Les_6_periode_3

zwakke werkwoorden

zwakke werkwoorden hebben een vast schema net als in het Nederlands:

spelen-speelde-gespeeld   (ge+ stam+d) nederlands

trainen-trainde-getraind (ge+ stam + d) nederlands

in het Duits

spielen- spielte-gespielt

sterke werkwoorden moet je uit je hoofd leren en hebben geen vast schema.

Bijvoorbeeld:

eten- at- gegeten

lopen-liep-gelopen

Basisregel voor het voltooid deelwoord van zwakke werkwoorden

Het voltooid deelwoord wordt gevormd door: 

GE + STAM + T

Bijvoorbeeld:

hören - Wir haben es gestern schon gehört. horen

Wij hebben het gisteren al gehoord.

spielen - Mein Hund hat mit meiner Katze gespielt. spelen

Mijn hond heeft met mijn kat gespeeld.

Im Buch S. 72

uitzonderingen op de regel voor het voltooid deelwoord van zwakke werkwoorden:

1. werkwoorden die op -ieren eindigen --> stam + t
2. werkwoorden die met be- , ver-, beginnen --> stam+ t
3. beide bovenstaande zijn juist

Sterke werkwoorden

(in NL sterk in Duits ook)

lopen-liep-gelopen

laufen-lief-gelaufen

zingen-zong-gezongen

singen-sang-gesungen

rijden-reed-gereden

fahren-fuhr-gefahren

Voltooid deelwoord moet je leren (er staan lijsten in het woordenboek) Buch s.100. Is het in Nederlands sterk dan ook in het Duits

stamm +

ich  - e

du   - st

er,sie- t

wir  - en

ihr       -t

sie,Sie -en

Starke Verben mit -a im Stamm

Verandering van a -> ä bij sterke ww met -a in de stam

schlafen- ich schlafe- du schläfst- er schläft

slapen

tragen- ich trage- du trägst- er trägt

dragen

DUS !

Fahren

ich fahre                           wir fahren

du fährst                           ihr fahrt

er,sie,es fährt                  sie/Sie fahren

ich habe/bin nach Berlin gefahren

stamm mit -e

Starke Verben mit -e (klinkt kort) im Stamm bekommen -> i

helpen

helfen- du hilfst, er,sie,es hilft

bij lange klank (ee) bekommt es -> ie

lezen

lesen-  du liest, er,sie,es liest 

Verandering stamklinker alleen bij:  du, er,sie ,es

Let op uitzonderingen

Bij werden (worden/zullen) , geben  (geven) en nehmen (nemen) verandert de lange 'e' in 'i', niet in 'ie'.!!

gehen (gaan) is een uitzondering (gewoon 'du gehst')

samengevat

Sterk ww- hoor je door klankverandering

korte klank -e- in het sterke ww -> -i

lange klank -ee- in het sterke ww -> -ie

Sterke ww met -a in de stam wordt -ä

bij: du, er, sie,es (man)

Opdracht : sterke werkwoorden

LET OP je hebt je boek nodig pagina 100

Groep A (mensen die beginnen met Duits): 

8 meerkeuze vragen (basisstof: blauw stipje)

6 open vragen (extra oefening: paars stipje) 

Groep B (mensen die al Duits hebben gehad):

8 meerkeuze vragen (basisstof: blauw stipje)

6 open vragen (extra oefening paars stipje)

1 schrijfopdracht (extra uitdaging: geel stipje)

Tijd: 20 minuten

Ben je klaar? Begin met het huiswerk:

Aufgabe 3.20 auf S. 106 im Buch

Heb je vragen steek je hand even in de lucht

Wanneer komt de verandering '-ie'?

1. Bij een korte 'e'-klank
2. Bij een lange 'ee'-klank

Wat gebeurt er bij een korte klank in het werkwoord?

1. een '-e' wordt 'i'
2. een '-e' wordt 'ie'
3. een '-e' blijft zo
4. Ik doe niet moeilijk en schrijf maar wat op

du (helfen)

1. helfst
2. hilfst
3. hilft
4. helfest

er (schlafen)

1. schlaft
2. schlift
3. schläft
4. schläfest

er (fahren)

1. fahrt
2. fihrt
3. fähret
4. fährt

ihr (fahren)

1. fahrt
2. fihrt
3. fähret
4. fährt

du (sehen)
Let op uitzondering

1. sihst
2. seht
3. siehst
4. sieht

sie (geben) enkelvoud (1 vrouw)

1. gebt
2. gibst
3. gibt
4. giebst

Extra uitdaging

Schrijf een e-mail aan jouw baas. Hij wil weten of de planner je heeft gebeld en of je morgen naar Gelsenkirchen gaat rijden.

1. Vraag hoe het met hem gaat.
   
2. Zeg dat het goed met jou gaat.
   
3. Zeg dat de planner  (der Planer) je heeft gebeld (anrufen) over de rit (die Fahrt) .
4. Dat dat wel kan (zie quizlet huiswerk).
5. Dat je vandaag naar Berlijn heb gereden (fahren).
6. Dat je morgen naar Gelsenkirchen rijdt.
7. Neem afscheid (wat zeg je dan?)

Schrijf je e-mail op de volgende slide.

die Hausaufgaben 

3.20 im Buch Seite 106

stap 1: gebruik de lijsten op Seite 100 im Buch

Stap 2: maak dan de opdracht 3.20 (alleen t.t