GT3_Trema of koppelteken

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Nederlands

Trema of koppelteken

Terugblik

Samenstellingen 

- soms direct aan elkaar --> koffiebeker, telefoonoplader 

- soms met tussen letters -en-  -->  paardenstal, luizenkam

- soms met tussenletter -s- --> damesschoen, boksersneus

- soms met tussen letter -e-  --> rijstepap, secondewijzer, horlogemaker

Trema of koppelteken

In sommige woorden schrijf je een trema of koppelteken, om te voorkomen dat je een woord verkeerd uitspreekt. 

reunie - reünie   of stageuren - stage-uren

Zo gebruik je een trema

- Een trema maakt duidelijk dat het om twee klinkers gaat en niet om één klank. Drieëntwintig, reünie, coördinator. 

- Veel woorden die eindigen op -ee, krijgen in het meervoud soms -ën bij. Twee - tweeën. Het trema geeft aan dat een nieuwe klankgroep begint. slee - sleeën, zee - zeeën. 

Zo gebruik je een trema

- Soms eindigen woorden op -ie. 
Valt de klemtoon niet op -ie, dan komt er alleen een -n bij. 

- Als je in één woord twee of drie opeenvolgende klinkers niet als één klank mag lezen, dan zet je op de tweede klinker vaak een trema. 

• met klemtoon: knie - knieën, kopie - kopieën 
• zonder klemtoon: porie - poriën, bacterie - bacteriën 

poëzie - naïef - ruïne - reünie 

Waar moet het trema in
beinvloeden?

Waar moet het trema in cooperatieve?

Waar moet het trema in tweeenzestig?

Waar moet het trema in reeen?

Waar moet het trema in geuniformeerd?

Zo gebruik je een koppelteken

Je schrijft een koppelteken tussen twee delen van een samenstelling: 

1.  Als de samenstelling verkeerd uitgesproken zou worden: radio-omroep, montage-instructie
2. In aardrijkskundige aanduidingen: Zuid- Afrika, Noord-Brabantse 
3. Voor of na een hoofdletter: Henk-Jan, X-benen
4. Na een cijfer, afkorting of symbool: 3-jarig, ABC-eilanden, $-teken

Waar hoort het koppelteken in autoonderdelen

Waar hoort het koppelteken in meeeten?

Waar hoort het koppelteken in 100jarige?

Waar hoort het koppelreken in diplomauitreiking?

Welke woorden zijn juist gespeld?

1. pianomuziek
2. Europa-cup
3. paarden-stal
4. KLM-vlucht

Welke woorden zijn juist gespeld?

1. tweeenzestig
2. onderzeeër
3. roeien
4. museum-directeur

Welke woorden zijn juist gespeld?

1. berepoot
2. staatsschuld
3. dameschoen
4. stekeblind

Welke woorden zijn juist gespeld?

1. krantenkop
2. tarwemeel
3. beregoed
4. kippenei

Maak de opdracht trema of koppelteken op papier. 

Klaar? 

Kijk je huiswerk opdracht na, ik zal het antwoordenblad in Teams zetten. 

Lezen in je leesboek.