v5 12.5 Reageren met hormonen

• biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

12.5 Reageren

met behulp van hormonen

(naar) binnen =

(naar) buiten =

gelijk blijven =

afgeven =

toestand = 

temperatuur =

andere = 

homo(ios)

endo

crien

exo

stasis

therm

hetero

Sleep de hormonen op de juiste plek

FSH and LH

testosteron

groeihormoon

oxytocine

oestrogenen

thyroxine

antidiuretisch hormoon

TSH

leerdoelen:

Je leert hoe je lichaam hormonen gebruikt om te reageren op veranderingen in de omgeving, aan de hand van enkele voorbeelden (heb je binas bij de hand)

1. reactie op kou (bron 18 / binas 89C)
2. reactie op watertekort (bron 19 / binas 85D)
3. reactie op energietekort
4. reactie op zuurstofgebrek

Sleep de organen naar de juiste plek, evt met binas 89A

orgaan 1

orgaan 2

orgaan 2

Hypothalamus

Hypofyse

Doelwitorgaan

De hypothalamus produceert...
(blauwe pijl), gebruik je binas

1. Releasing hormonen (RH)
2. Inhibiting hormonen (IH)
3. Zowel RH als IH
4. Geen van beide

Schildklierhormonen

binas 89A

De schildklier zit

• in de hals, tegen je strottenhoofd aan
  
• maakt o.i.v. TSH uit de hypofyse verschillende schildklierhormonen
  
• bevat jodium (krop bij tekort)
  
• jodiumpillen bij fall out 

functie is het stimuleren dissimilatie; invloed op metabolisme en groei

de reactie op kou

zie je in de TSH-regelkring

(bron 18 en binas 89C)

(Zintuigelijke) prikkel uit het externe milieu

Hoe noemen we het fenomeen dat een hormoon zijn eigen aanmaak remt?

Dorst en hoge bloeddruk

Osmoregulatie = is de actieve regeling van de osmotische waarde (osmotische druk) van de vloeistoffen van een organisme om (een) homeostase te behouden van de watermassa.

binas 85D = bron 19 blz 146

Waardoor reageren alleen doelwitcellen op hormonen en niet alle andere cellen ook?

Osmoregulatie,

in bron 19, binas 85D

Een bloeddonor doneert 0,5L volbloed, dat leidt tot veranderingen als:
1. daling van de bloeddruk
2. vermindering van het aantal rode bloedcellen per mm3 bloed
3. verhoging van de waterresorptie in de nieren
4. verhoging van de afgifte van het antidiuretisch hormoon (ADH)
In welke volgorde treden deze veranderingen op?

1. 1 - 2 - 4 - 3
2. 2 - 1 - 4 - 3
3. 1 - 4 - 3 - 2
4. 2 - 4 - 3 - 1

Het hormoon ADH wordt gemaakt in de hypothalamus en aan het bloed afgegeven in de hypofyse.

Door welk proces komt dit hormoon vanuit de hypofyse in het bloed terecht?

1. door actief transport
2. door osmose
3. door terugresorptie
4. door ultrafiltratie

ADH werkt in op cellen die dit hormoon kunnen herkennen met behulp van zogenoemde ADH-receptoren.

Waar bevinden zich deze ADH-receptoren voornamelijk?

1. op het celmembraan van cellen in de wand van de nierader
2. op het celmembraan van cellen in de wand van de nierkanaaltjes
3. op het celmembraan van cellen in de wand van de nierkapsels
4. op het celmembraan van cellen in de wand van de nierslagader

hormoon-producent:

[hypofyse]

follikel

gele lichaam

embryo

placenta

hormonen:

FSH

LH

Oestrogeen

Progesteron

HCG

doelwitorgaan:

eierstok

baarmoeder-slijmvlies

placenta

Binas:

86C, 86E en 89A

+

+

+

+

+

+

+

_

_

_

FSH

LH

HCG

(rijpende)

follikel

gele lichaam

(corpus luteum)

placenta

eierstok (ovarium)

baarmoederslijmvlies

embryo

progesteron

oestrogeen

spijsvertering

gastrine stimuleert maagsapproductie wanneer er voedsel in de maag komt

secretine twaalfvingerige darm stimuleert galproductie en stijging pH

CCK stimuleert galproductie en secretie enzymen alvleesklier