10.2 sociale ongelijkheid

• Maatschappijwetenschappen
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4,5

10.2 Sociale ongelijkheid

Leerdoel

- Je leert het kernconcept sociale ongelijkheid

- Je leert begrippen als maatschappelijke ladder, sociale stratificatie en sociale mobiliteit

- Je weet wat het verschil is tussen positietoewijzing en positieverwerving

Nog twee weken

Vandaag 10.2 vooral

Morgen 11.5

Volgende week sociaal constructivisme en identiteit

Wat was de definitie van sociale ongelijkheid ook alweer. (Tip: hij bestond uit drie delen)

Mensen met een Nederlands klinkende naam worden sneller aangenomen dan mensen met een niet-Nederlandse naam.
Dit is ongelijkheid op het gebied van:

1. Macht
2. Bezit
3. Status

De ene student doet met gemak universiteit. De ander haalt met heel veel moeite een mbo-opleiding.
Dit is ongelijkheid op het gebied van:

1. Macht
2. Bezit
3. Status

Een vrouw wordt in één klap rijk door een erfenis van een opa.

1. Positieverwerving
2. Positietoewijzing

Een advocate pleegde fraude en kreeg direct ontslag

1. Positieverwerving
2. Positietoewijzing

Een moeder die stopt met werken wordt al snel gezien als 'soft'.

1. Positieverwerving
2. Positietoewijzing

Opvallend

De drie rijkste mensen ter wereld hebben meer geld dan de 48 armste landen bij elkaar…

20% v/d wereldbevolking leeft onder de armoedegrens. (armoedegrens Wereldbank = 1,25 dollar p.d.)

Het is niet verkeerd dat er ongelijkheid in de wereld is

1. Eens
2. oneens

Sociale ongelijkheid

Er is sprake van wanneer verschillen tussen mensen in al dan niet aangeboren kenmerken, consequenties hebben voor hun maatschappelijke positie en leiden tot een ongelijke verdeling van schaarse en hooggewaardeerde zaken en een ongelijke waardering en behandeling. Ook rechten en plichten zijn niet gelijk verdeeld.

Drie vormen van sociale ongelijkheid

1. Ongelijke verdeling van (politieke) macht

2. Ongelijke verdeling van bezit

3. Ongelijke verdeling van status

Macht

Het vermogen om hulpbronnen in te zetten om bepaalde doelstellingen te bereiken en de handelingsmogelijkheden van anderen te beperken of te vergroten

Ongelijkheid en conflict

Ongelijkheid kan grote maatschappelijke onrust met zich meebrengen

De rijken kunnen er dus ook voordeel bij hebben
om de ongelijkheid niet te groot te laten worden

Ongelijkheid standenmaatschappij

1

2

3

4

5

Vuilnisman

Tandarts

Docent

Verpleegster

Stratenmaker

Sociale stratificatie

Het indelen van (groepen) mensen in ‘lagen’

Sociale ongelijkheid
vanwege...

Het moet van beide kanten komen

Positietoewijzing: maatschappelijke oorzaken

Positieverwerving: wat individu zelf kan doen

Bedenk een voorbeeld van positietoewijzing en een voorbeeld van positieverwerving.

Welk paradigma?
Een goed verzorgd iemand wordt eerder aangenomen, terwijl het niks zegt over haar/zijn kwaliteiten.

1. Functionalisme
2. Conflict
3. Sociaalconstructivisme
4. Rationele actor

Welk paradigma?
Als je in een arm gezin geboren wordt, wordt het heel lastig om daaruit op te klimmen.

1. Functionalisme
2. Conflict
3. Sociaalconstructivisme
4. Rationele actor

Welk paradigma?
Iemand begint een eigen bedrijf. Dat mislukt en nu zit ze in de bijstand. Dat is het risico nu eenmaal.

1. Functionalisme
2. Conflict
3. Sociaalconstructivisme
4. Rationele actor

Welk paradigma?
Het is logisch om laagbetaalde en ongeschoolde migranten toe te laten in Nederland om bepaald werk te doen.

1. Functionalisme
2. Conflict
3. Sociaalconstructivisme
4. Rationele actor

Sociale mobiliteit betekent:

1. Je kunt klimmen op de maatschappelijke ladder
2. Macht, kennis en geld zijn niet gelijk verdeeld over de samenleving.
3. Alle maatschappelijke posities van hoog naar laag
4. Je kunt bewegen, zoals dansen, waardoor je een betere positie hebt.

Bezit

Status

Macht

https: