2.2 Botten bewegen

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

2.2 Botten bewegen

Wat gaan we doen vandaag?

- Leerdoelen
- Het 'biologische momentje' van de dag...

- Check vorige les
- Uitleg nieuwe stof

- Bottenbingo!

Leerdoelen

• Je kunt de vier manieren onderscheiden waarop beenderen met elkaar
    verbonden kunnen zijn.
  
• Je kunt de delen van een gewricht noemen en hun functies benoemen.
  
• Je kunt de delen van de knie noemen en hun functies benoemen
• Je kunt meerdere typen gewrichten onderscheiden.

Het 'Biologische momentje' van de dag...

• De duim!
  
  
  
• De duim (pollex) is de dikste en de kortste
    vinger van de hand.
  
• De duim heeft, twee in plaats van drie
    kootjes.
  
• Door het zadelgewricht en enkele extra
    spiertjes kan de duim in meer richtingen
    bewegen.
  
• De duim is opponeerbaar.
  

Check vorige les!

A.d.h.v. 8 vragen

1. Noteer in 5 steekwoorden waar de uitleg de vorige les over ging.

2. Een dier met een inwendig skelet heeft zijn skelet aan de ...?

1. Binnenkant. In zijn lichaam.
2. Buitenkant. Als een pantser.
3. Buitenkant. Als een schelp.
4. Buitenkant. Als een huisje.

3. Het skelet is een ...

1. organisme
2. orgaanstelsel
3. orgaan
4. cel

4. Lijmstof is...

1. Hard en buigzaam
2. Hard en stevig
3. Zacht en stevig
4. Zacht en buigzaam

5. Plaats de juiste omschrijving bij het plaatje. 

Bevat veel lijmstof

Bevat weinig lijmstof

Bevat veel kalkzouten

Buigzaam

Bevat weinig kalkzouten

Beenweefsel

Kraakbeenweefsel

Bevat bloedvaten + zenuwen

6. Waarvoor dienen de groeischijven?

1. Breedtegroei van de botten
2. Lengte- en breedtegroei van de botten
3. Lengtegroei van de botten
4. Versterken van de dichtheid van de botten

7. Aan het begin van de puberteit verbenen je groeischijven

1. Waar
2. Niet waar

8. Wat wordt er gevormd in rood beenmerg?

1. bloedcellen
2. botweefsel
3. bloed
4. vocht

Uitleg nieuwe stof!

Manieren van verbinden: 

• Vergroeid = geen beweging
  
  
• Door een naad = geen beweging
  
  
• Door kraakbeen = klein beetje beweging
  
  
• Door gewrichten = veel beweging
  
  
• Blz. 40 Bron 2 KK!
  

Gewrichten:

• Gewrichtskogel (knobbel) + gewrichtskom.
• Beide bedekt met kraakbeenlaagje.
    - Functie: soepele beweging, slijtage tegen gaan. 
  
  
• Gewrichtskapsel: botten op hun plaats houden.
  
  
• Binnenkant v/h gewrichtskapsel –  maakt gewrichtssmeer:
    - Functie: smeermiddel voor soepele beweging.
  
  
• Soms nog extra stevige gewrichtsbanden.
  
• Blz. 40/41 bron 3 en 4 KK!
  

Je knie!

• Gewrichtsbanden en kruisbanden.
  
  
• Meniscus = 2 stukjes kraakbeen.
  
  
• Zo passen botten goed op elkaar. 
  
  
• Blz. 41 Bron 4 KK!
  

Type gewrichten

• Kogelgewricht
• Scharniergewricht
• Rolgewricht 
• Atlas en de draaier (+ ‘ja-knikker’)
• Zadelgewricht
  
• Eivormig gewricht 
  
  
• Blz. 41 Bron 5 KK!
  
  
  
• http://www.bioplek.org/animaties/spieren_botten/gewrichten.html
  

Einde van de les!

- Terugblik leerdoelen

- Bottenbingo!

Leerdoelen 

Kunnen we nu allemaal...? 

• Je kunt de vier manieren onderscheiden waarop beenderen met elkaar
    verbonden kunnen zijn.
• Je kunt de delen van een gewricht noemen en hun functies benoemen.
  
• Je kunt de delen van de knie noemen en hun functies benoemen
  
• Je kunt meerdere typen gewrichten onderscheiden.