9.2 Redoxreacties

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Welkom, ga lekker zitten

Welkom, ga lekker zitten

Doelen van de vorige les:

Ophalen oude kennis zoutformules

Begrippen

• oxidator
  
• reductor
  
• redox
  
• redoxkoppel

Doelen van deze les:

• halfreactie
• redox-rv opstellen met halfreacties
• corrosie/roesten (zelf doorlezen pag155)

Halfreacties

Een redoxreactie verloopt UITSLUITEND als de elektronen die worden afgestaan tegelijkertijd worden opgenomen. 

We splitsen een redox op in 2 halfreacties:

• eerst wat gebeurt met de oxidator?
• dan wat gebeurt met de reductor?
• daarna maken we het aantal elektronen gelijk en tellen we de helften bij elkaar op

Halfreacties

Voorbeeld: in een oplossing van natriumjodide en broom ontstaat jodium en natriumbromide-oplossing

deeltjesinventarisatie:

oxidator:

reductor: 

elektronen gelijkmaken:

optellen:

Halfreacties

Voorbeeld: in een oplossing van natriumjodide en broom ontstaan jodium en natriumbromide-oplossing. 

Inventarisatie: H₂O, Na⁺, I^-, Br₂

oxidator:

reductor: 

elektronen gelijk:

optellen:

Br2 + 2e- --> 2Br-

2I- -->  I2  +  2e-

zijn al gelijk

Br2  +  2I-  -->  2Br-  +  I2

Halfreacties

Veel (maar niet allemaal!) halfreacties staan in BINAS48. 

Lijkt heel erg op 49 (zuren en basen): 

• sterkste oxidator linksboven, sterkste reductor rechtsonder
• die reageren met elkaar als          groot genoeg is  
• LET OP: soms vervolgreacties bijv. neerslagreacties of               bij metalen met meerdere valenties (Fe, Sn, Pb)

Reacties met elektronenoverdracht

Oxidator neemt elektronen Op, 

Oxidator: elektronen vóór de pijl

Reductor: elektronen Rechts

Stappenplan redoxreacties opstellen

1. noteer alle deeltjes (vergeet H₂O niet; denk aan H⁺ en OH^- in zure/basische omgeving)
2. sterkste oxidator en sterkste reductor opzoeken (BINAS48)
3. halfreacties noteren
4. aantal elektronen gelijkmaken
5. optellen en eventueel wegstrepen

Een blokje Al wordt in een 

chroom(III)chloride-oplossing 

gedompeld

Een blokje Al wordt in een 

chroom(III)chloride-oplossing 

gedompeld

1. Al, Cr³⁺, Cl^-, H₂O
2. Cr³⁺ sterkste oxidator (U=-0,74V); Al sterkste reductor (U = -1.66V)
3. OX:  Cr³⁺  +  3e-  -->  Cr                                                                                                            RED:                  Al  -->  Al³⁺  +  3e-   
4. al gelijk
5. Cr³⁺ +  Al   -->  Cr  + Al³⁺

voor het overzicht: pijlen recht onder elkaar!

Zuurstof borrelt door een 

aangezuurde oplossing van KI

Zuurstof borrelt door een 

aangezuurde oplossing van KI

1. O₂, K⁺, I^-, H₂O , H⁺
2. O₂ sterkste oxidator, I^- sterkste reductor
3. OX:           O₂  +  4H⁺  +  4e-  --> 2H₂O   (U = 1,23V)                                                      RED:                                      2I^-  -->  I₂  +  2e- (U = 0,54V)
4. red. keer 2
5. O₂  +  4H⁺  + 4I^-  -->  2H₂O  +  2I₂

Maak nu 11 c,d

Onthouden: 

Stappenplan redoxreacties opstellen

1. noteer alle deeltjes (vergeet H₂O niet; denk aan H⁺ en OH^- in zure/basische omgeving)
2. sterkste oxidator en sterkste reductor opzoeken (BINAS48)
3. halfreacties noteren
4. aantal elektronen gelijkmaken
5. optellen en eventueel wegstrepen (let op H⁺ en H₂O)

huiswerk