Herhaling H1

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Wat gaan we doen?

• Herhaling
• Vragen
• Blooket (als er tijd is)
• Afsluiting 

Soorten honger

Twee soorten honger (ondervoeding):

• Kwantitatieve honger = te weinig voedsel

• Kwalitatieve honger = te ongezond en eenzijdig voedsel

Wat is kwantitatieve honger?

1. Te weinig voedsel
2. Te ongezond en eenzijdig voedsel

Gevolgen van ondervoeding

Honger heeft grote directe en indirecte gevolgen.

Direct: ondervoeding --> geen energie

--> geen werk --> geen inkomen

Indirect: ondervoeding --> conflicten 

--> ondervoeding

Verdeling van voedsel

Voldoende voedsel voor iedereen, maar niet iedereen heeft er toegang toe.

--> gevolg: tegelijkertijd honger en obesitas

--> voedselvraagstuk = verdelingsvraagstuk

Waarom is het voedselvraagstuk eigenlijk een verdelingsvraagstuk?

Globalisering van voedsel

Door ontwikkeling in de transport wordt voedsel op mondiale schaal vervoerd.

--> Globalisering 

Boeren produceren te veel voedsel voor eigen behoefte --> verkopen aan het buitenland (export/commerciële landbouw)

= geglobaliseerde landbouw

Theorie van Ullman

Transport vindt alleen plaats als is voldaan aan:

1. Complementariteit

• Overschotten & tekorten 

2. Transporteerbaarheid

• reistijd
• reiskosten

3. Tussenliggende mogelijkheden 

• Als een klant dichterbij woont en hetzelfde wil betalen

Wat zijn de drie voorwaarden van de theorie van Ullman?

Wereldhandel

De wereldhandel verloopt niet eerlijk door de handelspolitiek van rijkere landen.

1. Boren in rijke landen krijgen landbouwsubsidies

• lagere kosten --> lagere verkoopprijs

1. Bescherming boeren in rijke landen door tariefmuren

• Extra invoer voor Ethiopische boer

1. Dumping van graan door rijke landen

• Krijgen goedkoop graan --> Ethiopische boer kan zijn gaan niet verkopen

Duurzamere productie

Nieuwe groene revolutie nodig:

• gewasbeschermingsmiddelen
• kunstmest

--> oneerlijke concurentie

Genetische gemanipuleerd voedsel

Ligging en bevolking

• Ethiopie is landlocked: grenst niet 

       aan zee.

• Buiten Addis Abeba slechte 

       slechte infrastructuur.

• Slechte bereikbaarheid scholen,

       ziekenhuizen en markten.

Natuurlijke omgeving

Ethiopische hoogland:

• groen, regenrijk, watertoren

Savannes en steppes

Oost-Afrikaanse slenk:

• aardbevingsgevoelige slenk

Natuurlijke omgeving

Temperatuur

• hoog = <20 graden C
• laag =  25-50 graden C

Neerslag

• ongelijk verdeeld

feb-mei

juni-sep

overig

kleine regentijd

grote regentijd

droge tijd

belg

kiremt

bega

Landbouw en klimaat

< 500 mm: extensieve veeteelt

 --> nomaden

500 - 1000 mm:  akkerbouw mogelijk, 

riskant door onbetrouwbare neerslag

> 1000 mm: 95% landbouwgewassen van Ethiopië

Zelfvoorzienende landbouw

Meeste boeren zijn zelfvoorzienend door:

• slechte infrastructuur
• grondbezitverhoudingen = grond wordt na overlijden ouders verdeeld onder de kinderen --> gemiddeld bedrijf afgenomen tot 0,6 hectare (NL: 33 hectare)

Commerciele landbouw

Grootschalige landbouw bedoelt voor de export

• koffie (27% van de totale export)
• oliehoudende zaden
• bloemen

Waarom is koffie het grootste exportproduct?

Klimaatverandering

Eens in de paar jaar een voedselcrisis:

• hongersnood door droogte of conflict
• grotere kans hongersnood door klimaatverandering

Steeds kortere natter periode (of blijft helemaal uit) --> bodemdegradatie

Demografie

Ruim 115 miljoen inwoners

• hoog geboortecijfer
• hoog vruchtbaarheidscijfer

De kindersterfte ligt hoog

• Ondervoeding bij moeder

De levensverwachting ligt laag

• Slechte gezondheidszorg (aids)
• Ondervoeding

Waar woont het grootste deel van de bevolking van Ethiopië?

1. Platteland
2. Stad

Politiek

Er is geen sprake van good governance.

--> slechte score op veiligheid en corruptie --> ongelijkheid

Ook verschillende territoriale conflicten --> gevolgen zijn:

• migratiestromen
• voedseltekorten
• lagere uitgaven onderwijs en infrastuctuur

Mogelijkheden: natuur en economie

Grootste kansen

• platteland

Landbouw levert meer voedsel en meer grondstoffen voor de economie

• Droogtelandbouw
• Regionale specialisatie

--> Ethiopië heeft ene comparatief voordeel tov Nederland

Mogelijkheden: politiek

Investeren in de gezondheidszorg

• Hogere levensverwachting
• Minder ziekte
• Meer energie om te werken

Investeren in de infrastructuur

• Spoorlijnen, wegen, vliegveld

Mogelijkheden: demografie en cultuur

Het aantal kinderen is afgenomen van 6 naar 4

• Beter voor de voedselsituatie
• Minder druk op onderwijs en gezondheidszorg

Betere positie van vrouwen zorg voor

• meer jaren onderwijs
• Eigen carrière met meer inkomen

Soorten ontwikkelingssamenwerking

Noodhulp

• hulp zodat mensen in leven blijven
• Korte termijn (bijv. voedselhulp)

Programmahulp

• Lange termijn
• bijv. opleiden van artsen tegen kindersterfte

Projecthulp

• kleinschalig hulp (bijv. herbebossing)

Zijn er nog vragen?

Welke mogelijkheden zijn er om de ondervoeding en de gevolgen daarvan in Ethiopië te beperken?