2.1 Atoombinding GRT (1)

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

Welkom 4AD!

Voor de start van de les wil ik je vragen om...

- ... je iPad in de tas te laten.

- ... je scheikunde boek + BINAS op tafel te leggen. 

deze les = herhaling van klas 3

- atoombinding

- covalentie

- structuurformule

- naamgeving moleculaire stoffen

Aan het soort atomen herken je welk soort stof het is

alleen niet metalen in de formule

alleen metalen  in de formules

metaal + niet-metaal in de formule

stof - molecuul - atoom

                     macro - micro

Hoe blijven de atomen in een molecuul bij elkaar?

atomen

moleculen 

= groepje atomen die aan elkaar  verbonden zijn

binding in moleculen = atoombinding =

covalente binding

Bij een chemische reactie

- worden de atoombindingen
   verbroken en gevormd 

- dan gaan moleculen kapot en
   worden nieuwe moleculen
   gevormd

1 atoombinding =

1 covalente binding =

1 gemeenschappelijk elektronenpaar

 Atoombinding 

Een niet-metaal atoom maakt zoveel atoombindingen dat het 2 elektronen (H) of 8 elektronen (overige niet-metalen) in de buitenste schil heeft = edelgasconfiguratie 

HONC is een snel ezelsbruggetje

Stappenplan voor structuurformules

1. Noteer de molecuulformule.
   
2. Noteer de covalenties van de atomen.
3. Zet het atoom met de hoogste covalentie centraal.
4. Teken atoombindingen naar de andere atomen, zodat alle atomen de gewenste covalentie hebben.

We tekenen de structuurformules van:

waterstof, H2

water, H2O

ammoniak, NH3

zuurstof, O2

stikstof, N2

en nu zelf: CO2

Zoek de covalentie op in het periodiek systeem. Elk atoom moet het juiste aantal "streepjes" (bindingen) hebben!

We tekenen de structuurformules van:

waterstof, H2 dus   H-H

water, H2O dus          H-O-H

ammoniak, NH3

dus                               H-N-H

                                      |
                                       H 

zuurstof, O2 dus O=O

stikstof, N2  dus N=N

en nu zelf: CO2 dus O=C=O

Zoek de covalentie op in het periodiek systeem. Elk atoom moet het juiste aantal "streepjes" (bindingen) hebben!

Nu even individueel verder oefenen en na 3 minuten met je buur doornemen of je hetzelfde hebt

• Teken de structuurformules van C₂H₅OH, C₂H₄ en HCN.

antwoord

• Teken de structuurformules van C₂H₅OH, C₂H₆ en HCN.

Samen verder oefenen

• Teken de structuurformule van H₂S, H₂SO₄; gegevens: 

- S staat centraal en alle O-atomen zijn rechtstreeks aan het S-atoom verbonden; S heeft dus niet ALTIJD de verwachte covalentie !?!

• Teken de structuurformule van PCl₃ en H₃PO₄ ; gegevens:
  

- P staat centraal; en alle Cl of O-atomen zijn rechtstreeks aan het P-atoom verbonden;  ook P heeft niet ALTIJD de verwachte covalentie !?!

Antwoorden

• Teken de structuurformule van H₂S, H₂SO₄ en de structuurformule van PCl₃ en H₃PO₄ 
  
  
  

Chemische reacties

 2 H₂ (g)   +   O₂ (g)    -->     2 H₂O (l)

      +

Chemische reacties

Bij moleculaire stoffen:

• Bestaande atoombindingen (gemeenschappelijke elektronenparen) worden verbroken.
• Nieuwe gemeenschappelijke elektronenparen (nieuwe atoombindingen) worden gevormd.

of het omgekeerde: de ontleding van water

Dus als stoffen....

* reageren (macro) worden
  bestaande atoombindingen
  (micro) verbroken

* en ontstaan er nieuwe
   stoffen (macro) en worden
   nieuwe atoombindingen
   (micro) gevormd.

Namen van ontleedbare stoffen

 systematische namen

1. je ziet welke atomen erin zitten >  ...ide            (tabel uit je boek)   

• voorbeeld:
• CuO = koperatomen en zuurstofatomen > koperoxide
• FeS = ijzeratomen en zwavelatomen > ijzersulfide
• AgBr = zilveratomen en broomatomen > zilverbromide

Namen van ontleedbare stoffen

 2. je ziet hoeveel atomen erin zitten > telwoorden  

(tabel 2 uit je boek)

• voorbeeld
•                N2O4 = 2x stikstofatoom + 4x zuurstofatoom 
•                                      distikstoftetraoxide

Namen van ontleedbare stoffen

               N2O4                   = 2x stikstofatoom + 4x zuurstofatoom 

                                  

               distikstoftetraoxide

N2O4

LET OP:

de index staat ACHTER het atoom in de formule

een telwoord staat VOOR het atoom in de naam

Namen van ontleedbare stoffen

• triviale namen  =                                                                   

 je kunt aan de naam niet zien welke atomen erin zitten                                   

LEER Tabel 4 UIT JE HOOFD

Formules van niet-ontleedbare stoffen

Er zijn 7 niet-ontleedbare stoffen waarvan de moleculen uit 2 dezelfde atomen bestaan:
     

LEER deze  !!!

Cl​2​​

F​2​​

I​2​​

H​2​​

O​2​​

N​2​​

Br​2​​

Claartje Fietst In Haar Onderbroek Naar Breukelen

Aan de slag!

1) Maak 2.1 opdr. 1 t/m 11 (p. 72-74)