ordening les 1 met uitleg determineren hv1b

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Welkom

Als je dit ziet zit je al (op tijd) in de les bij teams.

Log ook in (ander scherm/tabblad) bij de lessonup les.

Gebruik daar zowel je voor als achternaam.

Dit om achteraf te kunnen controleren of je actief hebt meegedaan met de les en de vragen.

Als ik dan je naam niet zie staan krijg je een afwezigheidsmelding in magister, om dat te voorkomen gebruik je eigen en volledige naam en doe de hele les mee.

Zit je in het lokaal dan hoef je niet naar teams maar moet je wel naar lessonup.

Deze les

-Terugblik toets thema 6.  

-Uitleg thema ordening.

-Uitleg opdracht determineren.   

-Werken aan de opdracht.   

-Afsluiten; hoe is het deze les gegaan? 

De afgelopen toets.

Gem cijfer:                                  7.8   (met/dankzij punt er bij)

Hoogste cijfer:                          9.5   (dankzij de punt er bij)

Laagste cijfer:                            3       (geen punt er bij) 

Aantal ll met punt extra:        16   en 1 x 0,5                

Toets is herkansbaar aan het eind van het jaar.

Tijdens het zelfstandig werken in de les kun je de toets nog even bekijken.

De leerdoelen voor deze les: 

-Je weet hoe we met het thema ordening aan de slag gaan.

-Je weet waarom we "ordenen".

-Je weet hoe we kunnen ordenen.
-Je weet hoe een determinatie tabel werkt

-Je kunt zelf een determinatie tabel maken.

Je weet hoe we met het thema ordening aan de slag gaan.

-Je weet waarom we "ordenen".

ordenen = dingen sorteren

ordenen

Je kan voorwerpen en organismen indelen in verschillende groepen of sorteren dit noem je ordenen.

Bij ordenen verdeel je een verzameling in groepen met hetzelfde kenmerk.

-Je weet waarom we "ordenen".

• Ordenen = het indelen in groepen op basis van gemeenschappelijke kenmerken
• We ordenen heel veel!

Geef een paar voorbeelden uit het dagelijks leven van dingen die we ordenen.

• Je kunt organismen indelen in hoofdgroepen en rijken. 
• Je kunt de celkenmerken noemen van dieren, planten, schimmels en bacteriën. 
• Je kunt de groepen noemen die ontstaan bij de verdere indeling van een rijk. 

Hoe zou je deze schoenen kunnen ordenen in 3 groepen?

• Je kunt organismen indelen in hoofdgroepen en rijken. 
• Je kunt de celkenmerken noemen van dieren, planten, schimmels en bacteriën. 
• Je kunt de groepen noemen die ontstaan bij de verdere indeling van een rijk. 

stof

leer

kunstof

hoge hak

lage hak

geen hak

veter

gesp 

instapper

bruin

blauw

rood/roze

organismen ordenen

Een kenmerk is een eigenschap waaraan je een organisme kunt onderscheiden van andere organismen. 

Biologen gebruiken celkenmerken om organismen te ordenen. Ze kijken daarbij ook naar de cellen van organismen en naar het DNA in de celkern. 

Organismen met dezelfde kenmerken komen in dezelfde groep.

Als een bioloog een muis, olifant en hagedis moet "ordenen" zal hij dan de muis en de olifant of de muis en de hagedis in dezelfde groep ordenen? En waarom maakt hij die keuze?

Organismen ordenen

- Meer dan 8 miljoen soorten organismen op de aarde

- Gemeenschappelijk kenmerken: 
kenmerken die hetzelfde zijn

- Ordening: het indelen van organismen op kenmerk

Ordenen is het indelen van organismen in groepen. 

Daarbij wordt gelet op gemeenschappelijke kenmerken.

Je kan organismen onderverdelen in steeds kleinere groepen.

Je komt dan uit bij soort. (En soort kun je dan weer verder  verdelen in rassen).

Soort: organismen die zich onderling kunnen voortplanten en vruchtbare nakomelingen krijgen behoren tot dezelfde soort.

Leeuw en Tijger: Niet 1 soort

+

=

      Leeuw                            Tijger                              Lijger

                                                               (kan niet voortplanten)

Muildier of muilezel

Gaap of scheit

Lijger of teeuw

Determineren

determineren: het opzoeken van een organisme waarvan je de naam niet kent.

Dit kan met een zoekkaart of een determineertabel.

Determineren 

determineren: het opzoeken van

de naam van een organisme 

waarvan je de naam niet kent.

