Bijeenkomst 1

• Bewegingsonderwijs
• HBO
• Studiejaar 3

Bijeenkomst 1 

Bewegingsonderwijs

Herkennen van verschillen 

Starten met bewegen 

Ballen in de zaal 

Ballen in de zaal gooien, geen instructie, laten spelen. Na 3 min. Wat is opgevallen? - Verschillend gedrag. Kan iemand al wat benoemen? Zonder observatie? Dit is ook zo bij kinderen. We gaan plein maken. 

HEV in/tijdens bewegen

• Wat is jullie opgevallen 

• Welke verschillen in gedrag kunnen jullie al benoemen

Let op:  Wij filmen af en toe tijdens de les om te daarna de beelden te observeren, deze beelden worden niet bewaard. 

0-5 min.

HEV, herkennen van verschillen.

Werkvorm: bespreek met iemand naast jou de volgende vragen. 

Klassikaal terugkoppelen

heel kort houden, is opening, straks zelf inhoud geven.

Vandaag

Herkennen van verschillen in:

- motoriek

- beleving van bewegen

- motivatie om te bewegen

Voorbeeld van een beweegprobleem

Verschil tussen jouw groep in de klas versus op het plein/de gymzaal

En wat behandelen we (bijna) niet?

Expliciet het belang van bewegen, buitenspelen en bewegingsonderwijs. Dat lezen/horen we allemaal bijna dagelijks:

Ja, er is actieve participatie voor alle 4 de expertbijeenkomsten BO in voltijd 3

“Kleuters krijgen vaak onvoldoende aandacht in bewegingsonderwijs, terwijl juist zij het meeste profijt hebben van regelmatige beweging.” (KVLO, 2023)

Als scholen deze lessen bewegingsonderwijs niet aanbieden, kan dat leiden tot blijvende nadelige effecten op de fysieke en mentale gezondheid van kinderen.” (EenVandaag, 2023)

Jantje Beton (2023). Onderzoek buitenspelen 2023 - Stop nooit met spelen!

- 21% van de kinderen geeft aan dat zij te weinig tijd hebben om buiten te spelen.

- Opvallend is het verschil in het aantal kinderen waarmee kinderen binnen- of buitenspelen. 25% van de kinderen die binnen spelen doen dit alleen. Buiten speelt 62% met 3 of meer kinderen samen.

- 6 op de 10 kinderen komen buiten kinderen tegen die zij normaal gesproken niet zien.

- Meer dan de helft van de kinderen zou wel vaker buiten willen spelen, dit geldt nog sterker in stedelijk gebied (65%).

"Kinderen en jongeren bewegen minder en hun motoriek gaat achteruit." Dit leidt tot risico's zoals sociale isolatie, blessures en leefstijlgerelateerde ziekten, en vermindert de kans dat ze actief blijven op latere leeftijd (Mooibeweging.nl, 2023).

“Kleuters krijgen vaak onvoldoende aandacht in bewegingsonderwijs, terwijl juist zij het meeste profijt hebben van regelmatige beweging.” (KVLO, 2023).

Referentie: KVLO. (2023). Scholen missen nog steeds de norm voor bewegingsonderwijs voor kleuters. KVLO. https://www.kvlo.nl​:contentRefer

“Maar liefst 21% van de kinderen geeft aan te weinig tijd te hebben om buiten te spelen, wat hun sociale interacties en beweging beperkt, ondanks het feit dat ze het belangrijk vinden.” (Jantje Beton, 2023)​https://www.kenniscentrumsportenbewegen.nl/kennisbank/publicaties/?onderzoek-buitenspelen-2023-stop-nooit-met-spelen&kb_id=27495ence[oaicite:2]{index=2}.

Als scholen deze bewegingsonderwijs lessen niet aanbieden, kan dat leiden tot blijvende nadelige effecten op de fysieke en mentale gezondheid van kinderen.” (EenVandaag, 2023).

Referentie: EenVandaag. (2023). Op de sportiefste basisschool lukt het wél om kinderen genoeg te laten bewegen. EenVandaag. https://eenvandaag.avrotros.nl​:contentReference[oaicite:1]{index=1}.

"Kinderen en jongeren bewegen minder en hun motoriek gaat achteruit." Dit leidt tot risico's zoals sociale isolatie, blessures en leefstijlgerelateerde ziekten, en vermindert de kans dat ze actief blijven op latere leeftijd (Mooibeweging.nl, 2023).

Referentie: Mooibeweging.nl. (2023). Motorische ontwikkeling bij kinderen. Mooibeweging. https://www.mooibeweging.nl

Mat

Mat

Voetbal

Springtouwen

Slackline

Bank met Pylonnen

Dubbele bank

Tikspel

Ballen

Docent filmt de activiteiten 

5-35 min.

Bankjes op het plein, randjes van de zandbak, boomstammen etc.: slackline, passeren, dubbele bank.

