Stilistiek: alle begrippen

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Stijlfiguren oefenen

Na deze les heb je meer vaardigheid in het benoemen van de stijlfiguren.

00:22

Welke stijlfiguur gebruikte Emile Roemer hier?

1. vergelijking zonder als
2. vergelijking met als
3. metonymia
4. metafoor

01:48

Wat bedoelt Alexander Pechtold met de hete aardappel.
Probeer het in eigen woorden uit te leggen.

03:05

Welke stijlfiguur gebruikt Marianne Thieme?

1. metafoor
2. metonymia
3. vergelijking met als
4. vergelijking zonder als

04:08

De mensen in de bijstand moeten door steeds hogere hoepels heen springen.

1. metafoor
2. vergelijking zonder als
3. vergelijking met als
4. metonymia

Pleonasme

Tautologie

Contaminatie

Stijlfouten - aantekening

• Contaminatie - Ik wil me verexcuseren.
• Combinatie van woorden of uitdrukkingen (bij elkaar gepakt/ aan elkaar geplakt)

• Tautologie  - je doet dat altijd en eeuwig op die manier.
•   Dubbelop, vaak synoniemen, het gaat om dezelfde woordsoort.
• Pleonasme - de witte sneeuw lag op het dak.
•   Dubbelop, geen synomiemen, niet door elkaar te vervangen - een eigenschap van iets wordt extra benadrukt (bijv.nw).

Wat klopt er niet in deze zinnen?

Probeer ook de stijlfout te benoemen. Niet noteren, alleen over nadenken. 

Je krijgt het gratis cadeau van mij.

De houten boomstam lag in het bos.

Je moet die gegevens even opnoteren

Het rode bloed was overal te zien

Hé joh, je bent gewoon aan het afspieken

Je krijgt bij dit abonnement gratis en voor niets een sjaal

Je mag dit niet overkopiëren, jongeman!

1. Tautologie
2. Contaminatie
3. Pleonasme

Heb je de rommel nu al uitgeselecteerd, of moet ik het doen?

1. Pleonasme
2. Tautologie
3. Contaminatie

Die witte melk van Melkunie vind ik ontzettend smaakvol.

1. Tautologie
2. Pleonasme
3. Contaminatie

Ronald is altijd en eeuwig te laat op school.

1. Tautologie
2. Contaminatie
3. Pleonasme

Hij heeft exact nauwkeurig uitgezocht hoe laat de trein vertrekt.

1. Contaminatie
2. Peonasme
3. Tautologie

Die vinnige heks ga ik liever uit de weg.

1. Pleonasme
2. Tautologie
3. Contaminatie

Wil je deze lijst even afchecken?

1. Tautologie
2. Contaminatie
3. Pleonasme

Na lang wikken en wegen besloot hij om de auto te kopen.

1. Tautologie
2. Contaminatie
3. Pleonasme

Door de kletsnatte regenbui fietste ik naar school.

1. Contaminatie
2. Pleonasme
3. Tautologie

Welke termen kennen we nu?

• Tautologie
• Pleonasme
• Beeldspraak

Beeldspraak

Vergelijking met als - object en beeld worden vergeleken m.b.v. het woordje als

Vergelijking zonder als - object en beeld worden vergeleken zonder gebruik van het woordje als

Metafoor - beeld vervangt object, er is wel een overeenkomst

Metonymia - het beeld vervangt het object, maar er is géén overeenkomst tussen het beeld en het object. 

Als een bejaarde slenterde Rowena over de finish!

1. vergelijking met als
2. metafoor
3. personificatie
4. metonymia

Ik heb een lange dag gehad. Wil je me een bakje troost inschenken?

1. vergelijking zonder als
2. metafoor
3. personificatie
4. metonymia

Mijn opa, de oude brombeer, zat weer eens te mopperen over zijn eten.

1. vergelijking zonder als
2. metafoor
3. personificatie
4. metonymia

Kijk eens wat voor benen daar aankomen!

1. vergelijking zonder als
2. metafoor
3. personificatie
4. metonymia

De gaswinning in Groningen heeft de Nederlandse regering een aardig zakcentje opgeleverd.

1. hyperbool
2. understatement
3. eufemisme
4. litotes

Wat vind je nog lastig?
Kies uit: alles, niets, understatement, eufemisme, litotes, personificatie, hyperbool (of een combinatie)

Huiswerk

Boekje Stilistiek 

Maak bladzijde 15 (kies er 20 uit om te maken) 

Let op: ironie en sarcasme worden ook gevraagd.

Het boekje staat  ook in de studiewijzer!

Stijlfiguren oefenen

Na deze les heb je meer vaardigheid in het benoemen van de stijlfiguren.