Thema 5 - bs 1: reageren op je omgeving

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Zintuigen

• prikkels uit de omgeving
• opgevangen door 
            zintuigcellen
• boodschap aan 
            hersenen via zenuwen = 
            impuls
• centrale zenuwstelsel

Thema 5

bs 5.1

Bs 1  zintuigen

Leerdoelen

1 Je kunt de werking van zintuigen beschrijven.

2 Je kunt de zintuigen noemen met hun ligging en hun prikkel.

3 Je kunt uitleggen wanneer zintuigen prikkels omzetten in zenuwimpulsen.

Welke zintuigen heb je?

 Zintuigen vangen prikkels op.

Een prikkel: informatie uit je omgeving

De organen die prikkels opvangen: oor, oog, neus, tong en huid

 adequate prikkel

pijnprikkels

- mechanische pijnprikkel  

bijv. een snee in je vinger

- thermische pijnprikkel 

bijv. branden aan kokend water

- chemische pijnprikkel 

bijv. gestoken worden door een bij

wat gebeurt er?

1. Er valt licht in je ogen (= prikkel)
2. Je cellen op je netvlies zetten die prikkels om in een impuls
3. Het impuls gaat via je zenuwen naar je hersenen
4.  Je ziet snoep 

wat gebeurt er?

1. geluid komt in je oor (= prikkel)
2. Je cellen in het slakkenhuis zetten die prikkels om in een impuls
   
3. Het impuls gaat via je zenuwen naar je hersenen
   
4.  Je hoort de telefoon overgaan 

wat gebeurt er?

Je ziet, hoort, ruikt, proeft, voelt dus eigenlijk met je hersenen!

Wat gebeurt er met je waarnemingen?

Elke zintuigcel zet prikkels om in berichten.

impulsen > zenuwen > hersenen

Je hersenen versturen impulsen waardoor je lichaam reageert.

Zenuwen lopen in je rug via je ruggenmerg naar je hersenen. Dit samen vormen je zenuwstelsel

impulsfrequentie

Wanneer een prikkel sterker wordt, neemt de impulsfrequentie toe = per seconde meer impulsen.

De sterkte van het signaal blijft gelijk!

drempelwaarde

In de zintuigcellen ontstaan alleen impulsen als de prikkel sterk genoeg is.

de kleinste prikkel die een impuls veroorzaakt  = de drempelwaarde

gewenning

Je kunt gewend raken aan prikkels en daardoor verhoogd de drempelwaarde. 

Denk bijvoorbeeld aan je kleren. Na een poosje voel je niet meer dat je ze aan hebt!

Je kunt nu antwoord geven op de volgende vragen:

Welke zintuigen heb je?

Wat gebeurt er met je waarnemingen?

wat is een drempelwaarde?

opdrachten

Ga naar 5.1:  reageren op je omgeving

maak de opdrachten 1, 3, 4, 6 en 8