Slapen en waken

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Waar gaan we het over hebben?

• Waarom slapen mensen?
• Fasen van de slaap en slaapcycli
• Slaapstoornissen oorzaken en wat kun je adviseren?
• En wat je nog meer wil weten over slapen 

Geef je slaap van de afgelopen week een cijfer:

😒🙁😐🙂😃

00:10

Waarom slapen we eigenlijk?

01:37

Hoe heet die klok?

1. Biologische klok
2. Klinische klok
3. Slaapklok
4. Wekker

02:01

Welk hormoon is dat en waar wordt het aangemaakt?

1. Melatonine in de hypofyse
2. Melatonine in de epifyse (pijnappelklier)
3. Melanine in de hypofyse
4. Melanine in de epifyse (pijnappelklier)

Hersenstam

• Bewustzijn
• Hartregulatie en bloeddruk
• Ademhaling
• Reguleren slaap waak cyclus
• Reflexen (hoesten, slikken)
• Temperatuur regulatie 

Gevolgen verstoord slaap-waak ritme

• Afwijkend gedrag, bijvoorbeeld nervositeit, geïrriteerdheid of zich angstig of apathisch (onverschillig) voelen.
  
• Concentratieverlies en geringere opmerkzaamheid, wat kan leiden tot ongelukken.
  
• Gestoorde gedachtegang en vaak abnormale reactie op prikkels: zorgvragers die van een mug een olifant maken.
  
• Niet meer goed lichamelijk functioneren; minder werkzaamheden en activiteiten kunnen doen.

Verstoring dag- en nachtritme bij ouderen

Alle ouderen – en in het bijzonder ouderen met dementie – vertonen over het algemeen een ander slaap-waak patroon als gevolg van fysiologische processen in de hersenen. 

*Ze vallen minder snel in slaap.

* Zijn ‘s nachts vaker en langduriger wakker

* Wisselen meer frequent van slaapfase

* Overdag vaker slaperig.

Hoeveel uur per nacht slapen volwassenen in Nederland gemiddeld?

1. 6 - 7 uur
2. 7 - 8 uur
3. 8 - 9 uur
4. 9 - 10 uur

Fasen van de slaap

1. Sluimerfase, inslapen (doezelen), snel wakker van geluid
2. Lichte slaap, hersenactiviteit vertraagt
3. Diepe slaap, moeilijk wakker te krijgen
4. Droomslaap (REM-slaap)

• Per nacht 4 -6 slaapcycli

Slaapstoornissen

• Moeite met inslapen, slapeloosheid (insomnie)
• Moeite met doorslapen
• Slaapapneu 
• Verstoord dag-nachtritme

Wat zijn oorzaken van slaapstoornissen?

Oorzaken slaapstoornissen

• Medisch: pijn, apneu, benauwdheid, ...
• Fysiek: leeftijd, hormonen, ...
• Mentaal: stress, depressie, ...
• Stoffen: alcohol, cafeïne, medicijnen, ...
• Omgeving: lawaai, snurkende partner, ...
  
• Biologische klok: ploegendienst, jetlag, ...

01:11

Welk licht veroorzaakt slapeloosheid bij gebruik van je smartphone?

1. Rood licht
2. Geel licht
3. Groen licht
4. Blauw licht

Wat is de belangrijkste oorzaak van verkeersongevallen bij jongeren?

1. Alcohol
2. Vermoeidheid
3. Te snel rijden
4. Drugs

Tijdens het slapen genezen wonden en botbreuken het snelst

1. Waar
2. Niet waar

Waardoor kun je sneller overlijden?

1. Niet meer eten
2. Niet meer slapen

Hoeveel uren slaap verliezen ouders in het eerste jaar dat hun baby is geboren?

1. 100-200 uur
2. 200-400 uur
3. 400-750 uur
4. 750-1000 uur

Welk deel van het leven brengt een mens slapen door?

1. 20%
2. 30%
3. 40%
4. 50%

Adviezen bij slaapproblemen

Slaapproblemen bij zorgvragers

• Oorzaak opsporen en zo mogelijk verhelpen
• Dag-nachtritme bewaken
• Smartphone, TV enz. 2 uur voor het slapengaan uit
• Wandelen, lezen (boek, tijdschrift)
• Warme melk
• Rustig gesprek

Wat heb je geleerd in deze les?

Welk cijfer geef je deze les?

110

Het limbische systeem regelt

1. de coördinatie van de willekeurige bewegingen
2. het waak en slaap ritme
3. het emotionele leven
4. de willekeurige motoriek