10.3 PARADIGMA'S EN SOCIALE ONGELIJKHEID

• Maatschappijwetenschappen
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Paragraaf 10.3

1) herhaling paradigma's in het algemeen

2) nieuw paradigma's en sociale ongelijkheid

Wat voor cijfer geef je jezelf als het gaat over de kennis van de 4 paradigma's?

010

Wat heeft deze foto met
paradigma's te maken?

PARADIGMA=

een wetenschappelijke bril om op een bepaalde manier 

beschrijvingen en verklaringen 

te kunnen geven 

aan maatschappelijke verschijnselen

wat weet je nog van het rationele actor paradigma?

Aannames van het 

rationele actor paradigma

• om doelen te bereiken en/of voor nutsmaximalisatie wegen actoren doelgericht handelingsmogelijkheden tegen elkaar af met een rationele afweging van kosten en/of baten;
• rationeel handelen van actoren ordent de samenleving, doordat dit gedrag resulteert in sociale en politieke verhoudingen en bindingen;
• individuele en collectieve rationaliteit kunnen verschillen, wanneer individuele rationele handelingen onbedoelde gevolgen hebben voor het collectief. 

Waar hoort
rationele actor
paradigma?

1. A
2. B
3. C
4. D

De focus ligt op 'conflict'; men is van mening dat conflicten horen bij de samenleving zoals conflicten tussen arm en rijk, of tussen religies, of tussen ouders en kinderen. De basis is 'strijd'. 

Rationele actor paradigma en Sociale ongelijkheid

Sociale ongelijkheid 

is 

het gevolg van keuzes 

die individuen maken

 om 

hun eigen nut te maximaliseren 

Welke uitspraak past het beste bij het rationele actor paradigma?

1. Sociale ongelijkheid kan nuttig zijn in de samenleving
2. Ongelijkheid is de kern van de samenleving
3. Ongelijkheid is gebaseerd op interacties tussen mensen
4. Ongelijkheid is het gevolg van individuele keuzes

wat weet je nog van het conflict paradigma?

Aannames van het conflict paradigma

• Er is weinig overeenstemming over waarden en normen tussen verschillende groepen
• Ongelijkheden in de samenleving zijn het gevolg van machtsverschillen;
• Ongelijkheden leiden uiteindelijk tot tegenstellingen, conflicten of strijd;
• Strijd kan resulteren in het verdwijnen van ongelijkheden door de afschaffing van de oude machtsmiddelen of de herverdeling van de hulpbronnen/goederen; 
• Na strijd kan gelijkheid ontstaan, maar na verloop van tijd zullen zich weer nieuwe vormen van ongelijkheid voordoen.
• 
  

Noem een overeenkomst en een verschil tussen het rationele actor- en het conflict paradigma

Overeenkomst en verschil tussen rationele actor- / conflictparadigma

OVEREENKOMST=

beide gaan uit van strijd om belangen

VERSCHIL=

rat. actor=> microniveau

conflict => macroniveau

VERSCHIL

sociale ongelijkheid <=> keuzes maken

conflict = >

<= rationele actor

P 189 boek vwo nieuwe druk

CONFLICT PARADIGMA:

sociale ongelijkheid bepaalt hoeveelheid status/bezit en welvaart

RATIONELE ACTOR PARADIGMA:

sociale ongelijkheid in een samenleving is het resultaat van nutsmaximalisatie op microniveau

FILMPJE 

KIJKERSVRAAG

Hoe zou het conflict paradigma de sociale ongelijkheid in de woningbouw verklaren?

woningnood in 1 minuut

Hoe zou het conflict paradigma de sociale ongelijkheid in de woningbouw verklaren?

Woningnood

Conflictparadigma

Hulpbronnen zoals geld en macht zijn ongelijk verdeeld.

Mensen met geld kunnen meer gebruik maken van gunstige regelingen zoals hypotheekrente aftrek waardoor ze nog rijker worden

Hoeveel tosti's maakt de conciërge voor 1 middagpauze?

1. 50
2. 60
3. 70
4. 80

Hoeveel frikandellenbroodjes verkoopt de conciërge voor 1 middagpauze?

1. 57
2. 67
3. 77
4. 87

wat weet je nog van het sociaal constructivisme paradigma?