Tikspel met kijkwijzer

Touwtjes voor touwtje springen

Kleine ballen bij muur om te gooien (kijkwijzer erbij)

We gaan buitenspelen, daar is het voetbal, voor de rest mag je spelen en go...

voetbalveldje 

Activiteit op het bord bekijken

• Direct actie
  
• Kat uit de boom kijken
  
• Leiding nemen
  
• Regels bepalen, lijnen uitzetten
  
• Rekening houden met anderen
  
• Laten zien wat ze kunnen
  
• Spelen om te winnen
  
• Spelen voor het plezier

Koppelen aan competentie

Wat kan competentie voor invloed hebben

tijdens het buitenspeelmoment

Waarom doen we dit? Ogen openen van de studenten, ze zijn niet alleen aan het bewegen, herkennen van verschillen.

--> studenten die direct iets specifiek gaan doen en juist die de kat uit de boom kijken

--> studenten die de leiding nemen en studenten die meegaan

--> studenten die de regels bepalen en studenten die daar tegenaan gaan

--> studenten die rekening houden met verschillen, studenten die graag willen laten zien wat ze kunnen

--> studenten die spelen om te winnen en die spelen voor het plezier

Vraag: kan je dit koppelen aan competentie?

Wat kan competentie voor invloed hebben tijdens het buitenspelen? 

DCD

Tot 2.40

Voor behandeling filmpje stoppen. 2.40

Observatie motoriek 

Als jouw motorische ontwikkeling anders loopt kan dit leiden tot ander soort gedrag. 

• Eigen voorbeelden?
• Voorbeelden uit stage?
• Bewegingsonderwijs van nu

- motorisch ontwikkeling levert vaak anders gedrag.

Boeken om DCD te bespreken 

De gloriefant - Mieke Dobbels

- Prentenboek

Toverslag en Heksenvloek - Elle McNicoll:

- Duologie

- Young adult, maar wellicht om voor te 

lezen bovenbouw

https://www.lannoo.be/nl/de-gloriefant

https://www.bol.com/nl/nl/p/toverslag/9300000145369753/?bltgh=vIipB08jhSye8w1MEFpFSg.2_34.35.ProductImage

https://www.bol.com/nl/nl/p/heksenvloek/9300000175009333/?bltgh=riNuh1orLVmYixzVNiJKhQ.2_34.36.ProductImage

Ga staan op huisnummer

Kijkpunten per groepje:

- voor tijdens een les BO

- voor tijdens het buitenspelen

Waarop zou je willen en kunnen kijken? 

Iedere groep krijgt een whiteboard maakt een lijstje

Taak van onderwijs is het ontwikkelingen van het kind in de breedste zin van het woord dus niet alleen op kwalificatie. Een rapport bevat alleen inzicht in de prestaties van het kind en niet in de ontwikkeling van het pedagogische kind, denk aan doorzettingsvermogen, omgaan met teleurstelling, verwerking van tegenslagen, omgang met elkaar etc.

vb: zijn er kinderen die zich distantiëren van de groep, zijn de kinderen die leiding nemen, op welke manier --> welke sociale hiërarchie zie ik?

Zijn er kinderen die ander gedrag vertonen in deze situatie ivm de klas

Kijkpunten verbeteren

Loop langs de groepen en neem kijkpunten mee waarvan jullie vinden dat dit een toevoeging is op jullie kijkpunten

4 onderdelen klaarzetten 

4 onderdelen

• Kingen
• Rupstikkertje
• ATW
• Fopbal 

4 groepen spelen 1 groep observeert 

Gebruik jullie kijkpunten en als extra opdracht:

wat valt je op in gedrag en motorische vaardigheden van mede studenten die je misschien niet had verwacht of wat 'gewoon’ opvallend is?  

Heb je minder dan 25 studenten laat dan één onderdeel leeg

Bespreek in 1 minuut met iemand van anders dan jouw kijkkpunten wat je hebt gezien en wat je hebt gemist hebt in jouw kijkkader. Wie was er al heel tevreden met zijn kijkpunten, wie zal er iets weghalen? We hebben heel snel de neiging om te kijken naar het spel in plaats van naar het gedrag. Kijk bijvoorbeeld naar fopbal: welk gedrag zie je? Als je bang bent voor de bal, dan ben je snel weg? En als we kijken naar diegene in het midden? Wat voor gedrag komt daarbij? Hij is idd de leider, en die mag eigenlijk wel heel veel bepalen. En die heeft veel macht. En als er een negatieve sfeer is dan komt het daar naar boven.

Waarom kijken naar bewegen?

- sociale interactie kinderen in een andere omgeving

- overkoepelend pedagogisch klimaat

- inzicht sociaal emotionele ontwikkeling

- inzicht motorische ontwikkeling

- communicatie naar ouders

- beter begrip/belang bewegen (algemeen en bewegingsonderwijs)

Opdracht 

Ga kijken bij de les bewegingsonderwijs op stage.

Observeer aan de hand van het kijkpunten.  

Waarom kijken bij de les bewegingsonderwijs ?

