MFB

• BSP apothekersassistenten
• MBO
• Studiejaar 2

       MFB's

Regels voor succes:

-  Je bent op tijd in de les.

- Je zorgt dat je de benodigde lesmaterialen bij je hebt           laptop mee

- Je telefoon staat op stil en zit in je tas, 

- Je tas staat op de grond. 

- Je hebt respect voor jouw medestudenten en docent

- Er wordt niet gegeten of gedronken in het lokaal

anders pas ik even op je telefoon 

De gouden regels.

Programma & Lesdoelen

- Vragen van jullie 

- MFB's               IA CI en ontbrekende medicatie 

- Darmproblemen op vakantie

Lesdoelen:

- Ik weet waat MFB zijn

- Ik weet op welke wijze ik een MFB dien af te lezen.

- Ik weet welke informatie ik dien te geven over darmproblemen op vakantie

- Ik weet welk adviezen (medicamenteus, als niet medicamenteus) dien te geven bij darmproblemen. 

MFB's

Medisch Farmaceutische Beslisregels = MFB's 

Medicatiebewaking, individueel afgestemd op de patiënt.

Patiëntgerichte signalen komen boven in het AIS. 

Medisch Farmaceutische Beslisregels vormen een nieuwe generatie geautomatiseerde medicatiebewaking

Z-Index levert MFB’s uit met de G-Standaard, zodat ze kunnen worden toegepast in het AIS. 

Met behulp van MFB's kunnen onder andere hoog-risicosituaties worden gesignaleerd en kunnen irrelevante signalen worden gefilterd. MFB's kunnen gebruik maken van labwaarden en andere patiëntkenmerken.

Zoek de MFB maagprotectie

Kan iedereen die vinden en aflezen?

Evt. opdracht recept NSAID

https://kennisbank.knmp.nl/article/medisch_farmaceutische_beslisregels/protocol/107-7.html

NSAID's = prostaglandine synthetase remmers

 = prostaglandine synthetaseremmers

NSAID's 

Welke darm problemen kun je tegen komen op vakantie? 

Een zelfzorg advies dient volgens een goede structuur te verlopen. Welke volgorde heeft een goed gesprek, en welke informatie dien je dus uit te vragen om tot een goed advies te komen?

WHAM is minimaal. 

Voorbeeld bord met minimaal en meer uitvragen. 

Kom je tot een ander advies?

Hoe ga jij die informatie leren? 

- zelf studie

- Farmalect module maken

- Opdracht maken

Het Prikkelbare Darm Syndroom (PDS) of Irritable Bowel Syndrome (IBS) is een verstoring van de functie van het maag-darmkanaal, met name van de dikke darm. Het is een veel voorkomende chronische darmaandoening.

 Slijm bij de ontlasting kan ook een symptoom van PDS zijn.

Zelfzorg Diarree

- Wat is acute diarree? 

- Oorzaken acute diarree?

- Natuurlijk beloop...

- Wat is chronische diarree?

- Meestal symtoom van onderliggende ziekte

- Geen zelfzorg!

Klachten uitvragen!

- Dunne, waterige ontlasting, vaker dan normaal

- Misselijk, braken

- Buikkrampen 

- Winderigheid

- Gevoel van malaise, moeheid

- Uitdroging

- Koorts

Dehydratie

Kinderen < 2 jaar en ouderen (>70 jaar) meer risico!

- Urine heel donker gekleurd

- Geen urineproductie meer  

- Droge mond, dorst

- Lusteloos

- Sufheid

Voor wie is het advies bedoeld?

• Kind (leeftijd)
• Volwassene (leeftijd)
• Met verminderde nierfunctie of hartfalen

Hoe lang al klachten?

- Is er sprake van waterdunne ontlasting?

- Hoelang al klachten?

- Hoe vaak per dag ontlasting?

- Recent verre reis gemaakt?

- Iets gegeten wat de klachten kan veroorzaken?

- Anderen ook klachten?

Welke actie al ondernomen?

Als zinvolle maatregelen zoals ook in de ZZ standaard genoemd geen vermindering van diarree geeft 

--> huisarts

Welke medicatie?

