Cursus 5-§ 6 Zelfstandig, koppel- en hulpwerkwoord

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Welkom!

Telefoon in de telefoontas? 

Ga dan lekker zitten.

Wat heb je vandaag nodig: 

leesboek,  lesboek, schrift en pen.

Doel en planning

Doel van de les: aan het einde van de les kun je hww's, kww's en zww's herkennen in zinnen.

Planning van de les:

- uitleg kww, zww en hww

- oefeningen maken

- lezen

Weten we het nog?

Wat voor soort is een:

- zin met een werkwoordelijk gezegde

- zin met een naamwoordelijk gezegde

Cursus 7-§ 13-Werkwoordsvormen en wwtijden

Bekijk de volgende zinnen:

1. In het weekend vist Daley op de Linge.

2. Sommige opgaven in de toets zijn moeilijk.

Zin 1 is een zin met een ................ gezegde

Zin 2 is een zin met een ................ gezegde

Soorten werkwoorden

Staat er maar 1 werkwoord in de zin?

Hoofdwerkwoord = zelfstandig werkwoord OF koppelwerkwoord

Staan er meerdere werkwoorden in de zin?

1hoofdwerkwoord (zww OF kww) EN 1 of meer hulpwerkwoorden.

Cursus 7-§ 13-Werkwoordsvormen en wwtijden

Is het werkwoord een vorm van zijn, worden, blijven, blijken, lijken of schijnen en zegt het wat iemand of iets is, wordt, blijkt enzovoort? Dan is het een koppelwerkwoord:

– Henk is (kww) een aardige man. Olivia wordt (kww) boos. Die agenten bleven (kww) geduldig. Deze films bleken (kww) erg saai.

Let op:

– als zijn of blijven zeggen waar iemand of iets is, zijn ze zelfstandig werkwoord: 

Cursus 7-§ 13-Werkwoordsvormen en wwtijden

• De kinderen zijn (zww) in het zwembad. Kees blijft (zww) op zijn kamer.

– als schijnen ‘licht geven’ betekent, is het zelfstandig werkwoord:

• De zon schijnt (zww) op mijn balkon. Die lampen schijnen (zww) fel.

Cursus 7-§ 13-Werkwoordsvormen en wwtijden

Is het werkwoord een ander werkwoord dan zijn, worden, blijven enzovoort?

Dan is het een zelfstandig werkwoord:

– Veel mensen genieten (zww) van een vrije zaterdag. Ella bakte (zww) heerlijke taart.

Cursus 7-§ 13-Werkwoordsvormen en wwtijden

Bekijk de volgende zinnen:

1-In het weekend heeft Daley op de Linge gevist.

2-Sommige opgaven in de toets kunnen moeilijk zijn.

De persoonsvormen heeft in zin 1 en kunnen in zin 2 zijn beide een hulpwerkwoord (hww). 

Cursus 7-§ 13-Werkwoordsvormen en wwtijden

Hulpwerkwoorden komen voor in elke zin met meer dan één werkwoord. Ze ‘helpen’ het gezegde te maken. 

Ook zijn, worden, blijven, blijken, lijken en schijnen kunnen een hulpwerkwoord zijn. 

In zinnen met meer dan één werkwoord staat het zelfstandig werkwoord of het koppelwerkwoord meestal ergens achter in de zin:

Cursus 7-§ 13-Werkwoordsvormen en wwtijden

Je zou (hww) me best even kunnen (hww) helpen (zww).

Die vlogger leek (hww) zijn populariteit te verliezen (zww).

Ruud is (hww) vroeger een geweldige voetballer geweest(kww).

Even checken. Wie vertelt mij nog even wat we zojuist hebben gehoord?

Geen vingers, ik geef de beurt aan ..............................................

Aan de slag

Zelf aan de slag

Wat?        §6 opdracht 1 tot en met 4

Tijd?         20 minuten

Vraag?     steek je vinger op, ik kom je helpen

Klaar?      lees de theorie van §13 (blz. 230) 

                   en maak opdracht 1 en 2

                   Dit is voorbereiding op §14

Cursus 7-§ 13-Werkwoordsvormen en wwtijden

Cursus 7-§ 13-Werkwoordsvormen en wwtijden

Cursus 7-§ 13-Werkwoordsvormen en wwtijden

Cursus 7-§ 13-Werkwoordsvormen en wwtijden