Herhaling BS 4 Plus nieuwe bs 5 en 6

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Optimumkromme

In de afbeelding zie je het verband tussen het zoutgehalte en de grootte van een populatie algen.
Bij welk zoutgehalte groeit deze populatie het best?

Hoe heet een diagram dat voor één factor de groei- en voortplantingskansen?

1. parabool
2. grafiek
3. optimumkromme

De wind is

1. abiotisch
2. biotisch

De temperatuur is

1. abiotisch
2. biotisch

Wat is een populatie?

1. Een boom
2. Verschillende dieren in een gebied
3. Een groep individuen vd zelfde soort in 1 gebied
4. Alles wat in een bepaald gebied is

Wat is een biotoop?

1. Alle organismen in een gebied
2. Alle abiotische factoren
3. alle levende dingen in de wereld
4. Dat weet ik niet

Biotoop en levensgemeenschap samen bepalen het ecosysteem.

1. waar
2. niet waar

Aanpassingen bij dieren

Leerdoelen

1. Je kunt beschrijven hoe dieren zijn aangepast aan de biotoop waarin ze leven.

Poolvos & Woestijnvos

Aanpassingen

Alle organismen hebben aanpassingen aan hun omgeving en leefwijze.

Je kunt denken aan ademhaling, beweging, voeding, verdediging en voortplanting.

Bijvoorbeeld: Vissen zijn aangepast aan water (kieuwen)

Vogels om te vliegen (vleugels)

Waterdieren

* Aanpassingen bij waterdieren om de weerstand van het water zo klein mogelijk te maken:

* Gestroomlijnd lichaam

* Bij vissen zijn de schubben van de huis bedekt met een laag slijm

Waterdieren

• leven in het water
• hebben vinnen om te sturen, lichaamsvorm
  
• zijn gestroomlijnd: kop, lijf & staart lopen in elkaar over daardoor glijden ze snel door het water

aanpassingen bij vogels

bij vogels kijken we naar 2 onderdelen die aangepast zijn aan leefomgeving en levensstijl:

• snavel
• poten

poten van vogels

zangvogel           roofvogel               loopvogel           watervogel         steltloper

drie tenen            scherpe                  tenen                  zwemvliezen     lange poten

naar voren            klauwen                naar voren         tussen tenen     lange tenen

Snavels

1. een snavel voor zaden/nootjes
2. een snavel voor insecten
3. een snavel voor vlees
4. een snavel voor bodemdieren
5. een snavel voor waterbeestjes

zoals je ziet is er veel aangepast aan de snavel

Landzoogdieren

Voortbewegen

• zoolgangers
  
• teengangers
• topgangers (hoefgangers)

Dit zijn aanpassing op de ondergrond.

Zoolganger

Loopt op zijn hele voetzool 

(van hielbeen tot en met de teenkootjes). 

Voordeel: hij verdeelt zijn gewicht over een groot oppervlak en zakt niet snel diep weg in een zachte ondergrond zoals bijv. sneeuw.

Nadeel: een zoolganger is minder snel

Teenganger

Loopt op zijn tenen (alleen op de teenkootjes)

Voordeel: hij kan zachtjes sluipen

                     hij kan snel sprinten

Nadeel: bij lange afstanden is hij minder snel

Topganger (hoefganger)

Loopt op het puntje van zijn tenen 

(alleen op het laatste teenkootje/hoef)

Voordeel: hij heeft enorm lange poten/benen

en kan daardoor heel hard lopen

Nadeel: bij drassige ondergrond zakt hij makkelijk de bodem in

Verdediging bij dieren

       Tegen vijanden:

• stekels of gifstekels
• schutkleur -> onzichtbaar
• schild 
  Tegen de omgeving:
• vacht tegen kou
  

Wat ga je doen?

Opdracht 35, 36, 37, 40, 41

Welk dier is een
teenganger

1. Mens
2. Beer
3. Kat
4. Paard

Waterdieren hebben een .............
skelet dan landdieren van gelijke grootte.

1. Lichter
2. Zwaarder

Welk dier is het beste aangepast aan de kou en aan welk kenmerk kun je dit zien?

Waarmee komt de poot van een vogel het meest overeen?

1. Zoolganger
2. Teenganger
3. Hoefganger

Welk dier heeft de meest gestroomlijnde vorm?

Hoe heet deze snavel en wat eet deze vogel?

1. priemsnavel, vogel eet bodemdiertjes
2. pincetsnavel, vogel eet insecten
3. kegelsnavel, vogel eet zaden

Hoe gebruikt deze vogel zijn snavel tijdens het eten?

1. Hij verscheurt zijn prooi met deze snavel
2. hij kraakt met zijn snavel de noten
3. hij prikt met deze snavel in de bodem op zoek naar bodemdiertjes
4. Hij zeeft met zijn snavel diertjes uit het water

deze poten zijn van een?

1. steltloper
2. loopvogel
3. roofvogel
4. watervogel

Herhaling 

Leg uit waardoor in diepe, donkere delen van de oceaan geen planten kunnen leven

De priemsnavels van steltlopers zijn op de drooggevallen zandplaten nuttig om bodemdiertjes te vangen

Bruine beer
Zebra
Tijger

Aanpassingen bij planten

Leerdoelen

1. Je kunt beschrijven hoe planten zijn aangepast aan de biotoop waarin ze leven.

Droge omgeving

Cactus

Functie stekels:

• laagje vochtige lucht vasthouden
• vochtige druppels
  
• schaduw
• bescherming planteneters
  

Aanpassingen plant vochtig milieu

Bladeren zijn:

• groot
• kaal
• dun
• dun waslaagje
• veel huidmondjes
  

Waterplanten in vochtige omgeving

waterplanten zoals waterlelie:

wortels in modder ---> zuurstof via huidmondjes (alleen bovenkant blad) door luchtkanalen in stengel naar wortels.

Wat weet je nog?

Planten die in een vochtig milieu groeien hebben kleine wortelstelsels.

1. Juist
2. Onjuist

In een vochtig milieu hebben planten

1. grote bladeren, klein wortelstelsel
2. kleine dikke bladeren, een groot wortelstelsel
3. Kleine bladeren, klein wortelstelsel
4. Grote bladeren, groot wortelstelsel

Licht

Voorjaarsbloeiers zijn schaduwplanten.

Kenmerken: grote, dunne, donkergroene bladeren

Klimplanten

Rozetvormende planten 

Aanpassing bij 2- jarige en meerjarige planten om de winter door te komen.

Bepaalde planten bloeien vroeger in het voorjaar omdat ze dan in een bos nog geen last hebben van de bladeren van bomen. Over welke type planten gaat dit?

1. Schaduwplanten
2. Zonplanten

Twee kenmerken bij planten zijn:
1 . een zwak ontwikkeld wortelstelsel;
2 . kleine dikke bladeren.
Welk(e) van deze kenmerken kun je aantreffen bij landplanten die in een vochtig milieu leven?

1. Alleen kenmerk 1.
2. Alleen kenmerk 2.
3. Beide kenmerken.
4. Geen van deze kenmerken.

Wat ga je doen?

Opdracht 46, 50, 53, 54 en 55