Thema 4 - Basisstof 3

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Planning van vandaag

Aan het eind van de les...

• ... heb je geoefend met je kennis tot nog toe
• ... kan je  beschrijven hoe immuniteit ontstaat aan de hand van de termen actieve en passieve immunisatie, en kunstmatige en natuurlijke immunisatie
  

Na het beschadigen van weefsel of het binnen dringen van ziekteverwekkers komt een ontstekingsreactie opgang als gevolg van:

1. de toenemende koorts
2. het vrijkomen van moleculen (zoals interferon) uit de geïnfecteerde weefselcellen
3. een toename van de bloedtoevoer naar een geïnfecteerd of beschadigd weefsel
4. het vrijkomen van stoffen (zoals histamine) uit beschadigde weefselcellen

In het menselijke lichaam worden door cellen van het afweersysteem immunoglobinen (= antistoffen) gemaakt. Waar in het lichaam bevinden zich de minst gespecialiseerde cellen waaruit immunoglobine-producerende cellen zich ontwikkelen?

1. In het beenmerg
2. In het bloed
3. In de thymus
4. In de lymfeknopen

Welk immunoglobine (antistof) kan van moeder op ongeboren kind worden overgedragen?

1. IgG
2. IgA
3. IgM
4. IgD

Op welke cel vind je wel een MHC-II molecuul?

1. Cytotoxische T-cel
2. T-helpercel
3. Rode bloedcel
4. Dendritische cel

Op welke cel vind je geen MHC-I molecuul?

1. Rode bloedcel
2. Levercel
3. Hartspiercel
4. Huidcel

(1p) Waarom heeft het lichaam problemen om het aidsvirus te bestrijden? (zie plaatje)

Werking vaccinatie

Primaire reactie vs secundaire reactie

Bij de mantouxtest wordt er getest op aanwezigheid van de tuberculosebacterie. Een kleine hoeveelheid vloeistof wordt onder de huid gebracht en als je roodheid en opgezwollen weefsel krijgt, betekent dit dat er antistoffen tegen TBC aanwezig zijn.

(2p) Waarom werkt deze test niet bij mensen die gevaccineerd zijn tegen TBC?

De eerste weken ontsnapt het virus aan het immuunsysteem van de gastheer. Waar bevindt het virus zich?

1. In het bloedplasma
2. In de cel
3. In het maagdarmkanaal
4. In het weefselvloeistof

Interferon en ribavirine zijn geen antibiotica.
(2p) Leg uit waarom er geen antibiotica wordt ingezet tegen de ziekteverwekker van rabies.

Terwijl het meisje in coma lag, produceerden witte bloedcellen antistoffen die een rol spelen in de afweer tegen rabies. Welke cellen zijn dit? En behoren deze cellen tot de specifieke of aspecifieke afweer?

1. B-lymfocyten, specifieke afweer
2. B-lymfocyten, aspecifieke afweer
3. T-lymfocyten, specifieke afweer
4. T-lymfocyten, aspecifieke afweer

Actieve immunisatie - toediening van antigen/inactief pathogeen

Passieve immunisatie - toediening van antistoffen

Werkt snel

Maakt geheugencellen aan

Maakt geen geheugencellen aan

Werkt langzaam

Bij een pasgeborene zijn de lymfeknopen en de milt nog onderontwikkeld. Na de geboorte komt de ontwikkeling van het afweersysteem bij de baby goed op gang.
Hiernaast is de verandering van de concentraties van verschillende typen antistoffen in het bloed van een kind weergegeven.
Tijdens welke van deze perioden berust de immuniteit van het kind gedurende de gehele periode uitsluitend op passieve immunisatie?

1. Periode II en III
2. Periode II, III, IV en V
3. Alleen tijdens periode II
4. Alleen tijdens periode V

Oefenen

Maak opdracht 21 t/m 26 en 28 van basisstof 3