Les 22 Herhaling

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4,5

Les 22 Herhaling

Wat gaan we vandaag doen?

• opdrachten bespreken vorige les
• Tips voor de toets
• Herhaling per hoofdstuk
• Zelf aan de slag met opdracht

Opdrachten bespreken

Tips voor de toets (1/2)

De toets betreft de volgende hoofdstukken:

• Module 5 Hoofdstuk 1: Speltheorie
• Module 5 hoofdstuk 2: Samenwerken
• Module 6 hoofdstuk 1: Risico
• Module 6 hoofdstuk 2: Verzekeren

De toets is op donderdag 20 maart om 11:00 uur.

Tips voor de toets (2/2)

• De stof betreft vooral begrijpen en toepassen en slechts een klein gedeelte berekenen. Zorg dus dat je de stof toe kunt passen.
• Toepassen kun je het beste oefenen met het maken van oefeningen
• Zorg dat je de begrippen kunt uitleggen: Je hoeft ze dus nooit letterlijk te reproduceren, maar je moet ze kunnen toepassen.
• Zorg dat je oefent met hoe je een vraag beantwoord: Staat er bijvoorbeeld een economisch begrip in een vraag, leg die eerst uit en leg vervolgens het gevraagde verband uit. 

Herhaling per hoofdstuk

M5 H1: Speltheorie

• Zorg dat je de 3 stappen kunt toepassen:  4 vragen beantwoorden, opbrengstenmatrix en speluitkomst.
• De 4 vragen zijn:

1. Wie zijn de spelers?
2. Wat is hun doelstelling?
3. Wat zijn hun mogelijke acties?
4. Is het spel gelijktijdig of volgtijdig?

M5 H1: Speltheorie

Opbrengstenmatrix

Nashevenwicht: Situatie waarin elke speler zijn beste actie heeft gekozen, gegeven de acties van alle andere spelers

M5 H1: Speltheorie

Opbrengstenboom
(bij volgtijdig spelen)

M5 H2 Samenwerken

• Zorg dat je kunt uitleggen waarom iets een gevangenendilemma is
•  Ken de basisprincipes
  van een gevangenen-
  dilemma

Basisprincipes gevangenendilemma

• Beiden moeten tegelijk een beslissing nemen
  
• De beslissingen staan los van elkaar maar beïnvloeden elkaar
  
• De beslissing is eenmalig
  
• Beiden beschikken over dezelfde informatie
  
• Iedereen kiest voor z'n eigen belang
  
• Het is een keuze uit twee mogelijkheden
  
• Ze kunnen niet overleggen
  
• Beide spelers hebben een dominantie strategie, maar wanneer ze die kiezen, is de uitkomst (collectief gezien) niet optimaal

M5 H2 Samenwerken

• Zorg dat je weet hoe je uit een gevangenendilemma komt
• Collectieve goederen: goederen waarvan niemand uitgesloten kan worden en waarbij de consumptie van ten koste gaat van andermans consumptie
• Meeliftgedrag: waarbij iemand wel meeprofiteert, maar niet bijdraagt.
• Vergelding: wraak nemen op de actie van een speler. Kan alleen bij een spel waarbij herhaald gespeeld wordt.

Herhaald spelen

M6 H1 Risico

Risico = kans * schade

Wanneer gevraagd wordt wat het risico van iets is, dien je dus beide factoren mee te nemen. Bijvoorbeeld: Wat is het risico bij een telefoon die kapot gaat?

Kans dat telefoon kapot gaat * de schade als de telefoon kapot gaat = risico dat telefoon kapot gaat.

M6 H1 Risico

• Vrijwillig risico: Risico dat je kunt vermijden
• Onvrijwillig risico: Risico dat je niet kunt vermijden
• Risico-aversie: Risico's proberen te vermijden. Een risico-avers persoon neemt minder risico dan een rationeel persoon zou doen. Iemand die niet risico-avers is, neemt meer risico dan een rationeel persoon zou doen.
  
  
• Verwachte opbrengst = gemiddelde opbrengst - gemiddelde kosten

M6 H2 Verzekeren

• Verzekeren = risico's afdekken
•  De verzekeraar verwacht hiervoor premie, de totale premie minimaal de totale schade voor de verzekeraar zijn
• Risico en rendement staan met elkaar in verband: Hoe hoger het risico, hoe hoger de vergoeding (oftewel het rendement) daarvoor moeten zijn.
• 
  

Zelf aan de slag

Ga aan de slag met de toegepaste opdrachten. Begin daarbij met Hoofdstuk 2, paragraaf 4, opdracht 2.