CBO Zwachtelen

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

ACT

Ambulante compressie therapie

Lesinhoud

• verschil zwachtelen en ACT zwachtelen 
• Wat is ACT zwachtelen
• Indicaties
• Soorten zwachtels
• Polsteren
• Problemen bij zwachtelen
• Contra-indicaties
• Verpleegkundige/verzorgende aandachtspunten

Het doel van zwachtelen 

Fixeren van verband of spalk;

Mobiliseren (verbeteren van bewegingsbeperking);

Bevorderen van de veneuze (aderen) circulatie;

Uitoefenen van druk om een bloeding te stelpen;

contra indicaties 

vernauwde of dichte bloedvaten;te strak zwachtelen

verminderde bloedcirculatie door de slagaderen;te strak zwachtelen

allergie voor het gebruikte materiaal. Duidt op een huiduitslag

ACT zwachtelen

A = ambulante

C = compressie

T = therapie

WCS= classificatiemodel wond (bel de verpleegkundige!)

• Het is een arbeidsintensieve en complexe vaardigheid.
  
• Wordt alleen uitgevoerd in opdracht van een arts. 

Compressie

• Uitoefenen van druk
• Hoogste druk rond de enkels
• Druk neemt af richting het hart
• Druk rond de benen is gelijkmatig
• Bij twee zwachtels; andere richting,begin bij de kleine teen.

Indicaties

• Voorkomen oedeem (door bijv. arteriële insufficiëntie) slagaderverkalking 
  

• Voorkomen lymfe-oedeem (door bijv. onvoldoende werking lymfesysteem)
  
• (voorkomen van) trombose
  
• ulcus cruris(open been)
• Spataderen (veneuze)

Veneuze insufficiëntie

Wordt veroorzaakt doordat kleppen in de aderen niet goed meer werken. 

Er ontstaan o.a. spataderen, het bloed wat zich daar heeft verzameld, verspreidt zich naar omliggende weefsels.

Factoren die een rol spelen;

• Leeftijd
• Verminderde mobiliteit
• Obesitas 
• Geslacht; vrouwen vaker dan mannen. 
• Erfelijkheid 

https://www.medi.nl/gezondheid/diagnose-therapie/vaatproblemen/veneuze-insufficientie/

Korte rek zwachtels

Niet/weinig rekbaar

Werkdruk

Bij mobiele zorgvragers

Dag en nacht te dragen

Twee zwachtels per been

Lange rek zwachtels

Rekbaar

Rustdruk

Bij minder mobiele zorgvragers

Alléén overdag!

Alle zwachtels zijn wasbaar op 30 graden max 10 x (markeren met stift)

Welke zwachtels zijn er?

Korterek zwachtels

Langerek zwachtels

Zinklijmverband

Urgo K2

Polsteren

• Been rond en conisch maken
• Holten opvullen met polstermateriaal en scherpe randen (scheenbeen) afvlakken
• Doel: gelijkmatige drukverdeling
• Synthetische watten en tubifast buisverband

Problemen bij het zwachtelen

• Pijn
  
• Irritatie van de huid
  
• Vensteroedeem
  
• Striemen en blaren
• Kleur tenen ( witte tenen arteriële insufficiëntie, bel de verpleegkundige!) bij blauwe tenen: loop een stukje
• Afzakken van de zwachtel
  

Verpleegkundige aandachtspunten

• let op de huid ! ( denk aan wondjes, smetten)
• breng de zwachtels gelijkmatig en stevig aan 
• let op de houding bij het zwachtelen 
• als er sprake is van een wond: laat de zwachtel niet op de wond beginnen of eindigen; 
  
• Realiseer je dat het belangrijk is dat deze handeling goed uitgevoerd wordt en ken de indicaties & contra-indicaties.
  
• Geef de zorgvrager goede voorlichting.

Voorlichting

Er zijn leefregels voor zorgvragers met ACT zwachtels.

• Hoe om te gaan met veranderende leefwijze; mobiliteit, oefeningen bij bedlegerigheid
  
• Beter liggen en lopen dan zitten en staan.
• Vermijd overmatige warmte, zoals vloerverwarming, een heet bad of te veel zon.
• Let op lichaamsgewicht.

DEMONSTRATIE

En oefenen:

Vilans

Materialen

AAN DE SLAG!

Bestudeer

Lees het protocol voor zwachtelen van Vilans op Zenya