3.1 online 2

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Historische Context: Nederland (1948-2008)

3.1 Remmen los  

Leerdoelen

3 Je kunt beschrijven hoe Nederland een verzorgingsstaat werd.

4 Je kunt beschrijven wanneer en waardoor Nederland een consumptiemaatschappij werd.

5 Je kunt de samenhang uitleggen tussen woningnood, verstedelijking en toenemende mobiliteit.

6 Je kunt beschrijven wanneer en waardoor ontzuiling en ontkerkelijking op gang kwamen en welke invloed deze ontwikkelingen hadden op de politieke verhoudingen.

Kenmerkende aspecten

48 De toenemende westerse welvaart die vanaf de jaren zestig van de twintigste eeuw aanleiding gaf tot ingrijpende sociaal-culturele veranderingsprocessen.

Eerst even lezen:

Lees van HC Nederland par 3.1: Verzorgingsstaat t/m Veranderend politiek landschap

Arceer de belangrijke zinnen.

Solidariteit is:

1. Mensen accepteren ook al hebben ze andere waarden dan jij
2. Altijd zo veel mogelijk mensen het ergens mee eens laten zijn
3. De ultieme middenweg tussen politiek links en rechts
4. Gevoel van saamhorigheid en samen consequenties dragen

Wat is een verzorgingsstaat?

1. Een land waarin de regering zorgt voor mensen die ziek, gehandicapt, oud of werkloos zijn.
2. Een land waarin de mensen die er wonen heel gelukkig zijn, ook al zijn ze ziek, oud, gehandicapt of werkloos
3. Een regering die heel goed voor zichzelf zorgt en andere aan hun lot .overlaat
4. Een staat die zorgt voor goede snelwegen, bruggen, spoorlijnen, zodat de handel kan groeien.

Leg uit dat een verzorgingsstaat niet kan ontstaan als er in de samenleving weinig solidariteit is.

Wat wil de maker van deze spotprent zeggen?

Leg met een verwijzing naar de foto uit waarom de periode 1957-1972 de tijd van ‘de elektrificatie van het huishouden’ wordt genoemd.

 Op de Jaarbeurs in Utrecht werden in 1953 de nieuwste modellen wasmachines gedemonstreerd. Huisvrouwen waren snel overtuigd van het gemak en de tijdwinst die deze machines konden opleveren. Maar er moest flink gespaard worden voordat tot aankoop kon worden overgegaan.

Welk begrip zie je in deze tabel terug?

Wat is een consumptiemaatschappij?

1. maatschappij waarin mensen spullen kunnen kopen voor een aangenaam leven
2. maatschappij van liefdadigheid
3. maatschappij waarin niet geleend mag worden
4. de jaren 20

Op welke wijze is het loslaten van de geleide loonpolitiek in de cijfers van bron 16 zichtbaar?

Leg uit dat bron 18 de noodzaak van een actief woningbouwbeleid illustreert.

Wat is de bijnaam van de steden van waaruit forenzen naar hun werk in een andere stad reizen.

1. woningnood
2. woonwijk
3. woon-en werkagglomeratie
4. slaapsteden

Vind je het ontstaan van slaapsteden passen bij het idee van de maakbare samenleving?

JA

NEE

Welk verschijnsel zie je hier?

Leg ook uit waarom.

Hieronder staan 4 oorzaken van de ontzuiling.
Welke oorzaak herken je in de bron?

1. De welvaart neemt toe
2. Meer mensen volgen meer en hoger onderwijs
3. Jongeren gehoorzamen steeds minder aan de kerk, ouders en school
4. De regering begint met de opbouw van de verzorgingsstaat

Welke ontwikkeling zie je in deze bron

1. Ontkerkelijking
2. Secularisatie
3. Verzuiling
4. Ontzuiling

Zijn de volgende zinnen juist of onjuist?

1. Na 1960 kregen de Nederlanders door de wederopbouw steeds minder te besteden.
2. De televisie speelde een belangrijke rol bij de ontzuiling van Nederland.
3. De trek naar de stad en de welvaart waren twee belangrijke oorzaken van ontzuiling.
4. De seksuele moraal begon te veranderen vanaf de jaren 1960 en dit zorgde ervoor dat mensen geboortebeperking en echtscheiding afkeurden.
5. Nederlanders werden na 1960 steeds mondiger en zelfstandiger.

1. 1. onjuist 2. juist 3. juist 4. onjuist 5. juist
2. 1. onjuist 2. onjuist 3. juist 4. onjuist 5. juist
3. 1. juist 2. juist 3. onjuist 4. onjuist 5. juist
4. 1. onjuist 2. juist 3. juist 4. juist 5. onjuist

De ontzuiling maakte het lastiger om regeringen te vormen. Leg dat eens uit.

1. De minister-president moet rechtstreeks door het volk worden gekozen.

2. Omdat het veel werk is om elk jaar een nieuwe begroting te maken, moet er voortaan een begroting voor een periode van vijf jaar worden opgesteld.

3. Ontzuiling is een kwalijke zaak; een verzuilde politiek zorgt voor duidelijkheid en stabiliteit.

4. Het kiesrecht moet beperkt worden tot Nederlanders die minimaal een mbo-diploma hebben.

5. Belangrijke regeringsbesluiten moeten met een referendum aan het volk ter goedkeuring worden voorgelegd.

Leg uit welke zinnen passen bij het gedachtegoed van D’66.

1. De minister-president moet rechtstreeks door het volk worden gekozen.

2. Omdat het veel werk is om elk jaar een nieuwe begroting te maken, moet er voortaan een begroting voor een periode van vijf jaar worden opgesteld.

3. Ontzuiling is een kwalijke zaak; een verzuilde politiek zorgt voor duidelijkheid en stabiliteit.

4. Het kiesrecht moet beperkt worden tot Nederlanders die minimaal een mbo-diploma hebben.

5. Belangrijke regeringsbesluiten moeten met een referendum aan het volk ter goedkeuring worden voorgelegd.

Leg uit welke zinnen passen bij het gedachtegoed van D’66.

Zin 1 en 5 passen bij het gedachtegoed van D’66. In deze twee zinnen heeft het volk (de individuele kiezer) daadwerkelijk invloed op de politiek of de besluiten. Bij de andere zinnen is dat niet het geval (in zin 2 en 4 is de invloed van de kiezer zelfs verkleind).

exitticket

.

Exit-ticket

 1. Na 1960 kregen de Nederlanders door de wederopbouw steeds minder te besteden.

2. De televisie speelde een belangrijke rol bij de ontzuiling van Nederland.

3. De trek naar de stad en de welvaart waren twee belangrijke oorzaken van ontzuiling.

4. De seksuele moraal begon te veranderen vanaf de jaren 1960 en dit zorgde ervoor dat mensen geboortebeperking en echtscheiding afkeurden.

5. Nederlanders werden na 1960 steeds mondiger en zelfstandiger. 

Zijn de volgende zinnen juist of onjuist? Noteer het cijfer en zet er juist of onjuist achter. Laat het zien en als het goed is mag je weg.