Dat kan met: 

• zoekkaart
• determineertabel 
• internet / apps

Even oefenen met indelen
(ordenen) en determineren:  

Binnen 3 vragen 

weet ik het dier.

De opdracht:

Deze opdracht maak je alleen.

Kies 16 organismen uit waar je de determinatie tabel of schema voor gaat maken.

Maak de tabel zo dat je altijd in 4 stappen (na 4 vragen) bij het juiste organisme uitkomt en je in het totaal niet meer dan 15 verschillende vragen hebt gemaakt waar je steeds met ja of nee op moet antwoorden.

Zorg dat je bij ieder organisme een plaatje zet.

Voorbeeld van een schema:

Voorbeeld van een tabel

Vraag 1 …..?

nee>ga door naar vraag 2

Ja >ga door naar vraag 3

Vraag 2 …..?

nee>ga door naar vraag 4

Ja >ga door naar vraag 5

vraag 3 …..?

nee>ga door naar vraag 6

Ja >ga door naar vraag 7

Vraag 4 …..?

nee>ga door naar vraag 8

Ja >ga door naar vraag 9

Vraag 5 ….?

nee>ga door naar vraag 10

ja > ga door naar vraag 11

Etc etc (vraag 6, 7)

vraag 8 ….?

nee> het organisme is ….(naam en plaatje van het organisme)

ja > het organisme is ….(naam en plaatje van het organisme)

Etc etc etc. (vraag 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15)

Hoe en wanneer lever je deze opdracht op de juiste wijze in?

  

-Schema: maak een foto van je schema en plak die in een Word document, dat document lever je in via de opdrachten in magister. Je origineel op papier lever je in tijdens eerste les na de inleverdatum.

-Tabel: deze maak je in Word en lever je in via de opdrachten in magister. Deze hoef je niet ook nog op papier in te leveren. (mag wel).

Uiterste inleverdatum: over drie lessen (zie datum in magister bij de opdrachten).

Leerdoelen:

-Je weet hoe we met het thema ordening aan de slag gaan.

-Je weet waarom we "ordenen".

-Je weet hoe we kunnen ordenen.

-Je weet hoe een determinatie tabel werkt

-Je kunt zelf een determinatie tabel maken.

Kun je bereiken door:

De determinatie opdracht te maken:

Kies 16 organismen uit waar je de determinatie tabel of schema voor gaat maken.

Maak de tabel zo dat je altijd in 4 stappen (na 4 vragen) bij het juiste organisme uitkomt en je in het totaal niet meer dan 15 verschillende vragen hebt gemaakt waar je steeds met ja of nee op moet antwoorden.

Zorg dat je bij ieder organisme een plaatje zet.

Laatste 5 minuten sluiten we klassikaal af met 5 vragen.  

Zorg er voor dat je om 9.15 uur weer in deze vergadering (les) en in lessonup zit.

Afsluiting.

Zorg dat je de determinatie tabel op tijd af hebt en op juiste wijze inlevert.

Eerst nog even de dia met extra info over ordening.

Dan 5 vragen om te kijken wat je al weet 

Extra informatie

De volgende sites bevatten filmpjes en extra info over ordening. 

biologiepagina.nl

biobits: ordening

bacteriën

opdracht ordening Waddenzee

determineren (bioplek)

Wikiwijs ordening hv

Wikiwijs ordening bkm

Wat is een soort?

1. Een groep organismen die veel op elkaar lijken
2. Een groep organismen die met elkaar samen leven
3. Een groep organisme die samen vruchtbare kinderen kunnen krijgen
4. Een groep organismen die dezelfde bouw hebben

Waardoor kunnen we organismen nu beter indelen dan vroeger

1. Door de uitvinding van de microscoop
2. Door de uitvinding van de computers
3. Door de kennis over het DNA
4. Doordat we nu meer dieren met elkaar kunnen kruisen

Wat is 'determineren'

1. Het bepalen van de naam van een dier
2. De conclusie opschrijven
3. Het bepalen van de naam van een organisme
4. Het ordenen van planten en dieren

Determineer de vogel in de afbeelding met behulp van de tabel.

Welke vogel is het?

1. Kiekendief
2. Zilverplevier
3. Kleine plevier
4. Bontebekplevier

Is de determineer opdracht duidelijk?
Zo niet, wat snap je dan nog niet?

Dat was het voor deze les.

Deze lessonup kun je straks terugvinden bij de klas.

Blijf bij met je werk.

 

Tot de volgende keer!

Je mag deze les (teams) nu verlaten.