Poeders & capsules

• apothekersassisitent
• MBO
• Studiejaar 2

Poeders & capsules 

aan het eind van de les weet ik....

- wat de fijnheidsgraad van poeder is en waar ik die kan vinden

- wat een verwrijving is

- wat de voor- en nadelen zijn van capsules

- kun je verschillende hulpstoffen benoemen met hun functies

- kun je uitleggen wat de oplos- en inpakmethode is

- Hoe we de eindcontrole uitvoeren

- hoe je capsules bewaart

Fijnheidsgraad van poeder

De grootte (afmeting) van de deeltjes van een poeder 

Hoe zie je dit?

Waar komt dat door?

Verwrijving

Een "verdunning" van poeders bijvoorbeeld:

Triamcinolon 1 = 10

(dit maak je als je een werkzame stof afweegt <50mg)

capsules

- wat is een capsule, welke eigenschappen hebben ze?

- hoe worden ze bereid?

Wat is een capsule?

Een toedieningsvorm waarin het geneesmiddel verpakt is, gemaakt van gelatine.

Wat is een voordeel van een capsule voor de patiënt?

voordeel:

- nare smaak of geur wordt gemaskeerd

- makkelijk in te nemen

- kunnen open gemaakt worden om ze beter toe te dienen bij bv slikklachten (kunt ze mengen in bv limonade of door vla/yoghurt)

Wat is een nadeel van een capsule voor de patiënt?

- Moeten op de juiste manier bewaard worden:

• bij te vochtig worden ze kleverig en plakken ze aan elkaar
• bij te droog worden ze broos en breken snel

verschil in maat capsule

Hoe bepaal je de maat van je capsule?

1. Aan de hand van een tabel kijk je welke capsulemaat gebruikt wordt en vul je daarna aan met vulstof tot het juiste volume
2. Grondstoffen worden gemengd in een stenen mortier tot homogeen
3. je poedermengsel nogmaals mengen tot homogeen
4. je meet in een maatcylinder het volume van je poedermengsel

Hierbij de antwoorden in de juiste volgorde zetten:

B - D - A - C

Kijk eens op blz 46, hier zie je het tabel met de maten van capsules

tabel 5.1

bespreek met elkaar hoe je dit leest

Welke twee vulstoffen gebruik je bij het maken van capsules en leg het verschil uit.

Avicel PH 102 (microkristalijne cellulose)

Lactose

Avicel heeft betere stromingseigenschappen en wordt daarom meestal gebruikt.

Lactose is plakkerig en daardoor moeilijker te verdelen in de capsules.

Waar is de hoeveelheid vulstof afhankelijk van?

- aard en hoeveelheid van het poedermengsel

- chargegrootte

- maat van de capsule

Welk van onderstaande antwoorden is een "glijmiddel" om de stromingseigenschappen van het poedermengsel te verbeteren?

1. Colloïdaal siliciumoxide (Aerosil 200 V)
2. Acidum Salicylicum (90)
3. Corticosteroïde
4. Lactosum ponderosum (180)

De hoeveelheid Silicium colloïdalis is ongeveer 1mg per capsule en vermindert het statisch gedrag van het poedermengsel.

Capsules bereiden met de oplosmethode

- Bij een zeer sterk werkzaam geneesmiddel 

   (bv corticosteroïden)

- In een stenen mortier met Aceton of Dichloormethaan (onder       afzuiging)

- vulstof toevoegen om te dempen en homogeniseren

- oplosmiddel verdampt, laat geen resten na

Capsules bereiden met de inpakmethode

- Bij een sterk werkzaam geneesmiddel (bv corticosteroïden)

- Helft vulmiddel in een (metalen) mortier, goed verdelen

- Werkzame stof er bovenop en bedekken met de rest van de            vulstof

- Homogeniseren

(Hoeveelheid vulstof is eerst bepaald in een maatcilinder zonder werkzame stof)

Waarop worden capsule gecontroleerd bij de eindcontrole?

- Uiterlijk

- Homogeniteit

- Doseringsnauwkeurigheid

- Gewicht van de inhoud van de capsule

- De spreiding van het gewicht van de capsules

eindcontrole van capsules 

Spreiding ->  de gelijkmatigheid van het gewicht van een                                            capsule

                             vanaf 300mg: max 3% afwijking

                                   tot 300mg: max 4% afwijking

                            

Gemiddeld gewicht ->  wat wegen de capsules gemiddeld

                                                  - 3% en + 3%

Spreiding:

Theoretisch zouden alle capsules hetzelfde wegen. In de praktijk heb je altijd te maken met gewichtsverschillen.

In de spreiding mag de afwijking niet groter zijn dan 3% bij capsules vanaf 300mg en 4% bij capsules tot 300mg.

blz 54 in je boek

Voorbeeld: Een capsule heeft 500mg inhoud. de lichtste capsule mag niet lichter zijn dan -3% dus -> 485mg, de zwaarste capsule mag niet meer zijn +3% -> 515mg

Hoe je dit uitrekent m.b.v. de printers gekoppeld aan de balans is NIET van belang voor het examen

Gemiddeld gewicht:

Je weegt 10 willekeurige capsules ( 4 hoekcapsules, 2 in het midden en 4 verspreid over de rest), deze tel je bij elkaar op en deel je door 10.

van dit gemiddelde mogen de lichtste en de zwaarste niet meer afwijken dan 3%

zie boek blz 56

verpakken en bewaren van capsules

- in een afgesloten kunststof         of glazen pot

- bewaartermijn bij patiënt is 1     jaar en droog bewaren

weet ik nu .......

- wat de fijnheidsgraad van poeder is en waar ik die kan vinden

- wat een verwrijving is

- wat de voor- en nadelen zijn van capsules

- kun je verschillende hulpstoffen benoemen met hun functies

- kun je uitleggen wat de oplos- en inpakmethode is

- Hoe we de eindcontrole uitvoeren

- hoe je capsules bewaart

volgende les......

- Opdracht 1 op #OO gemaakt hebben

- Bestuderen hoofdstuk 8, rectale toedieningsvormen

- Bekijk of maak opdracht 2 op #OO