Spanning of sensatie

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

spanning of sensatie?

spanning =  willen weten hoe het verder gaat 

sensatie = opwinding, spektakel

identificatie

je vereenzelvigen met hoofdpersoon oftewel

je herkennen in de hoofdpersoon of anderen in het boek (of film)

maakt je nieuwsgierig

emotionele spanning 

je weet als lezer meer dan de hoofdpersoon

je zou willen waarschuwen 

intellectuele spanning

je weet als lezer net zo veel als, of zelfs minder dan, de hoofdpersoon

je moet als lezer mee puzzelen

Welk soort spanning?

"ik heb iets gezien waar ik al nachten slecht van slaap. Ik praat niet superveel, maar ik ben ook niet supergoed in geheimen. Die bonken in mijn hoofd, alsof ze eruit moeten, dringend. Eva was erbij, die eerste keer alvast, maar tegen haar heb ik niets gezegd. Het is gebeurd op woensdagmiddag (uit: vele hemels boven de zevende)

1. emotionele
2. intellectuele
3. sensationele
4. herkenbare

Wat is een 'whodunnit'? En welk soort spanning speelt daarin een rol?

1. intellectuele spanning
2. emotionele spanning
3. misdaad verhaal
4. waargebeurd verhaal

Welk soort spanning is dit:
"Maar wat ik eigenlijk voel is woede. Leila's dood was geen zelfmoord. Het was moord. Waarom begrijpt niemand dat? Luister naar mij!," zou ik eigenlijk willen roepen. Maar ik doe het niet" (uit: Schuld, Mel Wallis de Vries)

1. Intellectuele spanning
2. emotionele spanning

Welk soort spanning is dit?
"Deze geschiedenis gaat over het land Katoren. Hij begint op een nacht, zeventien jaar geleden. Voor twee mensen was die nacht in het bijzonder heel belangrijk. voor de koning van Katoren en voor Stach." (Uit: Koning van Katoren, Jan Terlouw)

1. Intellectuele spanning
2. Emotionele spanning

En welk soort spanning is dit:
Na een schoolfeest verdwijnt je beste vriendin. Alleen haar fiets, haar telefoon en haar bebloede jas worden gevonden. Maar de moordenaar komt terug. En dit keer voor jou. Kun je nog vluchten?

1. Intellectuele spanning
2. Emotionele spanning

Waar is in dit fragment sprake van? (meerdere antwoorden mogelijk)

1. emotionele spanning
2. intellectuele spanning
3. sensatie
4. whodunnit

Fictie: Vertelperspectief

1. Je leert wat een vertelperspectief is.
2. Je leert hoe je het ik-perspectief, het personaal perspectief, het perspectief van de alwetende verteller en het meervoudig perspectief kan herkennen in een verhaal.

Perspectief: een punt van waaruit iemand naar iets kijkt of waarneemt

Perspectief

Bepaalt de visie op gebeurtenissen en personages

De lezer / kijker kun je manipuleren

Ik-perspectief

• Een 'ik' beleeft het verhaal
  

Alwetende verteller

•  weet alles (over personages en afloop)
• geeft commentaar
• richt zich tot de lezer
  

Personaal perspectief

• Een 'hij/zij' beleeft het verhaal
  

Meervoudig perspectief

• wisselend perspectief vanuit meerdere personen