§2.3 ontleding (3H)


  • Korte bespreking §2.3
  • Zelfstandig werken
Wat gaan we doen vandaag?
1 / 33
next
Slide 1: Slide
ScheikundeMiddelbare schoolhavoLeerjaar 3

This lesson contains 33 slides, with interactive quizzes, text slides and 1 video.

time-iconLesson duration is: 45 min

Items in this lesson


  • Korte bespreking §2.3
  • Zelfstandig werken
Wat gaan we doen vandaag?

Slide 1 - Slide

Na deze paragraaf kun je de volgende begrippen uitleggen en in de juiste context gebruiken :

    • energie-effecten: exotherm en endotherm.
    • ontleding op macroniveau en op microniveau.
    • thermolyse, elektrolyse en fotolyse.
    • reactieschema's.
    Wat weet je na deze paragraaf

    Slide 2 - Slide

    H3A: De eerste 4 minuten.......
    En verder
    • Jas uit
    • Tas van tafel
    • Telefoon in je tas
    Leg dit klaar op je tafel:
    • Je scheikunde boek
    • Een schrift met je huiswerk 
    • Een pen

    Slide 3 - Slide

    Filtreren
    Adsorberen
    Indampen
    Destilleren
    Extraheren

    Slide 4 - Drag question

    Sleep de fase en faseovergang naar de juiste plek.
    Ik kan benoemen in welke drie fasen een stof kan voorkomen.
    1
    Smelten
    Stollen
    Condenseren
    Sublimeren
    Rijpen
    Verdampen
    gas
    vloeistof
    vaste stof

    Slide 5 - Drag question

    Indeling van de stoffen
    Ontleedbare stoffen
    meerdere atoomsoorten bestaat, bijvoorbeeld koolstofmonooxide, CO

    niet-ontleedbare stoffen
    stof die je niet kunt ontleden, stof die uit één atoomsoort bestaat, bijvoorbeeld Mg of O₂


    Slide 6 - Slide

    3

    Slide 7 - Video

    Zuurstof wordt aangetoond door een gloeiend stukje hout (gaat fel branden).



    Waterstof wordt aangetoond door het aan te steken (je hoort een plop geluid).
    Aantoningsreacties

    Slide 8 - Slide

    Welk gas konden we aantonen tijdens de ontleding van suiker?
    A
    Waterdamp
    B
    Zuurstof
    C
    Waterstof
    D
    Koolstof

    Slide 9 - Quiz

    • Chemische reactie met één beginstof  
    • Reactie stopt als je stopt met toevoegen van warmte. Je moet dus steeds energie toevoegen
    • Je ziet geen vuur en er ontstaat geen warmte.
    • Moleculen veranderen blijvend.


    Wat is ontleding

    Slide 10 - Slide

    Hoe kun je nou zo'n ontledingsreactie scheikundig opschrijven?

    Reactieschema
    1 Beginstof → 2 of meer ontledingsproducten

    Een voorbeeld
    Een propje papier wordt in een reageerbuis sterk verhit zonder dat er lucht bij kan. Tijdens het verhitten ontstaat een zwarte vaste stof (koolstof), condens (water) en een brandbaar gas.

    Reactieschema van deze ontleding
    Papier → koolstof + water + gas


    Het reactieschema

    Slide 11 - Slide

    We hebben net in het filmpje de ontleding van suiker gezien. Geef van deze ontleding het reactieschema

    Slide 12 - Open question

    Endotherm 
    je moet steeds energie toevoeren om de reactie te laten verlopen. 
    Stop je met toevoegen dan stopt ook de reactie
    Exotherm en endotherm
    Exotherm
    er komt energie vrij bij de reactie
    De reactie loopt vanzelf door ook al stop je er geen energie meer in

    Slide 13 - Slide

    Endotherm 
    je moet steeds energie toevoeren om de reactie te laten verlopen. 
    Stop je met toevoegen dan stopt ook de reactie
    Exotherm en endotherm
    Exotherm
    er komt energie vrij bij de reactie
    De reactie loopt vanzelf door ook al stop je er geen energie meer in
    Een chemische reactie kent ALTIJD een energie effect (endotherm of exotherm)

    Slide 14 - Slide

    Fotolyse
    Ontleding door middel van licht

    Electrolyse
    Ontleding door middel van elektriciteit 

    Thermolyse
    Ontleding door middel van temperatuur 
    3 typen ontledingsreacties (kennen!)

    Slide 15 - Slide

    Fotolyse is een ontledingsreactie door middel van licht. 

    Lichtgevoelige stoffen worden om deze reden in het donker bewaard.

