YH4-TH4-BS6

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

BS6: Evolutie in populaties

V4

Thema 4

Evolutie

Wat is de definitie van het begrip 'soort'?

Wat is de definitie van het begrip 'populatie'?

Leerdoelen

• Je kunt beschrijven hoe de genetische eigenschappen van een populatie kunnen veranderen
• Je kunt uitleggen wat er wordt bedoeld met de begrippen: soort, populatie, genenpool, allelfrequentie, genotypefrequentie, seksuele selectie, genetic drift

Alle allelen op alle loci bij elkaar binnen een populatie wordt de 'genenpool' genoemd.

Er kan pas sprake zijn van natuurlijke selectie als er per gen meer dan 1 allel aanwezig is (genetische variatie).

De 'allelfrequentie' geeft aan hoe vaak een bepaald allel voorkomt binnen de populatie. Het is altijd een getal tussen de 0 en de 1.

Stel, we bestuderen een populatie waarin van één gen twee allelen voorkomen, een dominant allel (A) en een recessief allel (a).

Stel, deze populatie bestaat uit 1000 individuen.
Hoeveel allelen zijn er dan in totaal voor dit gen in de populatie?

In deze zelfde populatie, blijkt de allelfrequentie van het recessieve allel 0,300 te zijn.

Bereken hoeveel A allelen er in de genenpool van de populatie aanwezig zijn.

Onder bepaalde omstandigheden (geen beinvloedende factoren)  zal in een populatie de verdeling van allelen in de volgende generatie ALLEEN afhankelijk zijn van de allelfrequenties 

Dat betekent dat de allelen zich willekeurig verdelen over de individuen van de nieuwe generatie.

De allelfrequenties blijven dan CONSTANT

Andere oorzaken van evolutie

1. gene flow
2. seksuele selectie (non-random mating)
3. kunstmatige selectie
4. founder effect
5. bottleneck effect
6. genetic drift

Gene flow

Seksuele selectie

Veranderingen in allelfrequenties als gevolg van migratie

Veranderingen in allelfrequenties als gevolg van specifieke partnerkeuze

Founder effect

Bottleneck effect

Veranderingen in allelfrequenties als gevolg stichten nieuwe populatie uit toevallige, niet gelijke allelfrequentie bij stichters

Veranderingen in allelfrequenties als gevolg achterblijvers na gebeurtenis met toevallige, niet gelijke allelfrequentie

Kunstmatige selectie

Genetic drift

Veranderingen in allelfrequenties als gevolg van selectie op (door de mens) gewenste eigenschappen

Veranderingen in allelfrequenties als gevolg van willekeurige verschuivingen gebaseerd op toeval (hoofdzakelijk bij kleine populaties)

Leerdoelen

• Je kunt beschrijven hoe de genetische eigenschappen van een populatie kunnen veranderen
• Je kunt uitleggen wat er wordt bedoeld met de begrippen: soort, populatie, genenpool, allelfrequentie, genotypefrequentie, seksuele selectie, genetic drift

Huiswerk

• Voor de volgende les heb je de volgende opgaven gemaakt van BS6 op BVJ online: 61 t/m 69