Stijlfiguren - januari 2021

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Wat gaan we doen?

3 groepjes - 

groepje 1 snapt het nog niet

groepje 2 snapt het redelijk

groepje 3 kan het al best goed

Beeldspraak

Vergelijking met als - Ik voel me ALS een vis in het water

Het object en beeld worden vergeleken m.b.v. het woordje als

Vergelijking zonder als - Je bent echt een rund.

Het object en beeld worden vergeleken zonder gebruik van het woordje als                            (jij bent ALS een rund)

Beeldspraak

Metafoor - De koperen bal verdween achter de horizon 

Je weet wat er bedoeld wordt, maar je zegt het met andere woorden.    

                        De koperen bal = de zon, maar die staat niet                 

                        genoemd!  

                        Er is WEL een vergelijking

Beeldspraak - nieuwe aantekening

Personificatie - Vriendelijk lachte de tuin ons toe. 

Je geeft een menselijke eigenschap aan een levenloos iets. 

Levenloze dingen worden als levende wezens weergegeven.

                        

Beeldspraak

Metonymia - Doe mij nog maar een kopje,

Je noemt een deel iets. Bijv. de haarkleur, de kleur van de trui, het merk. Dat zegt niets over het geheel.

                             Het kopje = een kopje koffie/thee...dat weet         

                             je...maar dat staat niet genoemd. Er is helemaal  

                             GEEN vergelijking!

Bijna alle merknamen die alleen genoemd worden zijn metonymia

Mag ik een Coca Cola, heb jij een Apple, meestal gebruik ik mijn Gazelle

Metonymia

Je noemt eigenlijk maar een stukje van iets, terwijl je alles bedoelt. 

• Doe mij maar een Fanta.
• Wij hebben les van die rooie krullenbol.
• Wil de achterste rij even stil zijn?
• De haard brand lekker. 

Stijlfouten - aantekening

• Contaminatie - Ik wil me verexcuseren.
• Combinatie van woorden of uitdrukkingen (bij elkaar gepakt/ aan elkaar geplakt)

• Tautologie  - je doet dat altijd en eeuwig op die manier.
•   Dubbelop, vaak synoniemen, het gaat om dezelfde woordsoort.
• Pleonasme - de witte sneeuw lag op het dak.
•   Dubbelop, geen synomiemen, niet door elkaar te vervangen - een eigenschap van iets wordt extra benadrukt (bijv.nw).

Stijlfiguren - aantekening

Hyperbool - Ik sta hier al een eeuw te wachten.

Een hyperbool is een overdrijving. 

Eufemisme - Zijn poes is naar de hemel.

Een afzwakking om iets minder ruw te zeggen. De boodschap blijft hetzelfde, maar het klinkt aardiger/minder naar.

Stijlfiguren - aantekening

Climax - Eerst waaide het een beetje, daarna werd het stormachtig en 's avonds leek het wel een orkkaan.

Het wordt geleidelijk aan meer of erger

Anti-climax - Ik voelde me beroerd, slecht, niet helemaal fit

Het wordt geleidelijk aan minder (erg)

Stijlfiguren - aantekening

Ironie/Sarcasme - Wat ben je weer mooi op tijd

Milde/scherpe vorm van spot

Stijlfiguren - aantekening

Homoniem - Ik zit op de bank met een flink zakcentje op de bank

Woorden die er hetzelfde uitzien, maar die een verschillende betekenis hebben.  

1 woord - meer betekenissen 

Synoniem - Ik zit heerlijk in een fauteuil. Die stoel zit super!

Verschillende woorden die dezelfde betekenis hebben. 

2 woorden - 1 betekenis