Thema 11 Voeding en vertering BS 1 Enzymen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Thema 11: voeding & vertering

Pak je B boek

Wat gaan we vandaag doen?

-Herhalen/ voorkennis activeren

-Demonstratie: zetmeel aantonen

-Uitleg Thema 11 BS 1 Enzymen

-Aan het (huis)werk

Wat is de taak van het verteringsstelsel?

1. Aansturen van organen en spieren
2. Klein maken en opnemen van voedingsstoffen
3. opnemen van zuurstof en afgeven van koolstofdioxide
4. vervoeren van bloed

Wat is de functie van verteringsklieren?

1. Hier vindt opname van stoffen plaats
2. Hier vindt vertering plaats
3. Hier worden verteringssappen gemaakt

Zet de organen van
het verteringsstelsel
bij het juiste onderdeel. 

Dunne darm

Slokdarm

Endeldarm

Dikke darm

Twaalfvingerige darm

Maag

In de afbeelding zie je een schematische tekening van het verteringsstelsel. De delen van het verteringsstelsel zijn aangeven met nummers. Hieronder zie je beschrijvingen van de delen van het verteringsstelsel. Sleep de nummers naar de juiste beschrijving. 

produceert gal
produceert speeksel
slaat gal tijdelijk op
sluit de maag af
vermengt gal en alvleessap met de voedselbrij
verplaatst voedsel van de keelholte naar de maag

10

2

3

4

5

6

Voorkennis:

Om voedingsstoffen? op te nemen uit voedingsmiddelen?, moeten ze worden afgebroken. 

Enzymen? helpen bij het afbraakproces. 

Ook voedselbederf? ontstaat door de werking van enzymen.

Demonstratie

Zetmeel aantonen met jodium-oplossing

jodium kleur = oranje bruin

Jodium = indicator

Leerdoelen

-Je kunt de werking van enzymen beschrijven

-Je kunt beschrijven welke rol bacteriën en schimmels spelen bij de voedselbederf

-Je kunt manieren noemen waarop voedsel kan worden geconserveerd

Tip: maak onder de les aantekeningen

Stofwisseling

In alle cellen van organismen vindt stofwisseling 

(scheikundige reacties) plaats. Dit betekent dat in de cel stoffen worden omgezet naar andere stoffen

bv: fotosynthese en verbranding

Door: Speciale eiwitten, die we enzymen noemen.

Water + CO2 + Licht --> zuurstof + glucose

Glucose + zuurstof --> Energie + CO2 + water

Dit enzym werkt als een schaar: afbreken.

Dit enzym werkt als lijm: opbouwen.

Enzymen zijn specifiek: 1 enzym versnelt 1 reactie.

Je hebt in een cel verschillende enzymen.

Werking van een enzym:

Enzymen worden zelf niet gebruikt.

Enzymactiviteit

De snelheid waarmee een enzym een reactie versnelt = de enzymactiviteit.

Enzymactiviteit is afhankelijk van:

- temperatuur

- zuurgraad 

Optimumkromme 

temperatuur-enzymactiviteit

Zuurgraad

De pH is een maat voor de zuurgraad voor een vloeistof.

De pH heeft invloed op de structuur van een enzym!

Veel enzymen werken minder goed in zure omgeving.

Voedselbederf

Om te voorkomen dat bacteriën en 

schimmels (reducenten) op voedsel groeien 

kan je het conserveren.

Conserveren = langer houdbaar maken

Voedselbederf en conserveren

Voedselbederf: kan zorgen voor voedselvergiftiging.

Conserveren = voedsel is behandeld tegen voedselbederf (omstandigheden voor bacteriën en schimmels worden hierdoor ongunstig en daardoor kunnen ze niet meer goed groeien).

Voedsel conserveren door:

Manieren om te conserveren:

1. Invriezen / Koelkast
2. Pasteuriseren
3. Steriliseren
4. Drogen
5. Luchtdicht verpakken
6. Conserveringsmiddelen toevoegen

Conserverings-middelen

• Suiker (zoet)

• zout (haring)-pekelen
• zuur  (azijn)

Aantekening

Conserveren: Voedsel langer houdbaar maken. Bv. koel bewaren, pasteuriseren, steriliseren, drogen en luchtdicht verpakken.

enzym: Eiwit dat reacties versnelt zonder zelf te worden verbruikt.

enzymactiviteit: Snelheid waarmee een enzym een reactie versnelt.

optimumkromme: Diagram van de enzymactiviteit met een minimum, een optimum en een maximum.

Aan het werk:

Lezen BS 1 Enzymen 

en 

maken opdrachten: 1, 2, 3, 5.

https://biologiepagina.nl/Oefeningen/Verteringsstelsel/verteringsstelsel.htm