vmbo-K Geluid les 6 + 7

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

Huiswerk vorige les:

-Test Jezelf H7.1 (2e kans) 

-Lezen H7.2 snaarinstrumenten & frequentie

- Maken online werkboek opgave 17-18-21-22-23-26-27

Huiswerk volgende les:

- Maak een samenvatting van heel H7.2

Zie planner ItsLearning!

Wat gaan we vandaag doen?

Herhaling: Snaren en toonhoogte

Je kunt uitleggen wat er bedoeld wordt met frequentie

Je gaat uitzoeken wat het verband is tussen frequentie en toonhoogte

Nodig: lange liniaal

Oscilloscoop

Een gitarist kan snaren strakker en losser draaien. Wat moet hij doen als de snaar te laag klinkt?

1. Losser draaien
2. Strakker draaien

Met een basgitaar kun je lagere tonen spelen dan een gewone gitaar. Hoe komt dat?

1. dikkere snaren
2. langere snaren
3. dikkere en langere snaren
4. door de elektrische versterking

Welke beweringen over de toonhoogte van een snaar is goed?

1. Hoe dikker, hoe hoger de toon
2. Hoe langer, hoe lager de toon
3. Hoe strakker, hoe lager de toon

De toon van een snaar hangt af van 3 dingen:

1. De dikte
(hoe dikker hoe lager)

2. De l e n g t e
(hoe langer hoe lager)

3. De spanning
(hoe losser hoe lager)

Wat wordt er bedoeld met frequentie.

Proef 5:

- Nodig een platte liniaal (anders een geodriehoek, maar dan zie je het niet zo goed...)

Meedoen:

- Zelf uitvoeren

- Onderzoeksvraag beantwoorden

Geen liniaal of zelf even checken of je het goed doet?

Bekijk dan een kort video fragment waarin de docent de proef uitvoert.

(Link in de Teams chat)

De hoogte van de toon heeft
te maken met de frequentie
van het geluid.

Frequentie: aantal trillingen per seconde

Onderzoeksvraag:

Welk verband is er tussen het aantal trillingen per seconde (de frequentie) en de hoogte van een toon?

Uitvoering:

1. Duw de liniaal met je hand
stevig op de tafel.
2. Zorg ervoor dat je liniaal ongeveer 15 cm
    buiten de tafel uitsteekt.

3. Breng het uiteinde in trilling.

4. Herhaal dit op 10 en 5 cm.

5. Beantwoord de volgende vragen voor 15-10-5 cm:
Hoor je verschil in geluid?

Bij welke afstand trilt de liniaal het snelst?

Bij welke afstand is het geluid van de liniaal het laagst?

6. Schrijf je conclusie op:
Welk verband is er tussen het aantal trillingen per seconde (de frequentie) en de hoogte van een toon?

Beantwoord de volgende vragen voor 15-10-5 cm:
1. Hoor je verschil in geluid?
2. Bij welke afstand trilt de liniaal het snelst?
3. Bij welke afstand is het geluid van de liniaal het laagst?
Schrijf je conclusie op:
4. Welk verband is er tussen het aantal trillingen per seconde (de frequentie)
en de hoogte van een toon?

Hoe korter de liniaal uitsteekt over de tafel:
1. hoe hoger het geluid
2. hoe sneller de trillingen

Hoe sneller de trillingen, hoe meer trillingen er in 1 seconde passen. 

De frequentie van geluid is het aantal trillingen per seconde.

Hoe groter de frequentie, hoe hoger de toon klinkt.

De frequentie wordt uitgedrukt in hertz (Hz).

128 Hz = 128 trillingen per seconde

Dus een geluid met een frequentie van 400Hz geeft een hogere toon dan een geluid met een frequentie van 128Hz.

Geef in eigen woorden de definitie van de frequentiebereik van het gehoor.

Wat is het frequentie bereik van een roodborstje?

Geluidsgolven in beeld

Geluidsgolven breng je in beeld met behulp van een oscilloscoop.

1 trilling is 1 top en 1 dal 

Stemvork en Oscilloscoop

y-as
De "grootte" van de golven zegt iets over het volume.

--> Amplitude

Hoe groter de golf, hoe harder het geluid.

x-as

De "hoeveelheid" golven zegt iets over de toonhoogte.

--> Frequentie

Hoe meer golven, hoe hoger de toon.

Welke geluidsgolf geeft het grootste volume (is het hardst hoorbaar)?

1. blauw
2. geel

Welke geluidsgolf heeft de laagste toon?

1. blauw
2. geel

Frequentiebereik van het gehoor:
De laagste en hoogste tonen die je nog kan horen

(20 - 20 000 Hz)

en hoe ouder je wordt, hoe moeilijker het is de hoge tonen te horen!

Met een oscilloscoop kun je geluid in beeld brengen. Geluidstrillingen worden opgevangen door een microfoon en omgezet in een elektrisch signaal.

In een oscillogram zie je op de y-as het volume (amplitude) en op de x-as de toon (frequentie) van een geluid.

Huiswerk volgende les:

- Maak een samenvatting van heel H7.2

ZIE OOK ITSLEARNING!