Klas 3 - Over taal

Klas 3 - Over taal

Wat gaan jullie vandaag doen? 

• Jullie krijgen instructie --> over taal blok 3 t/m 6. 
• Jullie gaan de opdrachten van deze blokken maken.  

leerdoelen 

Na deze les: 

• weet je wat een tautologie en een pleonasme is;
• begrijp je wanneer een tautologie of pleonasme fout is;
• begrijp je hoe computers met taal omgaan;

Stijlfiguur

Als je iets op een bijzondere manier wilt vertellen, kun je een stijlfiguur gebruiken. 

Pleonasme

Je gebruikt een woord waarvan de betekenis al aanwezig is in een ander woord in de zin. 

Bijvoorbeeld: 

Het rode bloed stroomde uit z’n neus.

Het karretje van de achtbaan steeg steeds verder omhoog.

Tautologie

Een tautologie is een combinatie van twee woorden die hetzelfde betekenen, waardoor iets dubbelop wordt gezegd. 

Bijvoorbeeld: 

Jij weet vast en zeker hoe laat het is.

De kleuters stonden keurig netjes in de rij.

Verschil

Bij een pleonasme gebruik je verschillende woordsoorten: 

witte sneeuw

Bij een tautologie gebruik je dezelfde woordsoort:

altijd en eeuwig

Pleonasme: stijlfiguur of stijlfout

Soms wordt het pleonasme als stijlfiguur gebruikt om zo een eigenschap te benadrukken: 

De zwarte vogel steekt scherp af tegen de witte sneeuw. 

Foutief pleonasme:

Dat bedrijf importeert zijn grondstoffen vanuit het buitenland.

Tautologie: stijlfiguur of stijlfout

Soms wordt de tautologie als stijlfiguur gebruikt om zo een eigenschap te benadrukken: 

Senna en Boris beloofden elkaar dat ze altijd en eeuwig samen zouden blijven. 

Foutief pleonasme:

Misschien dat ze wellicht nog even bellen. 

De mondelinge bespreking

1. Pleonasme
2. Tautologie

Natuurlijk controleren we vanzelfsprekend de antwoorden.

1. tautologie
2. pleonasme

De ronde bal lag op de grond.

1. tautologie
2. pleonasme

Stijlfout: dubbele ontkenning 

De dubbele ontkenning: je gebruikt twee keer een ontkenning, waardoor je precies het tegengestelde zegt van wat je bedoelt.

Bijvoorbeeld: 

Hij maakt nooit geen fouten.

Ik wil voorkomen dat ik morgen niet op tijd kom.

Stijlfout: contaminatie

De contaminatie: je haalt twee woorden of uitdrukkingen door elkaar.

Bijvoorbeeld: 

Die schoenen kosten duur →kosten veel of zijn duur

Ik besef me goed hoe laat het is → beseffen of zich realiseren

De verdachte blijft ontkennen dat hij niets met de zaak te maken heeft.

1. dubbele ontkenning
2. contaminatie

Wil je nog even nachecken of de deur op slot zit?

1. dubbele ontkenning
2. contaminatie

Stijlfouten: verkeerde woorden en uitdrukkingen

Sommige woorden of uitdrukkingen gebruik je niet zo vaak. Een foutje is dan snel gemaakt.

Bijvoorbeeld: 

De smaakpupillen op je tong kunnen vijf verschillende smaken onderscheiden. → smaakpapillen

Eén deelnemer steekt met kop en schotel boven de rest uit. → met kop en schouders

Aan de slag! 

• Je gaat alle opdrachten van 'over taal' blok 3 t/m 6 maken.