijven.

3.3.2 Je kunt met het deeltjesmodel verklaren hoe het komt dat de temperatuur een belangrijke rol speelt bij smelten en verdampen.

Zes faseoverhangen

• stollen: van vloeibaar naar vast;
• smelten: van vast naar vloeibaar;
• verdampen: van vloeibaar naar gasvormig;
• condenseren: van gasvormig naar vloeibaar;
• rijpen: van gasvormig naar vast;
• vervluchtigen: van vast naar gasvormig.

De fase-overgangen van water spelen een belangrijke rol bij allerlei weersverschijnselen.

De invloed van de temperatuur

De temperatuur speelt een belangrijke rol bij de verschillende fase-overgangen. 

Met het deeltjesmodel kun je verklaren hoe dat komt. 

Smelten in het deeltjesmodel

Als de temperatuur stijgt, gaan de moleculen steeds heviger trillen. De afstand tussen de moleculen wordt dan groter. Je merkt dat doordat de stof uitzet.

Verdampen 

Hoe hoger de temperatuur, des te groter is de snelheid van de moleculen en des te gemakkelijker kunnen ze uit de vloeistof ontsnappen. Vloeistoffen verdampen daardoor sneller als de temperatuur stijgt.

In welke toestand (fase) heeft water de laagste temperatuur?

1. vast
2. vloeibaar
3. gas

In welke toestand (fase) heeft water de temperatuur van 100 gr C?

1. vast
2. vloeibaar
3. gas

Aan de slag

HS 3 is klaar

Zie de leerstof op TEAMS en de begrippen die je niet moet leren 

Theorie leren (fase-ovehangen)

Opdrachten maken 

Instructie 

Lees de tekst HS 3 par 1 blz 92 t/m 93 

maak de opdrachten: 1 t/m 4 (blz 96 )

HW is opdrachten maken 6 t/m 8 blz 96 en 97.

Nabespreking

Zijn er vragen?

OPDRACHT samen met IVC:

Proef : Smelt- en stoldiagrammen maken

Doel

Bij deze proef ga je zelf het smelt-, kook- diagram van ijs en water maken 

    

Aan de slag:

• Proef  Water koken in duo's 
• Proef 3 blz 108 (HAVO)
• Proef 2 blz 127 (MAVO) 
• Proef 3 blz 118 (VWO) 

Aan de slag:  proef Water koken 

• Wat heb je nodig?   
  
• Wat ga je doen? 
• Tijdens de proef: opdrachten maken
• HAVO  1 t/m 4 blz 109
• MAVO blz 127 en 128
• HW conclusie opschrijven

Veiligheidsregels:

• jas dicht 
• bril op
• haar in staart 
• niet ruiken niet proeven

Proef : Kookdiagrammen maken

De onderzoeksvraag luidt: 

Hoe verandert de temperatuur van water als je het water verwarmt.

Proef : Smelt- en stoldiagrammen maken

De onderzoeksvraag luidt: 

Hoe verandert de temperatuur van water als je het water verwarmt.

Proef : Smelt- en stoldiagrammen maken

Nodig:    

1.  ijs
2. bekerglas
3. brander en een gaasje
4. thermometer
5. stopwatch

Welke vlam gebruik je voor het verwarmen?

1. pauzevlam
2. gele vlam
3. blauwe vlam
4. ruisende vlam

Proef : Smelt- en stoldiagrammen maken

• De opstelling is in de  figuur getekend.
• Doe paar klontjes ijs in het bekerglas.
• Lees om 1 minuut de temperatuur op de thermometer af.

De opstelling

Proef : Smelt- en stoldiagrammen maken

Meetresultaten: 

Welke grootheden en eenheden  zet je in de tabel? 

De opstelling

Proef : Smelt- en stoldiagrammen maken

Opdracht:

Teken de grafiek van deze proef

blz  185

Meetresultaten

t (min)

T​0​​(C)

Wat gaat er gebeuren,
(je hypothese)?

1. de vorming van de luchtbellen
2. de vorming van de waterdampbellen
3. water gaat verdampen
4. weet ik niet

Je ziet een buitenthermometer.
Hoe veel graden Celsius is het meetbereik van een buitenthermometer in NL?

1. -20 °C tot 130 °C.
2. 0 °C tot 100°C.
3. -10 °C tot 60 °C.
4. 30 °C tot 50 °C.

De thermometer
in de afbeelding is
digitaal.

1. waar
2. niet waar

Een digitale thermometer bevat vloeistof die uitzet en inkrimpt als de temperatuur stijgt of daalt

1. waar
2. niet waar

Een digitale thermometer bevat vloeistof die uitzet en inkrimpt als de temperatuur stijgt of daalt

1. waar
2. niet waar

Sleep de faseovergang naar het juiste nummer in de afbeelding

condenseren

vervluchtigen

smelten

stollen

rijpen

verdampen

Aan de slag 2V

HS 3 is klaar

Zie de leerstof op TEAMS en de begrippen die je niet moet leren 

Theorie leren (fase-ovehangen)

Opdrachten maken : 1 t/m 7 blz  103 

HW 1 t/m 3 en 7 blz 110 en 111.

Verder leren voor de PTO2 

Gan naar MAGISTER

ELO

Bronnen = BOEK NOVA 2H  HS 3 

Leer de flitskaarten van de paragraven 2 t/m 422

Begrippen uit deze les

faseovergang

deeltjesmodel

smelt- kookdiagram

smeltpunt

kookpunt

Schrijf 3 dingen op die
je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je
deze les nog niet zo goed hebt begrepen