Jeugdliteratuur les 2

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Jeugdliteratuur

Wat gaan we vandaag doen?

• Wat weet je nog over fictie en non-fictie?
• Wat is belangrijk bij het geven van je mening?
• Nieuwe uitleg over opbouw van een boek, personages, perspectieven, tijd en poëzie

Leerdoelen

• Leren over jeugdliteratuur en de kenmerken ervan

• Het verwoorden van je mening met argumenten en   beoordelingswoorden.

1. Wat weet je nog over fictie en non-fictie?

2. Wat is belangrijk bij het geven van je mening?

Opbouw van een boek

Spanning oproepen -> je wordt nieuwsgierig

Het verzwijgen van informatie -> open plek

Later onthullen van informatie maakt een verhaal spannender.

Eindigen met een cliffhanger: spannend verhaal

Hoofdpersonen en bijfiguren

Hoofdpersoon: meestal één hoofdpersoon ->

Veel aandacht besteed aan innerlijk / karakter. Wat zijn de gedachtes en gevoelens zodat je je kunt inleven. 

Bijfiguren: draait meer om buitenkant of uiterlijk.

Relaties tussen de personages -> vriendschap, 

liefde, conflicten

Perspectieven

Spanning oproepen -> je wordt nieuwsgierig

Het verzwijgen van informatie -> open plek

Later onthullen van informatie maakt een verhaal spannender.

Eindigen met een cliffhanger: spannend verhaal

Perspectieven

Het perspectief ligt bij de persoon in het verhaal van wie je weet wat hij denkt en voelt.

• ik-vorm-> ik-persoon denkt en voelt
• hij/zij-vorm-> géén ik-persoon 
• wisselend perspectief-> je weet van meerdere personen wat ze denken en voelen

Tijd

Chronologische verhalen: de volgorde in het verhaal klopt.

Flashback: er komt iets uit het verleden terug -> vaak nodig om het verhaal te begrijpen. Vb. basisschooltijd, een bijzondere gebeurtenis

Tijd

Samenvatten: snel vertellen -> iemand slaapt 9 uur, maar de schrijver schrijft dit in één zin op.

Vertragen: uitgebreid vertellen -> iets heel langzaam beschrijven . Vb. Een schietpartij duurt soms maar 1 minuut, maar de schrijver gebruikt 8 bladzijdes.

Poëzie

Gedichten: te herkennen aan de vorm, veel wit op de pagina

Doel: met weinig woorden een gevoel of gedachten over te brengen. 

Strofe: alinea in een gedicht

Poëzie

Spelen met taal: vaak letterlijke en figuurlijke
betekenis.

Beeldspraak: als je iets figuurlijk bedoeld.

Vb. Dat is een vreemde vogel! -> dat is een bijzonder mens of iemand die

apart is. Mens als beeld van de vogel.

Geven van je mening

Fictie: alles wat verzonnen is

Wat waren je verwachtingen?

Welk gevoel of emotie werd er opgeroepen?

Wat is de boodschap van het boek?

Is het een realistisch verhaal?

Was het leerzaam?

En waarom? Onderbouw dit!

Kennisvragen 'Jeugdliteratuur'

Een ander woord voor verhalen is:

1. proza
2. gedichten
3. fictie
4. non-fictie

Wat is een genre?

Onder 'fictie' wordt verstaan...

1. echt gebeurde verhalen
2. verzonnen verhalen

Noem een aantal woorden waarmee je een verhaal kunt beoordelen.

Wat doe je als je je mening geeft?

1. redenen/ argumenten geven waarom je iets vindt
2. iets beoordelen
3. iets veroordelen

In jeugdboeken is meestal de hoofdpersoon...

2. een dier
3. de docent Nederlands
4. een kind

Hoe weet je wie de hoofdpersoon is in een verhaal

1. er wordt weinig aandacht gegeven aan die persoon
2. het gaat met name om zijn uiterlijk
3. je kunt je inleven in die persoon

Wat is een 'flashback'?

1. een tovermiddel
2. een verhaal dat in volgorde klopt
3. een verhaal dat heel snel verteld is
4. een beschrijving van iets dat eerder gebeurd is

Poëzie valt onder...

1. non-fictie
2. proza
3. fictie

Beeldspraak is...

1. letterlijk taalgebruik
2. figuurlijk taalgebruik