Hoofdstuk 1: Nederland en Indonesië

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 3,4

Hoofdstuk 1: Nederland en Indonesië

1.1 Van vorstendommen tot kolonie

• Bepaalde culturele, soc, eco en politieke kenmerken voor 1600
  
• Nederland ontdekt handelsroute naar Indië in 1596, daarvoor Portugezen
• Om onderlinge concurrentie te voorkomen werd VOC opgericht.
  
• VOC kreeg een handelsmonopolie. In 1798 VOC failliet. 
• Rond 1800 begon het modern imperialisme. Had 3 oorzaken, welke?
• NL wilde gebied uitbreidden en richtte KNIL op.
• Eiland na eiland werd veroverd, dit heet pacificatie.
• In NL-Indië was een indirect bestuur.
• Hoogste bestuurder heette gouverneur-generaal.

Noem een voorbeeld van een economisch en politiek kenmerk van Indonesië voor 1600.

Wat mag je allemaal als je een handelsmonopolie hebt?

Noem 3 oorzaken van het modern imperialisme.

Waarom werd het KNIL opgericht?

1.2 Een winstgevende kolonie

• Indo's zijn half Indonesisch, half Nederlands.
• In 1830 cultuurstelsel ingevoerd. --> komt altijd terug op het SE. Nadelen/voordelen!!
• Vanuit Nederland kritiek, door boek Max Havelaar en door liberalen.
• In 1870 afgeschaft, toen kwamen vrije ondernemers.
• Zij stichtten plantages en huurden arbeiders in --> vrije arbeid.
• Te weinig mensen, dus contractarbeiders gehaald uit andere plekken.
• Ook wel koelies genoemd, werden heel slecht behandeld.
• Vergelijkbaar met slavernij.

Wat houdt het cultuurstelsel in?

Waarom had de schrijver van Max Havelaar kritiek op het cultuurstelsel?

1. Hij vond dat vrije ondernemers bedrijven moesten kunnen starten.
2. Niet eerlijk voor de Javaanse boeren.
3. Hij had geen kritiek, hij was juist voorstander.
4. Niet eerlijk voor de Nederlandse burgers.

Waarom kon je koelies vergelijken met slaven?

1.3 Nationalisme

• NL vond dat ze iets terug moesten doen voor NL-Indië.
  
• Nederlanders voelden zich beter dan Aziatische volken, idee werd versterkt door technologische vooruitgangen en nationalisme.
• Dit leidde tot de ethische politiek. Ook op politiek gebied --> Volksraad.
• Ontstaan nationalisme had een aantal oorzaken.
• Er werden verschillende organisatie opgericht, bekendste was PNI.
• In 1942 NL-Indië bezet. NL'ers en sommige Indo's werden geïnterneerd.
• Soekarno en Hatta vrijgelaten, Japanners bleken toch niet zo aardig.
• Op 17-augustus-1945 riep Soekarno onafhankelijkheid uit.
• 
  

Welk begrip past bij dit plaatje?

Wat was een onbedoeld gevolg van de ethische politiek?

Waarom was de bevolking van Nederlands-Indië na verloop van tijd niet meer zo blij met de Japanners?

De dekolonisatie van Indonesië

• Onder druk van pemoeda's onafhankelijkheid uitgeroepen.
• NL accepteerde dit niet en stuurde soldaten, politionele acties.
• NL krijgt veel kritiek --> VN en VS. 
• Op 27-dec-1949 soevereiniteit ondertekend.
• Veel mensen uit Indonesië naar NL. O.a. Molukkers, zij wilden eigen land.
• Vroegen hiervoor aandacht in jaren '70 door o.a. gijzelingen.
• Relatie NL/Indonesië bleef lange tijd slecht. O.a. door Nieuw-Guinea en kritiek van NL op niet democratische bestuur van Indonesië.
• Vanaf jaren 1990 meer aandacht voor slechte behandeling door NL'ers.

Noem een gevolg van de onafhankelijkheid van Indonesië.

Waarom werden de politionele acties zo genoemd?

Waarom kwamen er veel Molukkers naar Nederland?

Wat moet je kennen van hoofdstuk 1

• Begrippen --> gebruik eventueel flashcards (ook te vinden op de online methode)
• Jaartallen --> altijd een volgorde vraag.
• Personen
• Teksten uit je boek
• Oefen met examenopdrachten (blz. 25/26 in je werkboek).
• Vragen uit de kern kunnen beantwoorden (blz. 30 in je tekstboek).