Criminaliteit- P4- P5 Opgepakt en dan? + De rechtszaak

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

P4-5 Opgepakt en dan?- De rechtszaak

Na deze les:

1. Kun je de zes theorieën met betrekking tot criminaliteit benoemen
2. Ken je de drie verschillende mogelijkheden van de Officier van Justitie 
3. Kun je uitleggen hoe bij vervolging een rechtszaak verloopt

Herhaling

+5 Theorieën die crimineel gedrag verklaren

De vijf theorieën: Waarom wordt iemand crimineel?

• Aangeleerd gedag theorie
• Anomie theorie
• Bindingstheorie
• Rationele keuze theorie 
• Etiket theorie
•  Neutralisering theorie

Aangeleerd-gedragtheorie

• Deze theorie gaat ervan uit de crimineel gedrag aangeleerd is.
• Wanneer mensen in je omgeving (bijvoorbeeld vrienden of ouders) crimineel gedrag vertonen, is de kans groter dat jij dat ook gaat doen.
  
• De socioloog Sutherland bewees dat ‘brave jongeren’ door foute vrienden eerder crimineel werden.
  
• Deze theorie gaat ervan uit dat crimineel gedrag nu eenmaal bestaat. 

De bindingstheorie

• Mensen hebben bindingen met allerlei mensen. Bijvoorbeeld met familie, partner, vrienden en collega’s.
  
• Omdat je je omgeving niet teleur wilt stellen, ben je minder snel geneigd crimineel gedrag te vertonen.
  
• Mensen die minder bindingen hebben vertonen (gemiddeld) vaker crimineel gedrag.
  

Alleen deze theorie gaat uit van een positief effect van de omgeving

Anomietheorie 

Iedereen in onze westerse samenleving wil succesvol zijn.

Als je niet op een legale manier succesvol kan worden: doelen bijstellen of crimineel worden.

Rationele keuze theorie

Dieven maken een rationele keuze of de diefstal zich loont ja of nee. Dus: de gelegenheid maakt de dief. Hoe hoog is de pakkans bijvoorbeeld?

Etiketteringstheorie

• Iemand die eenmaal een misdaad heeft begaan krijgt soms het etiket crimineel opgeplakt.
  
• Sommigen mensen die het etiket crimineel opgeplakt hebben gekregen door hun omgeving, gaan zich daar vervolgens ook naar gedragen > je doet wat er toch al van je verwacht wordt.
  

De overheid zorgt dmv van Taakstraffen bij Bureau Halt dat jongeren die iets verkeerd doen te snel een stafblad (en dus een etiket) krijgen. 

Etikettering

'Eens een dief, altijd een dief'

Quiz.. Ken jij de theorieën?

Johan heeft net verkering. Hij besluit om geen fietsen meer te gaan stelen omdat hij bang is dat zijn vriendin het dan zal uitmaken.

1. Persoonlijkheidstheorie
2. Bindingstheorie
3. Etiketteringstheorie
4. Gelegenheidstheorie

Je hebt geen geld, maar je wil wel status. Dus jat je een Stone Island jas. Dit past het beste bij de:

1. Aangeleerd gedragstheorie
2. Bindingstheorie
3. Etikettentheorie
4. Anomietheorie

Welke theorie?
Bij Simon thuis staan altijd zakken vol spullen, meestal zijn het horloges maar soms ook sloffen sigaretten. De vader van Simon zegt dat deze 'van de vrachtwagen zijn afgevallen'. Toen Simon op school probeerde een aantal horloges door te verkopen moest hij met de directeur en de wijkagent gaan praten

1. Persoonlijkheidstheorie
2. Bindingstheorie
3. Aangeleerd-gedragstheorie
4. Etiketteringstheorie

Welke theorie?
Thea heeft haar opleiding niet afgemaakt. Ze is weggelopen van huis en heeft geen echte vrienden. Ze is pas op heterdaad betrapt bij een inbraak.

1. Persoonlijkheidstheorie
2. Bindingstheorie
3. Aangeleerd-gedragstheorie
4. Etiketteringstheorie

Welke theorie is dit voorbeeld van toepassing:
"Robin heeft geleerd om eerst te slaan, en dan pas vragen te stellen. Dat heeft hij geleerd van zijn broer"

1. Aangeleerd gedragstherapie
2. Anomiettheorie
3. Bindingstheorie
4. Etikettentheorie

Aangeleerd gedragtheorie

Neutraliserings-
theorie

Etikettentheorie

Anomietheorie

Rationele-keuze
theorie

Jongeren schakelen hun schuldgevoel uit als ze in een groep strafbare feiten plegen.

Het plegen van een misdrijf is een weloverwogen keuze. Er wordt afweging gemaakt van kosten en baten.

Als iemand steeds 'crimineel' genoemd wordt, kan de persoon zich hier naar gaan gedragen.

Crimineel gedrag wordt aangeleerd in contact met mensen uit je eigen omgeving

Criminaliteit is het gevolg van de botsing tussen het willen behalen, maar niet kunnen behalen van de door de samenleving gestelde doelen.

Een verdachte

Verdachte: iemand van wie de politie denkt dat hij iets strafbaars heeft gedaan.

De verdachte is de persoon die de politie bij een misdrijf als eerste probeert te vinden.

VB: De verdachte - Jos B.

Zaak Nicky Verstappen:

- Vermoeden van schuld.

- Onschuldig tot het tegendeel is bewezen.

- Privacy (B. en zwarte balk)

De rechten van de politie bij verdenking

1. Fouilleren: Onderzoeken van je kleding + toestemming.

2. Arresteren: Politiebureau voor verhoor + 9 uur.

3. Huis doorzoeken: zoeken naar bewijsmateriaal + huiszoekingsbevel

Verdacht van een wietplantage op zolder.

Huis doorzoeken

Proces verbaal: Politieverslag over het misdrijf en de verdachte

Bureau HALT=

Het alternatief

Halt: Een politiebureau gericht op jongeren (12 - 18) voor kleine misdrijven en overtredingen zoals illegaal vuurwerk.

Speciale straf passend bij het misdrijf.

HALT (Het Alternatief) kan je zien als een soort 'laatste waarschuwing' of 'wake-up call' voor jongeren.

Officier van justitie

Openbaar Ministerie (OM): Alle officieren van justitie samen + zwaardere misdrijven.

1. Seponeren	De verdachte komt niet voor de rechter en er komt geen straf.
2. Strafbeschikking (Boete of taakstraf)	Het OM of de OVJ legt zelf een straf op (alleen bij lichte misdrijven).
3. Vervolgen	De verdachte voor de rechter brengen.

Het OM (Openbaar ministerie)

Vervolgen:

Verloop rechtszaak

1. Opening

2. Aanklacht

3. Verhoor

4. Getuigen Verklaring

5. Requisitoir

6. Pleidoor

7. Laatste woord

8. Vonnis

0

Welk onderdeel van de rechtszaak zagen we net?

Welk onderdeel van de rechtszaak zagen we net in de video?

1. Verhoor
2. Requisitoir
3. Laatste woord
4. Aanklacht

Aan de slag!

Paragraaf 9.4–Opgepakt ... en dan? + 9.5 De rechtszaak

Lezen p. 144en 145(LB) / Maken opdracht 7, 9, 10 (online)

Lezen p. 148 en 149 (LB) / Maken opdracht 8, 9, 12 (online)

Niet af?: HW voor dinsdag!

Welk onderdeel van de rechtszaak is dit?

Welk onderdeel van de rechtszaak is dit?

1. Vonnis
2. Laatste woord
3. Verklaring
4. Opening

Tijd om te studeren!

Alles af?