Les 4: bloedsomloop

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t, mavo, havo
• Leerjaar 2

Les 4: bloedsomloop

Inhoud

-Herhalingsopgaven

-Lesstof bloedsomloop

-Opgave 

-Filmpjes

Leerdoelen

• Je kunt in het bloedvatenstelsel van de mens slagaders en aders benoemen.
• Je kunt de kleine en grote bloedsomloop onderscheiden met hun functies.

Welk bloedonderdeel vervoert zuurstof?

1. Rode bloedcellen
2. Bloedplaatjes
3. Witte bloedcellen

Welke wand van het hart is het meest gespierd, de linker of rechterkamer? Leg uit waarom.

Zuurstofarm bloed is in tekeningen/plaatjes altijd:

1. rood gekleurd
2. blauw gekleurd

Leverslagader

Poortader

Leverader

Voedingsstofrijk

Zuurstof-rijk

Naar het hart toe

Van het hart af

Zuurstof-arm

Zuurstof-arm

In de afbeelding is een lengte doorsnede van een schematisch hart weergegeven. 

Sleep de onderdelen naar het hart.

Rechterboezem

Rechterkamer

Linkerboezem

Linkerkamer

In de afbeelding zie je het hart met enkele bloedvaten.

Sleep de bloedvaten naar de juiste namen.

Kransslagader

Bovenste holle ader

Aorta

Longslagader

Longader

De bloedsomloop

Het bloedvatenstelsel van een mens bestaat uit het hart en de bloedvaten. Door het hele lichaam lopen grote en kleine bloedvaten. Het hart pompt het bloed door de bloedvaten. De weg die het bloed door het lichaam aflegt, heet bloedsomloop.

Kleine bloedsomloop

Het hart is een dubbele pomp. De rechterhelft van het hart pompt het bloed naar de rechterlong en de linkerlong. Vanuit de beide longen stroomt het bloed weer terug naar het hart. Dit deel van de bloedsomloop heet de kleine bloedsomloop. In de kleine bloedsomloop wordt zuurstof opgenomen in het bloed en koolstofdioxide afgegeven aan de lucht. Dit gebeurt in de longen.

Grote bloedsomloop

Vanuit de kleine bloedsomloop komt het bloed in de linkerhelft van het hart. Deze harthelft pompt het bloed het hele lichaam door. Een deel van het bloed stroomt naar het hoofd en de armen. Een ander deel van het bloed stroomt naar de romp en de benen, Het bloed stroomt door de organen in alle lichaamsdelen. Vanuit deze organen stroomt het bloed weer terug naar de rechterhelft van het hart. Dit deel van de bloedsomloop heet de grote bloedsomloop.

In de grote bloedsomloop worden zuurstof en voedingstoffen (onder andere glucose) afgegeven aan de cellen en worden koolstofdioxide en andere afvalstoffen opgenomen in het bloed. Per omloop stroomt het bloed twee keer door het hart. De bloedsomloop bij de mens noemen we een dubbele bloedsomloop. Een dubbele bloedsomloop komt voor bij zoogdieren en vogels.

Dubbele bloedsomloop

Kleine bloedsomloop
+
Grote bloedsomloop

=

dubbele bloedsomloop

Bloedsomloop wordt nog wel eens verschillend schematisch weer gegeven.

In de afbeelding zie je een schematische tekening van het bloedvatenstelsel.
Noteer de namen van de genummerde delen.

In de afbeelding zie je een schematische tekening van het bloedvatenstelsel.
Welke bloedvaten horen bij de kleine bloedsomloop? Schrijf de nummers op.

In de afbeelding zie je een schematische tekening van het bloedvatenstelsel.
In welke bloedvaten bevat het bloed veel zuurstof? Schrijf de nummers op.

In de afbeelding zie je een schematische tekening van het bloedvatenstelsel.
In welke bloedvaten bevat het bloed veel koolstofdioxide?
Schrijf de nummers op.

Wat gebeurt er met zuurstof en koolstofdioxide in de grote bloedsomloop van de mens?

