Duizeligheid DA1

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

Duizeligheid DA1

                                                                                                                         Triage 

Duizeligheid - Leerdoelen

- De student heeft kennis over het behandelen van duizeligheid

- De student weet verschillende oorzaken van duizeligheid

- De student kan de vragen in eigen woorden stellen aan de patiënt vanuit de ingangsklacht duizelig

Hoe komt het?

Gevoel van evenwicht bepaald door evenwichtsorgaan in binnenoor + hersenen

Duizeligheid, 2 soorten 

-  Draaiduizelig ( De wereld om je heen beweegt of je beweegt zelf. )

- Licht gevoel in je hoofd ( Een zweverig of flauw gevoel/ het gevoel bijna flauw te vallen. )

Welke is verontrustender, kan bijv. door hartproblemen komen? 

Is draaiduizeligheid altijd onschuldig? NEEE!!!  Bij CVA, vaak ondersteund door uitval van spraak, dubbelzien.

BPPD benigne paroxismale positieduizeligheid: door plotselinge veranderingen van de stand van het hoofd, buigen draaien in bed. Duurt vaak een paar seconden. Kan duren tot wel een maand. Heel vervelend, patiënten zijn vaak bang. Wel rustig doorgaan met bewegen

Neuritis vestibularis: constante draaiduizeligheid, met misselijkheid en braken. Patiënt ligt met gesloten ogen in bed. Wordt veroorzaakt door het evenwichtsorgaan Wordt vaak na een paar dagen wel minder -> zo nodig medicatie tegen misselijkheid 

Ziekte van Menierre-> draaiduizeligheid met eenzijdig gehoorverlies en oorsuizen, aanvalsgewijs -> veroorzaakt op latere leeftijd vaak gehoorverlies. alleen medicatie om misselijkheid/braken wat te doen afnemen. 

Draaiduizeligheid wordt meestal veroorzaakt door een probleem met het evenwichtsorgaan in een van de oren. 

Als het evenwichtsorgaan niet goed werkt, ontvangen de hersenen verkeerde informatie. Daardoor lijkt voor de patiënt alles te draaien.

Draaiduizelig

• BPPD                               
• Neuritis Vestibularis 
• Ziekte van Ménière    
• CVA / TIA                    

BPPD = Benigne paroxismale positieduizeligheid

Betekenis afkorting BPPD

Benigne Paroxismale Positie Draaiduizeligheid

Benigne betekent 'goedaardig/ongevaarlijk'
Paroxismale staat voor 'in aanvallen optredend'.

BPPD

BPPD = Aanvalsgewijze positieduizeligheid (benigne paroxismale positie duizeligheid)

*kortdurende maar hevige draaiduizeligheid na bewegen van het hoofd

* Oorsuizen

* Misselijkheid en braken

* Transpireren: 

* Schokkende oogbewegingen

Oorzaak : losraken van gehoorsteentjes door trauma, infectie of ouder worden

     

Neuritis vestibularis

• Werkt tijdelijk 1 van de evenwichtsorganen niet
• Heftige draaiduizeligheid bij bewegen
• Eerste advies: in bed te blijven liggen (vaak met gesloten   ogen) 
• Zodra het gaat probeer te bewegen 
• Vaak binnen 1 week weer over

Vaak te maken met luchtweginfectie.

Uit zich vooral tussen de 20-60jaar

- Enkele dagen draaiduizelig

- overgeven

- minder kleur in gezicht

- gesloten ogen in bed.

De ergste klachten verdwijnen meestal binnen een week. Bij sommige mensen duren de klachten langer, ze zijn nog weken tot maanden sneller duizelig.

Medicatie misselijkheid: (supp.)

metoclopramide

= domperidon

Ziekte van Menière

* Plotselinge draaiduizeligheid

* 1 kant gehoorvermindering 

* Oorsuizen

* Braken

* Transpireren

* Angst 

* Valneiging → ≠ in rechte lijn lopen 

* Schokkende oogbewegingen 

 Zeldzame aandoening , oorzaak ligt bij evenwichtsorgaan. Te veel vocht in evenwichtsorgaan

CVA/TIA

• = Beroerte
  
• Kan draaiduizeligheid veroorzaken + neurologische uitval
• Het is een arteriële afsluiting
  
• TIA --> herstel binnen 24 uur
  
• CVA--> herstelt niet
• Hier gaan we niet te diep op in. Onderwerp komt geheel aan bod bij neurologische uitval.

Oorzaken van flauwvallen?

Duizeligheid als een licht gevoel en flauw vallen:

Vasovagale Collaps:

- (Gevoel) flauw te vallen door tijdelijk te weinig bloedtoevoer naar het hoofd. Ook zweten, licht in het hoofd.

- Door (hevige) emotie, hitte, lang staan of slecht eten OF ernstige oorzaak --> hart, hersenen, longembolie 

- Hoofd tussen benen, gaan liggen

Adviezen bij duizeligheid/ flauw vallen

- Gevoel van flauwvallen: hoofd tussen de benen.

- Flauw gevallen: benen hoger dan het hoofd leggen, rustige omgeving, pas opstaan na herstel.

Contactadvies: terugbellen indien minder alert, spraakproblemen of krachtsverlies (beroerte-alarm)

Orthostatische klachten

- Duizeligheid bij opstaan

- Duurt 5-10 seconden

- Lage bloeddruk of medicijnen tegen hoge RR

- Langzaam opstaan helpt!

Duizeligheid bij bejaarden

Vaak door medicijnen of vaatvernauwing door ouderdom waardoor minder zuurstof naar hoofd.

*  Duizeligheid /licht in het hoofd worden

 * Onvast gevoel op de benen

 * (sterk) verminderd zicht

*  Flauwvallen

Meer kans op botbreuken!

