3HV Thema 3 De bloedsomloop Herhaling

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

3HV Thema 3 De bloedsomloop Herhaling

RBC

Geen celkern

Fagocytose door een fagocyt

Bloedplaatjes, fibrinogeen en RBC

de bloedvaten

- slagaders

-haarvaten

-aders

aders

- lopen naar het hart toe

- de bloeddruk is laag

- de wanden zijn minder gespierd

- liggen minder diep in je lichaam

- bevatten vaak kleppen

In de gekleurde plaatjes wordt zuurstofrijkbloed/koolstofdioxidearmbloed met rood aangeduid en zuurstofarmbloed/koolstofdioxiderijkbloed met blauw. In het echt is zuurstofrijkbloed/koolstofdioxidearmbloed helder rood  en zuurstofarmbloed/koolstofdioxiderijkbloed donker rood door de hemoglobine

boezems & kamers in het hart

Hartklep open

Tussen de boezems en de kamers zitten hartkleppen.

Open: 

Er stroomt bloed vanuit de boezems in de kamers.

open

open

Hartklep dicht

Tussen de boezems en de kamers zitten hartkleppen.

Dicht: 

Er stroomt bloed uit de kamers.

Er kan geen bloed terugstromen naar de boezems.

De wanden van de kamers zijn dikker dan die van de boezems omdat vanuit de boezems alleen naar de kamers wordt gepompt. De linkerkamer is het meest gespierd, van hieruit wordt het bloed naar heel het lichaam gepompt (behalve de longen).

De wanden van de rechterkamer is wat minder gespierd omdat van hieruit het bloed alleen naar de longen wordt gepompt.

dicht

dicht

Halvemaanvormige kleppen: dicht

Aan het begin van de longslagader en de aorta zitten halvemaanvormige kleppen.

Dicht: Het bloed kan niet terugstromen naar de kamers

beide dicht

De nieren

Nierschors: verwijdert afvalstoffen, 

overtollig water, overtollige zouten en

schadelijke stoffen

niermerg: wint water en belangrijke 

stoffen terug

nierbekken: verzamelt de urine

Verwijderen van urine uit het lichaam

- van het nierbekken gaat de

urine via de urineleider naar

de blaas

- in de blaas wordt de urine 

tijdelijk opgeslagen

- via de urinebuis verlaat de

urine het lichaam

Slagaderverkalking

Bij beschadiging van de slagaderwand kunnen vette stoffen en witte bloedcellen zich ophopen in de wand. Hierdoor ontstaat op den duur een verdikking die hard wordt door kalk: slagaderverkalking

Oorzaken slagaderverkalking

Langdurig proces, iedereen ontwikkelt het op den duur wel in enige mate.

Roken, ongezond eten en veel zitten/weinig bewegen verhogen de kans dat je er last van krijgt.

Hartinfarct (of hartaanval)

Gezond leven verkleint de kans op hart en vaatziekten

1 Niet roken is heel belangrijk voor hart en bloedvaten.

2 Drink geen alcohol, en na je 18e niet meer dan één glas per dag.

3 Eet gezond en gevarieerd (veel vitaminen, mineralen en vezels, weinig verzadigd vet en zout).

4 Beweeg regelmatig (minimaal een halfuur per dag).

5 Voorkom stress en zorg voor voldoende ontspanning.

Bron: Hartstichting

Alcohol

Alcohol: Verdovende stof die ontstaat door vergisting.

Effecten: Ontspannen gevoel, minder zelfkritiek, minder remming, verstoorde waarneming, verminderd reactievermogen, verminderd geheugen.

Regels: Verboden voor jongeren onder de 18, verboden in het verkeer.

Jongeren: Zijn extra gevoelig voor de effecten van alcohol, ze hebben meer kans op hersenschade, omdat alcohol de hersenontwikkeling negatief beïnvloedt. 

Infectie

• Ziekteverwekker toch door de huid heen? --> infectie
• Afweersysteem/ immuunsysteem wordt actief.
• Witte bloedcellen moet ziekteverwekkers opsporen en dood maken

• Virussen zijn geen levende wezens. Ze bestaan uit DNA met een schil van eiwit.
  
• Afweersysteem/ immuunsysteem herkent virus aan antigeen op de buitenkant van een cel of virus

• Lichaamsvreemde antigenen activeren het afweersysteem

Antigeen is voor elk type bacterie of virus anders.

Antistoffen

• Witte bloedcellen maken ziekteverwekkers onschadelijk door in te sluiten (fagocytose)
• Ander type witte bloedcel reageert op de ziekteverwekker door antistoffen te maken.
• Antistoffen hechten aan de antigenen. Hierdoor wordt hij onschadelijk gemaakt!

Weefselvloeistof

• Bloedplasma: water met opgeloste stoffen
• Bloedplasma uit haarvaten geperst naar cellen weefsel --> weefselvloeistof
• Gedeelte weefselvloeistof terug haarvaten in --> bloedplasma
• Gedeelte weefselvloeistof in lymfevat --> lymfevloeistof

Lymfeknopen

In de lymfeknopen wordt de lymfe gezuiverd van ziektekiemen.

Daarnaast maken de lymfeknopen witte bloedcellen.

Lymfeknopen

Op bepaalde plaatsen in het lichaam liggen lymfeknopen (lymfeklieren):

• Hals
• Oksels
• Liezen
• e.a.

De lymfeknopen zuiveren de lymfe van onder andere ziekteverwekkers

Bloedgroepen

- Bloedgroep A

- Bloedgroep B

- Bloedgroep AB

- Bloedgroep 0

- Antistoffen

- Antigenen

Aan de slag!

- Maak de oefentoets die klaar staan in lessonup

- Maak de diagnostische toets op Biologie voor jou

Klaar?

- Kom een nieuwe oefentoets aanvragen

Extra oefenen thuis?

- Biologiepagina.nl