• Middelen met diarree als bijwerking *
• Middelen met diarree als symptoom van overdosering * 
• Middelen met verminderde absorptie bij diarree *
• Lithium
• (Combinatie van middelen met extra gevaar hyponatriëmie)
• Diabetes medicatie
• Interactie met loperamide: Tipranavir

* Welke middelen kunnen als bijwerking diarree geven?

* Middelen met als bijwerking diarree?

• Antibiotica
• Magnesiumzouten
• Metformine
• Misoprostol
• Overmatig gebruik laxantia
• Sorbitol 

* Middelen met diarree als symptoom van overdosering?

• Oncolytica
• Methotrexaat
• Colchicine
• Theofylline
• Valproïnezuur

* Middelen waarvan de absorptie wordt verminderd bij diarree?

• Anticonceptiepil
• Digoxine
• Lithium
• Anti-epileptica

Wanneer naar de huisarts verwijzen?

- Chronische diarree (> 2 weken)

- Koorts, bloed bij ontlasting, aanhoudende buikpijn

- Bij verhoogd risico op uitdroging! *

- Bij gebruik middelen met als bijwerking diarree  

   of middelen met meer kans op bijwerkingen door de diarree

- afwisselend klachten van diarree en obstipatie

* Bij verhoogd risico op uitdroging naar de huisarts !!!

• > 6x / dag waterdunne diarree gedurende 3 dagen of langer
• kinderen < 2 jaar, ouderen >70 jaar, bij verminderde nierfunctie of hartfalen  al na 1 dag naar de huisarts verwijzen!! 

* Bij verhoogd risico op uitdroging naar huisarts!!!

• Diarree én koorts gedurende 3 dagen of langer
• Bij kinderen < 2 jaar, ouderen >70 jaar, bij verminderde nierfunctie of hartfalen al na 1 dag naar de huisarts!!

* Bij verhoogd risico op uitdroging naar de huisarts!!!

•  Waterdunne diarree  > 3 x / dag bij ouderen > 70 jaar, verminderde nierfunctie of hartfalen én gebruik diureticum, RAAS-remmer, SGLT-2 remmer of Metformine

* Bij verhoogd risico op uitdroging naar de huisarts!!!

En verder....

• Bij waterdunne frequente diarree met aanhoudend braken en minimale vochtinname
• Bij medicatie die kans op uitdroging verhoogd
• Bij uitdrogingsverschijnslen

Welke niet-medicamenteuze adviezen ken je bij acute diarree?

• Voedsel; koffie, alcohol, scherp of vet eten, citrusvruchten, pepermunt
• roken
• stress
• verhoogde druk buik
• verhoogd hoofdeinde
• wijziging medicatie
• geen NSAID maar paracetamol 

Medicamenteuze adviezen

Eerste keuze middelen

• ORS
• Loperamide

- Niet < 8 jaar en niet bij zwangerschap adviseren

- Dosering...

- Niet langer dan 2 dagen

Duur van de zelfbehandeling

- Naar huisarts als de diarree niet binnen 1 week niet is verminderd!

Wat is acute diarree?

1. Frequent optredende ontlasting
2. Langdurig afwisselende waterdunne ontlasting
3. Plotseling frequente waterdunne ontlasting 1-2 dagen
4. Toenemende ontlasting afgewisseld met verstopping

Welk niet-medicamenteus advies is heel belangrijk bij acute diarree?

1. Bewegen
2. Dieetmaatregelen
3. Geen contact met anderen
4. Veel drinken

Wanneer verwijs je een patiënt met diarree door naar de huisarts?

1. Acute diarree (4x / dag) sinds 2 dagen bij gezonde 50 jarige man
2. Acute diarree (3x / dag) bij > 70 jarige man met Metformine
3. Acute diarree ( 2 dagen) bij 4 jarig meisje met lichte klachten
4. Acute diarree (4x dag) bij een vrouw die de pil gebruikt

Welk geneesmiddel remt de darmperistaltiek?

1. Bisacodyl
2. Loperamide
3. Norit
4. ORS

Welk geneesmiddel vult tekorten van elektrolyten aan en voorkomt uitdroging?

1. Bisacodyl
2. Loperamide
3. Norit
4. ORS

Welke groep geneesmiddelen kan als bijwerking diarree geven?

1. Antidepressiva
2. Beta-blokkers
3. Magnesiumzouten
4. Nitraten