    Bruine flesjes gemaakt van glas voor medicijnen worden gebruikt omdat ze licht tegen gaan en dus fotolyse voorkomen
    Fotolyse

    Slide 16 - Slide

    Elektrolyse is een ontledingsreactie door middel van elektriciteit. 

    voorbeeld
    water ontleden met elektriciteit:

    water (l)  → waterstof (g) + zuurstof (g)
    Electrolyse

    Slide 17 - Slide

    De minimale temperatuur die nodig is om een verbinding te ontleden heet; ontledingstemperatuur.

    Bij stoffen waar kool vrij komt bij de reactie zonder zuurstof zijn het organische stoffen.
    Thermolyse

    Slide 18 - Slide

    Mengsel: Verschillende stoffen door elkaar. Kunnen van elkaar gescheiden worden.
    Verbinding: Zuivere stof. Kan alleen nog chemisch ontleed worden in elementen. Bestaat uit verschillende soorten atomen.
    Element: Zuivere stof die niet verder ontleed kan worden. Bestaat uit één soort atomen.

    Het verschil tussen een fysische scheiding of chemische ontleding:
    bij een chemische ontleding maak je de moleculen stuk. Er ontstaan nieuwe stoffen
    Verschil scheiding en ontleding

    Slide 19 - Slide

    00:29
    Wat was de beginstof van dit experiment?
    A
    Zout
    B
    Suiker
    C
    Koolstof
    D
    Sneeuw

    Slide 20 - Quiz

    Tijdens het strijken met een te heet strijkijzer ontstaan schroeivlekken. Dit is een ...
    A
    Thermolyse
    B
    Elektrolyse
    C
    Fotolyse
    D
    Geen ontleding

    Slide 21 - Quiz

    Na een jaar zijn de kleuren van felgekleurde gordijnen op sommige plekken verbleekt. Dit is een ...
    A
    Thermolyse
    B
    Elektrolyse
    C
    Fotolyse
    D
    Geen ontleding

    Slide 22 - Quiz

    Door glas sterk te verhitten kan het in een andere vorm gegoten worden. Dit is een ...
    A
    Thermolyse
    B
    Elektrolyse
    C
    Fotolyse
    D
    Geen ontleding

    Slide 23 - Quiz

    Met behulp van elektrische energie wordt aluminium gemaakt uit aluminiumerts. Dit is een ...
    A
    Thermolyse
    B
    Elektrolyse
    C
    Fotolyse
    D
    Geen ontleding

    Slide 24 - Quiz

    Elke reactie heeft een energie-effect.
    • Bij een exotherme reactie komt energie vrij.
    • Voor een endotherme reactie is voortdurend toevoer van energie nodig.

    Bij faseovergangen en het oplossen en uitkristalliseren van stoffen is er ook een energie- effect.

    Een reactieschema is een schematische weergave van een proces met het patroon:
    A (+ B) → C + D

    In een reactieschema staat vaak ook de fase van de stof:
    vast (s), vloeibaar (l), gas (g) of opgelost (aq).
    Samengevat

    Slide 25 - Slide

    01:42
    Wat zou die heldere kleurloze vloeistof kunnen zijn?
    A
    Vloeibaar suiker
    B
    Olie
    C
    Water
    D
    Alcohol

    Slide 26 - Quiz

    05:39
    Wat waren de reactieproducten van dit experiment?
    A
    Koolstof, water en brandbaar gas
    B
    Koolstof, alcohol en een gas
    C
    Karamel, water en een gas
    D
    Karamel, water en brandbaar gas

    Slide 27 - Quiz

    Bij een ontleding verdwijnt één beginstof en ontstaan twee of meer reactieproducten.
    Het reactieschema van een ontleding heeft het patroon
    stof A → stof B + stof C (+ ...).

    Op microniveau is een ontleding een reactie waarbij de moleculen van de beginstof verdwijnen. Er ontstaan bij een ontleding altijd twee of meer soorten andere moleculen

    Er zijn drie soorten ontleding:
    - thermolyse: ontleding door warmte;
    - elektrolyse: ontleding door elektrische stroom;
    - fotolyse: ontleding door licht.

    Zuivere stoffen zijn te onderscheiden in ontleedbare en niet-ontleedbare stoffen.

    .
    Samengevat

    Slide 28 - Slide

    Hoe goed begrijp je nu ontleden
    😒🙁😐🙂😃

    Slide 29 - Poll

    Noem 3 dingen die jij hebt geleerd bij het maken van je samenvatting

    Slide 30 - Open question

    Stel 1 vraag over een onderdeel dat je niet helemaal hebt begrepen.

    Slide 31 - Open question

    Ik heb deze les §2.3 voorbereid
    😒🙁😐🙂😃

    Slide 32 - Poll

    4.4 Rekenen aan reacties - basis
    Huiswerk

    Zie magister

    Slide 33 - Slide