Duizelig en andere klachten

Kijk bij duizeligheid i.c.m : 

- Pijn op de borst bij thoraxklachten

- Uitval arm, been of spraak of dubbelzien bij neurologische klachten

- abnormale hartslag bij hartkloppingen

- na ongeval bij trauma schedel

Wanneer kan duizeligheid ernstig zijn?

- Bij POB

- Acute hartaandoening

- CVA

- In combinatie met dubbelzien en/of een spraakstoornis

- Duizeligheid na een ongeval

Alarmsignalen

- Pijn op de borst

- Apathisch / vegetatieve verschijnselen

- Hoofdpijn

- Onregelmatige hartslag

- Verandering in gezichtsvermogen

- Braken

- Recent ongeval of schedeltrauma

- Neurologische uitval

Voorbeelden van vegetatieve verschijnselen?

Voorbeelden van vegetatieve verschijnselen : 

•  Misselijkheid
•  Zweten 
•  Grauwe kleur

 Vraag bij duizeligheid altijd goed door naar andere klachten en wees alert op vegetatieve verschijnselen. Vegetatieve verschijnselen verhogen altijd de urgentie.

CASUS

Je wordt gebeld door Rolf Duifhuizen. Hij voelt zich duizelig en licht in zijn hoofd. Hij heeft geen last van neurologische uitval of coördinatiestoornissen. Je hoort dat hij snel en oppervlakkig ademhaalt. Hij heeft ook tintelingen in zijn lippen en handen.
Welke vervolgactie kies je?

1. Direct ambulance waarschuwen ( U1)
2. Binnen 1 uur beoordeling door een arts ( U2)
3. Binnen enkele uren beoordeling door een arts (U3)
4. Beoordeling door een arts is niet nodig of kan wachten (U5)

Je kiest voor U5: beoordeling door een arts is niet nodig of kan wachten. De klachten die Rolf beschrijft zijn geen triagecriteria voor levenbedreigend (U1), spoed (U2) of dringend (U3).
De klachten klinken als .............

Te snel ademhalen kan zorgen voor duizeligheid. Geef Rolf het advies om rustig te ademen, 3 seconden in en 6 seconden uit.

Welke vervolgactie kies je?

1. Binnen een uur beoordeling door een arts (U2)
2. Binnen enkele uren beoordeling door een arts (U3)
3. Beoordeling door een arts is niet nodig of kan wachten (U5)

Je kiest voor U2: binnen een uur beoordeling door een arts. Mevrouw Pappas heeft hevige hoofdpijn die ze nooit eerder heeft gehad. Ze geeft de hoofdpijn een 8. Hevige en onbekende hoofdpijn is een triagecriterium voor U2. Je kiest dan voor de hoogste urgentie.

Welk onderzoek kun je als assistent doen als een patiënt met klachten van duizeligheid komt ?

1. Otoscopie
2. Bloeddruk meten
3. Ontstekingswaarde meten
4. Hartfilmpje maken

Wat is de oorzaak van de ziekte van Ménière ?

1. Plotseling optredende anemie.
2. Plotselinge draaiduizelingen door een probleem in het evenwichtsorgaan.
3. Dit komt omdat patiënten op hoge leeftijd te snel op willen staan uit bed. Daardoor krijgen ze acute bloeddrukdaling.
4. Door een afwijking in het evenwichtsorgaan ; er zit namelijk te veel vocht in de buisjes.

Oorzaak Ménière

Bij de ziekte van Ménière zit er waarschijnlijk te veel vloeistof in het evenwichts-orgaan. Waarom dat zo is weten artsen niet.

Je hebt 2 evenwichts-organen. Ze zitten binnen in het oor. Het zijn buisjes met vloeistof erin die zorgen voor je evenwicht.

Wanneer moet iemand met de ziekte van Ménière contact opnemen met de huisarts?

1. Als de klachten regelmatig terug komen en hier moeilijk mee om te gaan is. Met plotselinge doofheid of als de doofheid erger wordt.
2. Als een aanval anders is dan gewend of langer duurt dan twee weken.
3. Als u bij de plotselinge duizeligheid niet recht kunt lopen of als u veel hoofdpijn heeft.
4. Alle antwoorden zijn juist

Wat is de volledige naam voor BPPD

Wat is een belangrijke oorzaak voor duizeligheid bij ouderen?

1. Alcohol
2. Geneesmiddelen
3. Menstruatie
4. Oorsuizen

Mw. Pieters belt. Ze is erg draaiduizelig en geeft aan last te hebben van oorsuizen aan 1 kant. Waar denk je aan?

1. Orthostatische klachten
2. ziekte van Ménière
3. BPPD

Bij verdenking CVA of TIA stel je bepaalde vragen. Welke kunnen dat zijn?

Welke adviezen kun je geven aan een patiënt die hyperventileert?

Hoe kan een patiënt flauwvallen voorkomen als hij het nog een keer voelt opkomen?

Een patiënt kan voorkomen dat hij nog een keer flauwvalt door het hoofd tussen de knieën te brengen. Het kan helpen om daarna het hoofd op te richten terwijl iemand tegendruk geeft in de nek. Het aanspannen van spieren kan ook helpen. Bijvoorbeeld door de beenspieren aan te spannen en te kruisen.

Je kunt dit meegeven als advies aan een patiënt die (bijna) is flauwgevallen.

Contactadvies bij duizeligheid?

Opdracht

Maak groepjes van 3-4 personen, en ga aan de slag met de casussen die ik uitdeel. 

Speel de casussen uit, en bepaal daarna samen of de urgentie goed was. Bespreek ook je contactadviezen met elkaar.

Tijd :Max 30 minuten. Daarna bespreken we de casussen klassikaal