Maak een foto van de kijkpunten 

hogeschoolleiden.sharepoint.com

Observatie

• Wat valt jullie op?
• Kijk nog eens en dan specifiek naar een kind wat jou opvalt
• Waarom is deze informatie relevant voor jou als leerkracht

Verschillende manier van bewegen beleven 

5 groepen 5 onderdelen 

1:  Route maken 

2: Badminton

3: Club van 100 met differentiatie

4: Ring hockey

5: Shoot out, korfbal

Gymzaal klaarzetten en doen 

Ringhockey

Club van 100

Route

maken

Badminton

Shoot out korbal

Behoefte bespreken 

• Hoe hebben jullie het ervaren? 
• Als je met een andere blik kijkt dan deelnemer vallen je dan meer zaken op?
• Welke behoefte zijn er allemaal en wat kunnen wij daarmee?
• Welke angsten zijn er?

Game-elementen (OK)

Onderwijs in beweging (2020)

Modaliteiten (JK)

Modaliteiten: redenen van de beweger om te bewegen: beleving

Vier modaliteiten (Van 't Hooft & Fellinger, 2013):

• sparren: ‘het leren kennen van je kunnen’.
• leren: ‘het leren kunnen’
• ontmoeten: ‘het leren kennen’
• vieren: ‘het kunnen’

Modaliteiten: redenen van de beweger om te bewegen bijv. waarom gooit een kind steeds een bal hard tegen de muur en probeert hij hem te vangen, waarom glijdt hij continu van de glijbaan of fietst hij rondjes om het veld, waarom blijft ze de koprol proberen op bed

sparren: 'Bij het sparren gaat het voornamelijk om het leveren van een inspanning om een (zelf) gestelde uitdaging aan te gaan.'

Leren: 'Het verwerven van bewegingsvaardigheden, opdoen van

motorische skills.’ 

VOORBEELD - IK WIL WETEN HOE HET BETER GAAT LUKKEN

Micha (groep 1), een van de kinderen die sinds enkele weken op school zit, probeert met een bezweet en serieus gezicht de bal over de bank in de mand te rollen. Steeds maar weer en steeds ernaast. De juf ziet wat er gebeurt en loopt naar hem toe. Micha stopt met rollen en kijkt verwachtingsvol naar de juf. Ze gaat hem vertellen hoe het moet, hoe het nog beter gaat lukken. Micha glundert.

ontmoeten ‘Het tegenkomen of ontmoeten van de ander, het andere en/of jezelf.’ 

Bij het ontmoeten gaat het om het tegenkomen van de ander, het andere (het materiaal) of jezelf. Kenmerkend is het zoeken naar en bewegen op de grens van het vermogen van de deelnemer en het materiaal. Een kind dat het bewegen ontmoetend beleeft en ervaart, heeft behoefte aan een uitnodigende, vragende en uitlokkende leerkracht. Gedifferentieerde verkenningsmogelijkheden

binnen ontworpen en aangeboden bewegingssituaties zijn een kenmerk voor jonge kinderen die ontmoetend de wereld beter leren kennen.

vieren: ‘Het moeiteloos en ontspannen bewegen.’ 

Bij het vieren gaat het voornamelijk om ontspannen en moeiteloos bewegen. ‘Speelsheid’, ‘herhaling’ en ‘gemak’ zijn de kernwoorden. Een kind dat het bewegen vierend beleeft en ervaart, vraagt om een rustgevende, uitnodigende en volgende leerkracht. Het gaat om het in vrijheid bewegen binnen ontworpen en gearrangeerde bewegingssituaties.

Angsten

Welke angsten zijn er?

- de bal

- hoogte

- springen over (bok, kast, paaltje)

- over de kop gaan

- andere kinderen (herrie/geluid/wild doen)

Deze angsten komen zowel solitair als in combinaties voor. 

Solitair kan bijv. bij kinderen die minder goed zien de bal en over de kop.

Het kan ook zijn dat kinderen voor (bijna) alle elementen bang zijn (gecombineerd). Er kan dan sprake zijn van een karaktereigenschap.

Let op angst is ALTIJD echt!!

Podcast

Toch 10 min. over het belang van bewegen ;)

Welke eyeopeners hoor je

De motoriek van kinderen holt achteruit

Opdracht periode 2 OMV

* Observeer bij de les bewegingsonderwijs a.d.h.v de kijkpunten

* Observeer het buitenspelen 

* Beide inleveren op Its voordat het volgende college start!

welke behoeftes zie je daar, 

hoe zie je dit

wordt eraan voldaan?

Herken je het pedagogisch klimaat uit de klas en in de zaal?  

Ontwikkel een kijkkader gericht op de verschillen in de beleving van kinderen. 

Observeren van verschillen

Filmpje bekijken op het bord. 

Wat zie je gebeuren op verschillen in gedrag? 

- Kan je dit koppelen aan autonomie, verbondenheid en competentie?

Wat zie je gebeuren op verschillen in motorische vaardigheid

Een observatie is nooit de waarheid, dit is aanleiding tot een gesprek.

Je voelt iets maar nu ook actie ondernemen. Dit is een open observatie.