03:42

Conclusie

Wanneer we bepaalde gedragingen verwachten van anderen,

is het waarschijnlijk dat het verwachte gedrag eerder zal optreden

Aannames van het 

Sociaal Constructivisme paradigma

• Actoren geven samen betekenis aan de sociale werkelijkheid, oftewel interpreteren in sociale interactie de sociale werkelijkheid;
• De betekenisgeving aan/interpretatie van de sociale werkelijkheid hangt af van bijvoorbeeld regels, opvattingen, (zelf)beeld, normen en waarden - zoals in cultuur, sociale instituties en identiteit - en niet zozeer van objectieve feiten;
• In een samenspel van sociaal handelen, sociale interactie en interpretaties/betekenissen construeren actoren de sociale werkelijkheid; 
• Actoren construeren de sociale werkelijkheid steeds opnieuw in een voortdurend proces. 

Sociaal constructivisme en sociale ongelijkheid

Sociale ongelijkheid is een 'construct'; het gevolg van sociale interactie

Ongelijke behandeling en/of waardering leidt tot sociale ongelijkheid

WELK PARADIGMA?

Wanneer er 2 verdachten zijn van een inbraak en de ene heeft een Oost Europese achtergrond denken veel mensen al snel te weten wie de inbreker is. Dat zorgt voor stereotypen over Oost-Europeanen waarmee zij minder kansen hebben in de samenleving

1. Rationele actor paradigma
2. Sociaal constructivisme
3. Conflict paradigma

 Sociaalconstructivisme want het gaat over beelden over de werkelijkheid. 

Ook goed is conflictparadigma omdat een bepaalde groep minder kansen heeft in de samenleving. 

ben je er al klaar mee?

en doorrrrrrrrrrrrrrrrrr

laatste paradigma

wat weet je nog van het functionalisme paradigma?

Aannames van het functionalisme paradigma

•  Iedere samenleving bestaat uit onderdelen die noodzakelijk zijn voor het algehele functioneren. De onderdelen van een samenleving zijn de instituties en daarin de rollen van de leden van een samenleving;
• Alle onderdelen van een samenleving hebben een functie binnen het systeem en de verschillende functies geven de samenleving structuur (orde) en stabiliteit (sociale cohesie) en zijn cruciaal voor het voortbestaan van de orde;
• Als de externe omstandigheden veranderen, dan zal de samenleving een nieuwe evenwicht (orde) hervinden, zoals een organisme, dat zich aan de omstandigheden aanpast;
• Gemeenschappelijke normen en waarden, gemeenschappelijke  overtuigingen en sociale instituties functioneren als  sociale stabilisatoren.

Functionalisme paradigma

• sociale ongelijkheid is niet persé een probleem:
• => laag betaald werk moet ook gedaan worden
• => armoede zorgt ook voor werkgelegenheid (armen moeten geholpen worden)
• => armoede is een waarschuwing voor rijkere mensen

WELKE UITSPRAAK PAST HET BESTE BIJ HET FUNCTIONALISME?

1. Het lukt Nederland steeds beter om zich aan te passen aan de oorlog in Oekraïne
2. Gemeenschappelijke waarden en normen, versterken de sociale cohesie
3. Artsen mogen meer verdienen want ze zijn nodig voor het voortbestaan van onze samenleving
4. Sociale ongelijkheid is een gevolg van het functioneren van een samenleving in tijden van verandering

 Sociaalconstructivisme want het gaat over beelden over de werkelijkheid. 

Ook goed is conflictparadigma omdat een bepaalde groep minder kansen heeft in de samenleving. 

WELK PARADIGMA?
Een zakenvrouw nam een risico om te investeren in een nieuw product. Het werd een groot succes. Met het verdiende geld kon ze investeren in startup's van net afgestudeerde jongeren.

1. Rationele actor paradigma
2. Sociaal constructivisme
3. Conflict paradigma

Opruimen en dan nog even blijven zitten

Wat voor cijfer geef je jezelf NA DEZE LES als het gaat over de kennis van de 4 paradigma's?

010

Vind je LessonUp een goede manier om je eigen kennis te testen over paradigma's?

😒🙁😐🙂😃

Vind je LessonUp een goede manier om nieuwe kennis op te doen over paradigma's?

😒🙁😐🙂😃