Slagader in de kleine bloedsomloop
Ader in de kleine bloedsomloop
Slagader in de grote bloedsomloop
Ader in de grote bloedsomloop

Geef aan in de tabel of de bloedvaten zuurtstofarm of rijk bloed bevatten

Zuurstofarm

Zuurstofarm

Zuurstofrijk

Zuurstofrijk

Kleine bloedsomloop	Grote bloedsomloop
1. Rechterkamer	1. Linkerkamer
2.	2.
3.	3.
4.	4.
5.	5.

Geef de juiste volgorde van het stromen van het bloed aan in de tabel.

Holle aders

Rechterboezem

Longslagader

Aorta

Longen

Linkerboezem

Longader

Organen

In de afbeelding zie je een schematische tekening van de bloedsomloop bij een hond. De bloedsomloop bij een hond is hetzelfde als de bloedsomloop bij een mens. De pijl geeft de stroomrichting van het bloed in bloedvat 1 aan.
Welk bloedvat is de aorta?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

In de afbeelding zie je een schematische tekening van de bloedsomloop bij een hond. De bloedsomloop bij een hond is hetzelfde als de bloedsomloop bij een mens. De pijl geeft de stroomrichting van het bloed in bloedvat 1 aan. Welk bloedvat is de onderste holle ader?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

In de afbeelding zie je een schematische tekening van de bloedsomloop bij een hond. De bloedsomloop bij een hond is hetzelfde als de bloedsomloop bij een mens. De pijl geeft de stroomrichting van het bloed in bloedvat 1 aan. Welke twee bloedvaten bevatten bloed met veel zuurstof?

In de afbeelding zie je een schematische tekening van de bloedsomloop bij een hond. De bloedsomloop bij een hond is hetzelfde als de bloedsomloop bij een mens. De pijl geeft de stroomrichting van het bloed in bloedvat 1 aan. Welke twee bloedvaten bevatten bloed met veel afvalstoffen?

Een van je bloedvaten heeft de volgende eigenschappen:
• Het heeft een dikke wand.
• Het ligt diep in het lichaam.
• De bloeddruk is hoog.
• Het bloed stroomt van het hart af.
• Het bloed is zuurstofarm.

Welk (type) bloedvat is dit?

1. de aorta
2. de poortader
3. een holle ader
4. een longslagader

In de afbeelding zie je een schematische tekening van de bloedsomloop bij een vis. De bloeddruk van een vis is lager dan die van een zoogdier met dezelfde afmeting. In de bloedvaten van de vis stroomt het bloed even (1) even snel/langzamer/sneller dan in de bloedvaten van een even groot zoogdier. Kies het juiste antwoord bij 1.

Let op, deze vraag gaat verder op de vorige vraag.
Daardoor brengt het bloed van een vis (2) evenveel/meer/minder zuurstof naar de lichaamscellen. De verbranding in de lichaamscellen van een vis gaat (3) even snel/langzamer/sneller dan de verbranding in de lichaamscellen van een zoogdier.

Vergelijk de bloedsomloop van de vis met de bloedsomloop van de mens.

Leg uit waarom de bloedsomloop bij een vis een enkele bloedsomloop wordt genoemd.

Een wurgslang wurgt zijn prooi niet, maar windt zijn lijf om het bovenlichaam van de prooi en spant zijn spieren aan. Daardoor worden de bloedvaten van de prooi dichtgeknepen. Als gevolg daarvan stroomt er te veel bloed naar het hart. Doordat het hart niet goed meer werkt, stroomt er minder bloed uit het hart weg. Daalt of stijgt de bloeddruk in de slagaders van de prooi? Leg je antwoord uit.

Een wurgslang wurgt zijn prooi niet, maar windt zijn lijf om het bovenlichaam van de prooi en spant zijn spieren aan. Daardoor worden de bloedvaten van de prooi dichtgeknepen. Als gevolg daarvan stroomt er te veel bloed naar het hart. Doordat het hart niet goed meer werkt, stroomt er minder bloed uit het hart weg. Daalt of stijgt de bloeddruk in de holle aders van de prooi? Leg je antwoord uit.

Een wurgslang wurgt zijn prooi niet, maar windt zijn lijf om het bovenlichaam van de prooi en spant zijn spieren aan. Daardoor worden de bloedvaten van de prooi dichtgeknepen. Als gevolg daarvan stroomt er te veel bloed naar het hart. Doordat het hart niet goed meer werkt, stroomt er minder bloed uit het hart weg. Leg uit waardoor de prooi snel doodgaat.